Béla Jenbach
Béla Jenbach (właśc. Béla Jacobowicz[1], ur. 1 kwietnia 1871 w Miszkolcu, zm. 21 stycznia 1943 w Wiedniu) – austriacki aktor i librecista pochodzenia węgierskiego.
Życiorys
Urodził się w 1871 w Miszkolcu na Węgrzech w rodzinie żydowskiej. Po kilkuletnich wędrówkach po scenach prowincjonalnych został zatrudniony w wiedeńskim Burgtheater. Świetnie obeznany z literaturą dramatyczną, inteligentny i błyskotliwy, postanowił spróbować swoich sił na polu literackim. Jako współpracownika pozyskał Leo Steina, dobrze orientującego się na rynku operetkowym. Wspólnie wystartowali z wielkim sukcesem w 1915 Księżniczką czardasza. W 1920 nawiązał kontakty z Lehárem pisząc dla niego, wspólnie ze Steinem Białego mazura. W kolejnych latach miał odnieść sukcesy pisząc dla niego libretta Paganiniego (1925) i Carewicza (1927).
Jego żoną od 1914 była aktorka Anna Brandstätter. Przed ślubem dokonał konwersji na katolicyzm. Rozwód nastąpił w 1938. Od 1940 ukrywał się w piwnicy niedaleko Kaunitzgasse w Wiedniu. Po trzech latach mieszkania w piwnicy zachorował na raka żołądka. Zmarł w 1943[2], a jego żona osiem dni później. Rządy nazistowskie przeżyła tylko córka[1].
Utwory
- Księżniczka czardasza (1915, wspólnie z Leo Steinem)
- Biały mazur (1920, wspólnie z Leo Steinem)
- Clo-Clo (1923)
- Paganini (1925, wspólnie z Paulem Kneplerem)
- Carewicz (1926, wspólnie z Heinzem Reichertem)
Przypisy
- ↑ a b Stefan Frey: Béla Jenbach, Biographie. [w:] Lexikon verfolgter Musiker und Musikerinnen der NS-Zeit [on-line]. Universität Hamburg, 2016. [dostęp 2017-07-10]. (niem.).
- ↑ Lucjan Kydryński: Usta milczą dusza śpiewa. s. 131, 234.
Bibliografia
- Lucjan Kydryński: Usta milczą dusza śpiewa. Opowieść o życiu i twórczości Franciszka Lehára. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji, 1992. ISBN 83-212-0621-2.
- ISNI: 0000000108551198
- VIAF: 12297037
- LCCN: n82032722
- GND: 128636335
- LIBRIS: hftx2gb15rtgt2v
- BnF: 102752581
- SUDOC: 139771409
- NKC: pna2006338019
- BNE: XX1598197
- NTA: 070725667
- CiNii: DA12241004
- Open Library: OL7521801A
- PLWABN: 9810583236805606
- NUKAT: n2007095101
- J9U: 987007283673605171
- LNB: 000163812
- CONOR: 144737891
- ΕΒΕ: 215245
- NSZL: 619209
- RISM: people/30077828