Brian Friel
Brian Friel (ur. 9 stycznia 1929, Killyglogher, zm. 2 października 2015)[1][2][3] – irlandzki dramaturg.
Życiorys
Uczył się w gimnazjum St. Columb's College w Derry, St. Patrick's College w Maynooth, a następnie w seminarium nauczycielskim. Pracował jako nauczyciel w różnych szkołach w latach 1950-1960. Od 1960 r. zajmował się stale twórczością literacką. W 1980 r. współtworzył Field Day Theatre Company w Derry[4]. Był członkiem Amerykańskiej Akademii Sztuk i Literatury, Brytyjskiego Królewskiego Towarzystwa Literackiego, Irlandzkiej Akademii Literatury oraz stowarzyszenia artystów Aosdána[1][2].
Twórczość
Słuchowiska radiowe
We wczesnym okresie twórczości pisał sztuki radiowe dla BBC w Belfaście. W 1989 Radio BBC wyemitowało cykl sześciu słuchowisk jego autorstwa pt. Brian Friel Season.
Utwory dramatyczne
- This Doubtful Paradise (1959)
- The Enemy Within (1962)
- Philadelphia, Here I Come! (1964)
- The Loves of Cass McGuire (1966)
- Lovers (1967)
- Crystal and Fox (1968)
- The Freedom of the City (1973) (pol. Obywatelstwo honorowe)
- Volunteers (1975)
- Living Quarters (1977)
- Faith Healer (1979) (pol. Uzdrowiciel)
- Aristocrats (1979).
- Translations (1980) (pol. Przekłady)
- The Communication Cord (1982)
- Making History (1988)
- Dancing at Lughnasa (1990) (pol. Tańce w Ballybeg)
- Wonderful Tennessee (1993)
- Molly Sweeney (1995)
- Give Me Your Answer, Do! (1997)
- Afterplay (2002)
- Homeplace (2004)
Brian Friel był określany jako "Czechow Irlandii" (ang. Irish Chekhov) ze względu na udane adaptacje dramatów Antoniego Czechowa (m.in. Trzy siostry i Wujaszek Wania)[1][2].
Twórczość Briana Friela w Polsce
Utwory Briana Friela (Obywatelstwo honorowe, Przekłady i Tańce w Ballybeg) drukowano języku polskim w piśmie "Dialog". W polskich teatrach inscenizowano utwory: Obywatelstwo honorowe (przeł. Maria Skroczyńska)[5], Przekłady (przeł. Angus McQueen i Urszula Tempska)[6], Uzdrowiciel (przeł. Elżbieta Jasińska)[7], Molly Sweeney (przeł. Małgorzata Semil)[8], Afterplay (przeł. Anna Wołek) i Tańce w Ballybeg (przeł. Małgorzata Semil)[9][10]. W 2017 r. w Teatrze Polskiego Radia wyemitowano spektakl Afterplay (adaptacja i reżyseria Bogdan Michalik)[11][12].
Przypisy
- ↑ a b c Brian Friel, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ a b c Sarah Moran , Brian Friel (1929-2015) [online], Irish Repertory Theatre [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Friel Brian, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Field Day - a Brief History [online], Field day : creative, critical, discourse through publishing talks&theatre [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Obywatelstwo honorowe, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia) [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Przekłady, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (sztuki) [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Uzdrowiciel, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia) [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Molly Sweeney, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia) [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Tańce w Ballybeg, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (sztuki) [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Tańce w Ballybeg [online], Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Afterplay, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia) [dostęp 2024-03-15] .
- ↑ Premiera "Afterplay" Briana Friela w Jedynce [online], Polskie Radio, 10 maja 2017 [dostęp 2024-03-15] .
Linki zewnętrzne
- Brian Friel, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy) [dostęp 2024-03-15] .
- Brian Friel [w:] Lubimy czytać [online] [dostęp 2024-03-15]
- Brian Friel (1929-2015) [w:] Irish Reperory Theatre [online] [dostęp 2024-03-15]
- Brian Friel [w:] Aosdána [online] [dostęp 2024-03-15]
- Brian Friel (ekranizacje utworów) [w:] IMDb [online] [dostęp 2024-03-15]
- ISNI: 0000000121024464
- VIAF: 76315726
- LCCN: n50024152
- GND: 118990829
- NDL: 00466767
- LIBRIS: vs688bqd0jssqz0
- BnF: 119036305
- SUDOC: 026875497
- NLA: 36247376
- NKC: js20021202022
- BNE: XX5658859
- NTA: 069570051
- BIBSYS: 90116993
- CiNii: DA01593189
- Open Library: OL4366712A
- PLWABN: 9810681206105606
- NUKAT: n00026155
- OBIN: 110790
- J9U: 987007462705805171
- PTBNP: 135289
- CANTIC: a11700786
- LNB: 000067806
- NSK: 000384273
- CONOR: 30973795
- ΕΒΕ: 183944
- BLBNB: 000987498
- KRNLK: KAC200003260
- LIH: LNB:BJzl;=CC