Audyt finansowy (inaczej rewizja finansowa) – kompleksowe badanie sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta, które powinno dostarczyć podstaw do stwierdzenia, że przedstawia ono rzetelnie i jasno sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy jednostki^[1].

Rewizja finansowa stwierdza, że sprawozdanie finansowe:

• jest zgodne z wymagającymi zastosowania zasadami (polityką) rachunkowości (np. zawartymi w przepisach ustawy o rachunkowości czy też w Międzynarodowych Standardach Rachunkowości),
• jest zgodne z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy, które wpływają na jej sprawozdanie finansowe,
• zostało sporządzone na podstawie ksiąg rachunkowych prowadzonych zgodnie z ustawą o rachunkowości,
• przedstawia rzetelnie i jasno wszystkie informacje istotne do oceny sytuacji jednostki.

Wyniki rewizji finansowej są przedstawiane w postaci opinii i uzupełniającego ją raportu biegłego rewidenta, który m.in. potwierdza możliwość kontynuowania działalności przez jednostkę w niezmniejszonym istotnie zakresie oraz że jej sytuacja finansowa nie jest poważnie zagrożona w okresie przynajmniej 12 najbliższych miesięcy od dnia bilansowego.

Audyt nie powinien być kojarzony z kolejną "kontrolą" w firmie. Audytorów nie należy traktować wyłącznie jak osób, którym tylko zależy na identyfikowaniu błędów i pomyłek oraz "donoszeniu" na pracowników. Ich główną rolą jest badanie sprawozdań finansowych pod kątem rzetelności i jasności przedstawionych danych, na podstawie których użytkownicy sprawozdań oceniają sytuację majątkową i finansową spółki. Badanie takie często obejmuje także pomoc w rozwiązywaniu problemów księgowych i podatkowych, ocenę efektywności kontroli wewnętrznych oraz identyfikację ryzyk będących nieodłącznym elementem prowadzenia wszelkiej działalności.

Formalne wymogi dotyczące badania sprawozdań finansowych reguluje Ustawa o rachunkowości, która wskazuje podmioty podlegające rewizji finansowej:

• banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji,
• spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe,
• jednostki działające na podstawie przepisów o publicznym obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych,
• jednostki działające na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,
• spółki akcyjne, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji,
• pozostałe jednostki, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdanie finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:
  • średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,
  • suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2,5 mln euro,
  • przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 mln euro.

Jednak nie tylko spółki zobligowane przez ustawę zlecają badanie sprawozdania finansowego. Coraz częściej decydują się na to właściciele prywatnych przedsiębiorstw, uczelnie, różne organizacje i stowarzyszenia. Zależy im na sprawdzeniu przez niezależny podmiot danych finansowych jednostki, ewentualnym poprawieniu efektywności działania i uporządkowaniu procesów kontrolnych^[2].

• Biegły rewident
• Wielka Czwórka
• Jednostka zainteresowania publicznego

• Ustawa z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2021 r. poz. 217)
• Krajowy Standard Rewizji Finansowej nr 1, Krajowa Izba Biegłych Rewidentów, Biuletyn KIBR nr 69 z 7 czerwca 2010.
• Międzynarodowe Standardy Rewizji Finansowej i Kontroli Jakości, tom III, IFAC, SKwP i KIBR, Warszawa 2010.