Bethylus
| Bethylus | |||
| Latreille, 1802 | |||
 Bethylus fuscicornis | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
Bethylus | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Omalus fuscicornis Jurine, 1807 | |||
| Synonimy | |||
| |||
Bethylus – rodzaj błonkówek z rodziny płaszczykowatych i podrodziny Bethylinae. Obejmuje 38 opisanych gatunków.
Morfologia
Błonkówki o małych i średnich jak na przedstawicieli rodziny rozmiarach. U większości gatunków w przypadku obu płci występuje wielopostaciowość skrzydeł (pterygopolimorfizm), tj. spotykane są formy długoskrzydłe, krótkoskrzydłe i mikropteryczne[1].
Głowa u form długoskrzydłych jest zaopatrzona w dobrze rozwinięte oczy złożone oraz przyoczka. Czułki mają biczyki zbudowane z dziesięciu członów. Nadustek ma niewielką długość i pozbawiony jest silnego kątowego zagięcia. Aparat gębowy cechuje się krótkimi i grubymi żuwaczkami o czterech (u form mikropterycznych trzech) ostrych zębach wierzchołkowych, zbudowanymi z pięciu członów głaszczkami szczękowymi oraz dwuczłonowymi głaszczkami wargowymi[1].
Mezosoma zawsze pozbawiona jest notaulusów, występuje natomiast bruzda parapsydialna. Przednia część tarczy śródplecza (łac. anteromesoscutum) jest krótka. Dużych rozmiarów przedpiersie jest rombowate. Mezopleury są małe. Kompleks metapektalno-propodealny cechuje się obecnością listewek bocznych i brakiem środkowej listewki metapostnotalnej. U form długoskrzydłych użyłkowanie skrzydła przedniej pary charakteryzuje się brakiem prestigmy, obecnością trzech zamkniętych komórek, tj. R, 1Cu i C oraz szczytowo otwartą komórką 2R1[1].
Pomostek pozbawiony jest listewki brzusznej. U obu płci na metasomie widocznych jest osiem tergitów i tyle samo sternitów. Hypopygium samca ma dwupłatową krawędź tylną. Genitalia samca charakteryzują się podwojonymi, całkowicie podzielonymi na ramiona grzbietowe i brzuszne paramerami. U samicy pokładełko przekształcone jest w żądło; jego drugi walwifer cechuje się niepowiększoną okolicą nasadową drugiej gałęzi oraz smukłym wyrostkiem proksymalnym[1].
Ekologia i występowanie
Owady te są zewnętrznymi parazytoidami niewielkich gąsienic motyli z rodzin kraśnikowatych, trociniarkowatych, skośnikowatych, pochwikowatych, Agonoxenidae, Cosmopterigidae i Olethreutidae oraz larw chrząszczy z rodziny łyszczynkowatych[1].
Przedstawiciele rodzaju rozmieszczeni są w krainach nearktycznej i palearktycznej[1].
Taksonomia
Takson ten wprowadził w 1802 roku Pierre-André Latreille. Omalus fuscicornis gatunkiem typowym wyznaczony został w 1944 roku[1]. Według wyników analiz filogenetycznych Magna S. Ramosa i Celsa O. Azevedy z 2020 roku oraz Diega N. Barbosy i Gabriela A.R. Melo z 2023 roku omawiany rodzaj zajmuje pozycję siostrzaną dla Afrobethylus, tworząc z nim klad siostrzany dla rodzaju Sierola[2][3].
Do rodzaju tego zalicza się 38 opisanych gatunków[1]:
- Bethylus amoenus Fouts, 1928
- Bethylus amplipennis (Motschulsky, 1863)
- Bethylus antipai Nagy, 1968
- Bethylus apteryx Kieffer, 1905
- Bethylus arcuatus Kieffer, 1905
- Bethylus boops (Thomson, 1862 [1861])
- Bethylus cenopterus (Panzer, 1801)
- Bethylus cephalotes (Förster, 1860)
- Bethylus coniceps (Kieffer, 1904)
- Bethylus decipiens (Provancher, 1887)
- Bethylus dendrophilus Richards, 1939
- Bethylus dubius (Kieffer, 1904)
- Bethylus formicarius (Panzer, 1806)
- Bethylus fuscicornis (Jurine, 1807)
- Bethylus fuscipennis Klug, 1810
- Bethylus gaullei Kieffer, 1905
- Bethylus gestroi (Kieffer, 1904)
- Bethylus hamatus Kieffer, 1905
- Bethylus hemipterus (Panzer, 1801)
- Bethylus himalayanus Terayama, 2004
- Bethylus hyalinus (Marshall, 1874)
- Bethylus latus Wollaston, 1858
- Bethylus linearis Wollaston, 1858
- Bethylus lineatus Kieffer, 1905
- Bethylus mandibularis (Kieffer, 1904)
- Bethylus musculus Say, 1836
- Bethylus nitidus (Thomson, 1862 [1861])
- Bethylus nudipennis Klug, 1810
- Bethylus paradoxus Nagy, 1970
- Bethylus pilosus (Kieffer, 1904)
- Bethylus punctatus Latreille, 1804
- Bethylus ruficornis Klug, 1810
- Bethylus rufipes (Kieffer, 1904)
- Bethylus sarobetsuensis Terayama, 2006
- Bethylus shigaensis Terayama, 2006
- Bethylus sinensis Xu, He & Terayama, 2002
- Bethylus struvei Szelenyi, 1941
- Bethylus tenuis Wollaston, 1858
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h C.O. Azevedo, I.D.C.C. Alencar, M.S. Ramos, D.N. Barbosa, W.D. Colombo, J.M.R. Vargas, J. Lim. Global guide of the flat wasps (Hymenoptera, Bethylidae). „Zootaxa”. 1 (4489), s. 1–294, 2018. DOI: 10.11646/zootaxa.4489.1.1.
- ↑ D.N. Barbosa, G.A.R. Melo. Revision of Bethylinae from Dominican amber, with description of a new genus (Hymenoptera, Bethylidae). „Journal of Hymenoptera Research”. 96, s. 167–180, 2023. DOI: 10.3897/jhr.96.100862.
- ↑ M.S. Ramos, C.O. Azevedo. Revisited phylogeny of Bethylinae (Hymenoptera, Bethylidae) solves basal polytomy. „Insect Systematics & Evolution”. 51 (3), s. 296–346, 2020. DOI: 10.1163/1876312X-00002202.