Biomateriał
Biomateriał (zwany też materiałem biomedycznym) – materiał, z którego można produkować urządzenia i elementy, mające bezpośredni kontakt z tkankami organizmu. Z biomateriałów produkuje się implanty (np. protezy ortopedyczne, naczyniowe), a także pokrywa się nimi powierzchnie urządzeń wszczepianych do wnętrza organizmu (np. rozrusznik serca, sztuczne zastawki serca, elektrody endokawitarne, stenty), lub przeznaczonych do długotrwałego kontaktu z organizmem (np. rurki intubacyjne, cewniki, dreny, nici chirurgiczne).
Podstawową cechą biomateriałów jest ich biozgodność, czyli brak toksyczności oraz minimalne oddziaływanie na system immunologiczny. Biomateriały będące w styczności z krwią nie mogą wywoływać hemolizy.
Do najczęściej stosowanych biomateriałów zalicza się:
- polimery syntetyczne - takie jak: (polietylen, polisiloksany i inne)
- polimery półsyntetyczne - modyfikowane biopolimery, takie jak: oczyszczona chityna
- materiały ceramiczne
- niektóre metale i ich stopy
Zastosowania
Biomateriały są wykorzystywane w produkcji:
- sztucznych ścięgien i więzadeł
- wypełnień i implantów dentystycznych[1]
- protez naczyniowych i stentów
- szkieł kontaktowych (soczewek)
- implantów kości[2]
- implantów piersi[3]
- wyrobów chirurgicznych tj. szwy chirurgiczne, siatki chirurgiczne
oraz w badaniach naukowych i rozwoju:
- inżynierii tkankowej[4]
- mechanizmów dostarczania leków
- biodrukowanych modeli tkankowych do badań leków[5]
- biodrukowanych tkanek i narządów do przeszczepień[5]
Biomateriały muszą być kompatybilne z tkankami organizmu. Problemy związane z brakiem biokompatybilności należy rozwiązać, zanim produkt końcowy będzie mógł zostać wprowadzony na rynek i zastosowany w warunkach klinicznych[6]. Z tego powodu biomateriały zwykle podlegają zbliżonym wymaganiom do tych, którym podlegają nowe leki[7][8]. Wszystkie firmy produkujące leki, jak również wyroby medyczne są zobowiązane do zapewnienia identyfikowalności wszystkich swoich produktów, aby w przypadku wykrycia wadliwego produktu można było prześledzić inne produkty z tej samej partii[9].
Przypisy
- ↑ Jan Kowalski , Biomateriały - Klinika Stomatologiczna Impladent w Warszawie [online], Impladent - Implanty Zębów - Kliniki Stomatologiczne, 30 listopada 2016 [dostęp 2023-10-26] (pol.).
- ↑ Grzegorz Szczęsny i inni, A Review on Biomaterials for Orthopaedic Surgery and Traumatology: From Past to Present, „Materials”, 15 (10), 2022, s. 3622, DOI: 10.3390/ma15103622, ISSN 1996-1944 [dostęp 2023-10-26] (ang.).
- ↑ Wei Peng i inni, Review of Plastic Surgery Biomaterials and Current Progress in Their 3D Manufacturing Technology, „Materials”, 13 (18), 2020, s. 4108, DOI: 10.3390/ma13184108, ISSN 1996-1944, PMID: 32947925, PMCID: PMC7560273 [dostęp 2023-10-26] .
- ↑ Anna Laska , Biomateriały stosowane w inżynierii tkankowej do regeneracji tkanek, „Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nauki Ścisłe” (14 (1)), 2017, s. 187-196 (pol.).
- ↑ a b Marta Klak i inni, Novel Strategies in Artificial Organ Development: What Is the Future of Medicine?, „Micromachines”, 11 (7), 2020, s. 646, DOI: 10.3390/mi11070646, ISSN 2072-666X, PMID: 32629779, PMCID: PMC7408042 [dostęp 2023-10-26] .
- ↑ ISO 10993-1:2018 | Biological evaluation of medical devices [online], www.iso.org [dostęp 2023-10-26] (ang.).
- ↑ Marc André Meyers i inni, Biological materials: Structure and mechanical properties, „Progress in Materials Science”, 53 (1), 2008, s. 1–206, DOI: 10.1016/j.pmatsci.2007.05.002, ISSN 0079-6425 [dostęp 2023-10-26] .
- ↑ Horacio D. Espinosa i inni, Merger of structure and material in nacre and bone – Perspectives on de novo biomimetic materials, „Progress in Materials Science”, 54 (8), 2009, s. 1059–1100, DOI: 10.1016/j.pmatsci.2009.05.001, ISSN 0079-6425 [dostęp 2023-10-26] .
- ↑ ISO 13485:2016 | Medical devices - Quality management systems [online], www.iso.org, 2016 [dostęp 2023-10-26] (ang.).