Asparanoiks
| Postać z Asteriks | |
 Asparanoiks na muralu przy ul. de la Buanderie w Brukseli. | |
| Pierwsze wystąpienie |
Przygody Gala Asteriksa (1961) |
|---|---|
| Twórca |
Rene Goscinny, Albert Uderzo |
| Grany przez |
Michel Galabru, Éric Thomas, Michel Duchaussoy, Jerome Commandeur |
| Dubbing |
Dariusz Odija, Andrzej Gawroński, Tomasz Grochoczyński, Eugeniusz Robaczewski, Jan Kulczycki, Miłogost Reczek, Marek Robaczewski |
| Dane biograficzne | |
| Płeć |
Mężczyzna |
| Rodzina |
Dobromina (żona), Oceanoniks (brat) |
| Inne informacje | |
| Zajęcie |
wódz wioski Galów |
Asparanoiks (fr. Abraracourcix) – fikcyjna postać z komiksów o Asteriksie autorstwa Rene Goscinny'ego i Alberta Uderzo.
Asparanoiks jest Galem, wodzem wioski zamieszkałej przez Asteriksa i jego przyjaciół.
Imię
We francuskim oryginale wódz nosi imię Abraracourcix, co stanowi nawiązanie do francuskiego wyrażenia se jeter sur quelqu’un à bras raccourcis (walczyć w sposób gwałtowny i nieprzemyślany). Polskie imię nawiązuje do paranoi[1].
Opis postaci
Asparanoiks (...) to wódz plemienia. Dostojny, odważny, podejrzliwy; ten stary wojownik budzi szacunek swych poddanych i lęk wśród wrogów. Asparanoiks boi się tylko jednego, że niebo zwali mu się na głowę[2], ale jak sam powiada: Nie tak zaraz ten Ambaras.[3]
Rodzina
Asparanoiks ma żonę, Dobrominę (postać ta po raz pierwszy pojawiła się w historii Tarcza Arwernów)[4]. Jego bratem jest Oceanoniks (wspomniany w albumie Asteriks i Normanowie)[5].
Wygląd
Asparanoiks jest mężczyzną w średnim wieku. Ma rude włosy (zaplatane w warkoczyki) i bujne wąsy. Najczęściej ubiera się w zieloną bluzę (przepasaną białym pasem), czerwoną pelerynę, spodnie w niebiesko-czarne, pionowe paski oraz brązowe buty. Na głowie nosi hełm z dwoma pękami piór[6].
Adaptacje
Filmy aktorskie
| Data | Tytuł filmu | Aktor | Polski dubbing |
|---|---|---|---|
| 1999 | Asterix i Obelix kontra Cezar | Michel Galabru | Jan Prochyra |
| 2008 | Asterix na olimpiadzie | Éric Thomas | |
| 2012 | Asterix i Obelix: W służbie Jej Królewskiej Mości | Michel Duchaussoy | Krzysztof Zakrzewski |
| 2022 | Astérix et Obélix : L’Empire du Milieu | Jerome Commandeur |
Filmy animowane
| Data | Tytuł filmu | Głos | Polski dubbing |
|---|---|---|---|
| 1967 | Asterix Gall | Pierre Tornade | Dariusz Odija |
| 1976 | Dwanaście prac Asteriksa | Pierre Tornade | Andrzej Gawroński (pierwsza wersja),
Tomasz Grochoczyński (druga wersja) |
| 1985 | Asterix kontra Cezar | Jean-Pierre Darras | Andrzej Gawroński (pierwsza wersja),
Tomasz Grochoczyński (druga wersja) |
| 1986 | Asterix w Brytanii | Henri Poirier | Tomasz Grochoczyński |
| 1989 | Wielka bitwa Asteriksa | Henri Poirier | Tomasz Grochoczyński |
| 1994 | Asterix podbija Amerykę | Jürgen Scheller (wersja niemiecka),
François Chaix (wersja francuska) |
Eugeniusz Robaczewski |
| 2006 | Asterix i wikingowie | Vincent Grass | Jan Kulczycki |
| 2014 | Asteriks i Obeliks: Osiedle bogów | Serge Papagalli | Miłogost Reczek |
| 2018 | Asteriks i Obeliks: Tajemnica magicznego wywaru | Serge Papagalli | Marek Robaczewski |
Upamiętnienie
Jeden z rodzajów pluskwiaków z podrzędu fulgorokształtnych nosi nazwę Abraracourcix[7].
Przypisy
- ↑ Annick Cataldi, Nieprzekładalność słownictwa a zawartość podtekstu kulturowego, „Rocznik Przekładoznawczy” (5), 2009, s. 69–82, DOI: 10.12775/RP.2009.005, ISSN 2392-1552 [dostęp 2022-10-16] (pol.).
- ↑ Lęk wodza przed upadkiem nieba ma swoje źródło w opowieści Ptolemeusza I Sotera (cytowanego w Geografii Strabona). Według relacji władcy Egiptu za czasów Aleksandra Wielkiego miało dojść do spotkania z przedstawicielami Celtów, żyjących nad Morzem Adriatyckim. Gdy władca Macedonii zapytał swych gości, czy jest coś, czego się lękają, ci odpowiedzieli, że nie boją się niczego – z wyjątkiem nieba walącego im się na głowy (Strabon, Geografia, księga 7, rozdział 3).
- ↑ Rene Goscinny, Albert Uderzo, Przygody Gala Asteriksa, Warszawa 2006, s. 2.
- ↑ Tapidesourix, Bonemine [online], Astérix – Le site officiel, 5 marca 2018 [dostęp 2022-10-18] (fr.).
- ↑ R. Goscinny, A. Uderzo, Asteriks i Normanowie, Warszawa 1999, s. 5-6.
- ↑ Tapidesourix, Abraracourcix [online], Astérix – Le site officiel, 5 marca 2018 [dostęp 2022-10-21] (fr.).
- ↑ Jacek Szwedo, Abraracourcix gen. nov. of Ricaniidae from the Lowermost Eocene Oise amber, „Annales- Societe Entomologique de France” [dostęp 2022-10-17].