Brużyca Wielka (gmina)
| gmina wiejska | |||
| 1924–1954[1] | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo |
1924–39: łódzkie (II RP) | ||
| Powiat | |||
| Siedziba | |||
| Szczegółowy podział administracyjny (1952) | |||
| |||
Brużyca Wielka – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1924–1954 w woj. łódzkim. Siedzibą władz gminy była Brużyca Wielka[2].
Gmina Brużyca Wielka powstała 27 marca 1924 roku w powiecie łódzkim w woj. łódzkim z obszaru[3]:
- zniesionej gminy Brużyca:
- Brużyca-Kolonia, Brużyca (Wielka), Bugaj, Franin, Łobodź, Łomnik, Rafałów, Ruda, Szatonie i Wierzbno i Zimna Woda;
- zniesionej gminy Nakielnica.
- Antoniew, Brużyczka-Księstwo, Brużyczka Mała, Huta Aniołów, Jastrzębia Dolna, Jastrzębia Górna, Jedlicze A, Jedlicze B, Kargulec, Karolew, Kontrewers, Leonów, Nakielnica, Okręglik, Piaskowice, Piła, Sokołów i Ustronie[4].
1 kwietnia 1928 do gminy Brużyca Wielka przyłączono wsie Aniołów i Krogulec z gminy Chociszew w powiecie łęczyckim w tymże województwie[5]. Miejscowości te stanowiły dotychczas odległą eksklawę powiatu łęczyckiego na terenie powiatu łódzkiego pomiędzy gminą Nakielnica (od 1924 gminą Brużyca Wielka[3]) a Zgierzem.
Podczas II wojny światowej włączono do III Rzeszy.
Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. 24 lipca 1951 część obszaru gminy Brużyca Wielka (część gromady Krogulec) przyłączono do Zgierza[6]. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 20 gromad: Antoniew, Brużyca, Brużyca Wielka, Brużyczka Mała, Franin, Jastrzębie Górne, Jedlicze, Karolew, Kontrewers, Krogulec, Księstwo, Łobódź, Nakielnica, Piaskowice, Ruda, Sokołów, Szatonia, Ustronie, Wierzbno i Zimna Woda[7].
Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[8]. Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy Brużyca Wielka nie przywrócono, a jej dawny obszar wszedł głównie w skład nowej gminy Aleksandrów Łódzki w tymże powiecie i województwie[9].
Przypisy
- ↑ W czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
- ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933.
- ↑ a b Dz.U. z 1924 r. nr 28, poz. 278.
- ↑ Miejscowości według Skorowidzu miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej.
- ↑ Dz.U. z 1928 r. nr 16, poz. 130.
- ↑ Dz.U. z 1951 r. nr 39, poz. 298.
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa.
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191.
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312.