Areometr
Areometr – urządzenie służące do mierzenia gęstości cieczy, w którym wykorzystuje się siłę wyporu, z jaką ciecz działa na zanurzone w niej ciało stałe[1].
Rodzaje areometrów
Istnieje wiele konstrukcji areometrów. W najprostszym wariancie (tzw. areometr obciążeniowy) jest to pusta rurka szklana, której górna wydłużona część zaopatrzona jest w skalę, część dolna w postaci bańki wypełniona jest materiałem o dużej gęstości (np. rtęć, śrut itp.), co pozwala na utrzymanie pozycji pionowej przyrządu zanurzonego w cieczy. Zdjęcie z prawej strony prezentuje areometr ze skalą na górze, termometrem i obciążeniem w dolnej, stożkowej części. W zależności od jednostki pomiaru i/lub zastosowania wyróżnia się następujące typy areometrów:
- areometr Fahrenheita,
- areometr Trallesa (alkoholomierz),
- areometr Richtera (alkoholomierz),
- areometr Ballinga (cukromierz),
- areometr Gay-Lussaca,
- areometr Baumé,
- areometr Oechsle,
- densymetr[2],
- laktodensymetr,
- urynometr,
- termoareometr,
- areometr akumulatorowy,
- tester cieczy chłodzącej,
- kwasomierz.
Sposób użycia
Dokonując pomiaru gęstości cieczy przy pomocy areometru należy wlać do menzurki pomiarowej badany płyn w ilości pozwalającej na swobodne zanurzenie przyrządu. Następnie wkładamy areometr i na jego skali odczytujemy wynik[3]. Areometry najczęściej kalibrowane są dla temperatury 20 °C, dlatego badany płyn powinien mieć taką właśnie temperaturę. W przypadku innej temperatury należy skorzystać z poprawek temperaturowych. Areometr po zanurzeniu w cieczy pływa w pozycji pionowej. Głębokość, na jaką się zanurza dolna część areometru, wynika z różnicy między ciężarem areometru a ciężarem wypartej przez areometr cieczy. Znając masę i objętość areometru, na podstawie głębokości na jaką się zanurzył i w oparciu o prawo Archimedesa można obliczyć gęstość analizowanej cieczy lub odczytać ją na skali areometru.
Wynalazek areometru przypisuje się Hypatii, filozofce i matematyczce greckiej żyjącej w IV wieku naszej ery.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ areometr, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-09-28].
- ↑ Mały ilustrowany leksykon techniczny, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1982, s. 90, ISBN 83-204-0425-8.
- ↑ Piotr Wypych. Pomiar gęstości w domowym browarze. „Piwowar”, s. 12, Lato 2010 (0). Polskie Stowarzyszenie Piwowarów Domowych.
Bibliografia
- Państwowe Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”: Encyklopedia odkryć i wynalazków: chemia, fizyka, medycyna, rolnictwo, technika. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1979, s. 20. ISBN 83-214-0021-3.