Artur Pollak
podpułkownik piechoty | |
Pełne imię i nazwisko |
Artur Engelbert Pollak |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
1 kwietnia 1896 |
Data i miejsce śmierci |
21 kwietnia 1962 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca pułku |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Artur Engelbert Pollak[a] (ur. 1 kwietnia 1896 w Boryniczach, zm. 21 kwietnia 1962 w Łodzi) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
Urodził się 1 kwietnia 1896 w Boryniczach, w ówczesnym powiecie bóbreckim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Rajmunda, asystenta tamtejszej c. k. Dyrekcji Kolei Państwowych i Marii z Jadamusów[b][3][4]. W 1903 rozpoczął naukę w szkole powszechnej w Stanisławowie, a od 1907 kontynuował ją w Wojskowej Szkole Realnej Niższej w Fischau koło Wiednia[5]. W 1911 wstąpił do Szkoły Kadetów Piechoty we Lwowie[5]. 27 czerwca 1914 został przyjęty do Terezjańskiej Akademii Wojskowej w Wiener Neustadt[5].
W czasie I wojny światowej walczył w szeregach cesarskiej i królewskiej Armii. Jego oddziałem macierzystym był c. i k. Pułk Piechoty Nr 55. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 25 sierpnia 1915, a na stopień porucznika ze starszeństwem z 1 maja 1917 w korpusie oficerów piechoty[6][7][8]. Od 15 października 1914 dowodził kompania strzelecką[9]. 9 lutego 1915 w Karpatach został lekko ranny, a 9 maja tego roku pod Sanokiem ciężko ranny[10]. Od 5 maja 1917 na froncie włoskim dowodził kompanią szturmową i krótko batalionem szturmowym[9]. Należał do tajnej organizacji „Wolność”[11].
7 lipca 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłej armii austro-węgierskiej, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika ze starszeństwem z 1 maja 1917 i przydzielony do 12 Pułku Piechoty[12]. W jego szeregach walczył na wojnie z bolszewikami. 19 sierpnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej[13].
Latem 1921 został przeniesiony do 17 Pułku Piechoty w Rzeszowie i przydzielony do Dowództwa Obozu Internowanych Nr 1 w Krakowie-Dąbiu[14][15]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 468. lokatą w korpusie oficerów piechoty[16]. W lipcu tego roku został przeniesiony do 48 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych w Stanisławowie na stanowisko pełniącego obowiązki dowódcy II batalionu[17][18][19][20]. W 1922 zdał maturę w Państwowym Gimnazjum w Stanisławowie[10]. 1 grudnia 1924 został mianowany majorem ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 i 138. lokatą w korpusie oficerów piechoty[21]. W maju 1927 został przeniesiony do 33 Pułku Piechoty w Łomży na stanowisko kwatermistrza[22][23]. W lipcu 1929 został przesunięty na stanowisko dowódcy batalionu[24][25], a w czerwcu 1934 na stanowisko obwodowego komendanta Przysposobienia Wojskowego[26]. W sierpniu 1935 został przeniesiony do 6 Pułku Strzelców Podhalańskich w Samborze na stanowisko kwatermistrza[27]. Na stopień podpułkownika został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 i 3. lokatą w korpusie oficerów piechoty[28]. W tym samym roku został przeniesiony do 13 Pułku Piechoty w Pułtusku na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[9][29]. Ukończył kurs dowódców pułków w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie[9]. Latem 1939 został przeniesiony na takie samo stanowisko w 27 Pułku Piechoty w Częstochowie[9][30]. Następnie objął dowództwo nad batalionami 146 Pułku Piechoty, mobilizowanymi w Piotrkowie.
30 maja 1945 wrócił do Polski, a 5 czerwca tego roku zarejestrował w Rejonowej Komendzie Uzupełnień Kraków Powiat[31]. Zmarł 21 kwietnia 1962 w Łodzi i został pochowany na cmentarzu Doły (kwatera XXXII, rząd 18, grób 22)[32].
Był żonaty z Elżbietą z Geislerów (1899–1973), z którą miał córkę Janinę Marię (1926–2006), zamężną Kozielewicz[33][3][32].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 609[34][35]
- Krzyż Walecznych czterokrotnie[11][36]
- Złoty Krzyż Zasługi – 19 marca 1937 „za zasługi w służbie wojskowej”[37][38]
- Medal Niepodległości – 2 sierpnia 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[39][40]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[10][41]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[10][41]
- Srebrny Medal za Długoletnią Służbę[41]
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę[41]
- austriackie
- Krzyż Zasługi Wojskowej 3 klasy z dekoracją wojenną i mieczami[42]
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej z mieczami na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej[42]
- Krzyż Wojskowy Karola[42]
Uwagi
Przypisy
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934, s. 25.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2, 5.
- ↑ a b Kolekcja 2 ↓, s. 2.
- ↑ Szematyzm 1897 ↓, s. 553.
- ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 3, 5.
- ↑ Ranglisten 1916 ↓, s. 110, 376.
- ↑ Ranglisten 1917 ↓, s. 115, 495.
- ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 154, 634.
- ↑ a b c d e Kolekcja 2 ↓, s. 3.
- ↑ a b c d Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 78 z 19 lipca 1919, poz. 2579, 2603.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 25 sierpnia 1920, s. 778.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 70, 825.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 16 lipca 1921, s. 1172.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 45.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 22 lipca 1922, s. 549.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 260, 408.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 240, 351.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 22 maja 1925, s. 271.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924, s. 734.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927, s. 145.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 49, 175.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929, s. 210.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 27, 563.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 150.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935, s. 97.
- ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 376.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 15, 562.
- ↑ Jarno 2001 ↓, s. 345.
- ↑ Kolekcja 2 ↓, s. 3, 6.
- ↑ a b Cmentarz Komunalny Doły : Artur Pollak. Zarząd Zieleni Miejskiej. [dostęp 2024-11-22].
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ Mucha 1928 ↓, s. 30.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 27.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 19 marca 1937, s. 2.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 179, poz. 260.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 375.
- ↑ a b c d Kolekcja 2 ↓, s. 5.
- ↑ a b c Ranglisten 1918 ↓, s. 634.
Bibliografia
- Pollak Artur. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.62-5215 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-11-23].
- Pollak Artur. [w:] Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w rejonowych komendach uzupełnień, sygn. II.56.275 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-11-17].
- Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1897. Lwów: Nakładem Prezydyum c. k. Namiestnictwa, 1897.
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1916. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1916. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1917. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1917. (niem.).
- Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Witold Jarno: Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918–1939. Łódź: Wydawnictwo „Ibidem”, 2001. ISBN 83-88679-10-4.
- Franciszek Mucha: Zarys historji wojennej 12-go pułku piechoty. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.