Antropomorfizacja
Antropomorfizacja lub antropomorfizm – zabieg językowy, polegający na nadawaniu niebędącym ludźmi przedmiotom, pojęciom, zjawiskom, zwierzętom itp. cech ludzkich i ludzkich motywów postępowania[1].
Często odnosi się też do wyobrażenia bogów czy duchów na obraz i podobieństwo człowieka.
Termin jest kombinacją dwóch greckich słów, άνθρωπος (anthrōpos), oznaczającego „człowiek”, oraz μορφή (morphē), oznaczającego „kształt” lub „formę”.
Przykłady: „kot spojrzał na mnie z wyrzutem”, „wieczorem oziębiło się, ale kamień był przyjaźnie nagrzany”, itp. Istotnym jest przy tym to, że kot dalej jest kotem, a kamień kamieniem.
Antropomorfizacja może być świadomym zabiegiem literackim tak jak w mitologii greckiej lub przykładem zaburzeń myślenia. Występuje też w trakcie normalnego rozwoju dziecka. W popkulturze (komiksie, filmie, filmie animowanym) antropomorfizm jest często wykorzystywany, by uwypuklić określone cechy charakteru postaci, kojarzące się z cechami charakteru zwierzęcia, którego pewne fizyczne cechy otrzymuje postać.
Antropomorfizacja w odniesieniu do przedmiotów, pojęć abstrakcyjnych, zjawisk itp. jest przypadkiem szczególnym animizacji. Jest formą personifikacji w przypadku przypisywania ludzkich cech przedmiotom nieożywionym. Mitologia egipska zawiera szereg przykładów antropozoomorfizmu – wizerunki bogów stanowią połączenie postaci ludzkiej i zwierzęcej.
Granica między antropomorfizacją a personifikacją (uosobieniem) jest nieostra[2], oba te pojęcia bywają także uznawane za synonimy[3].
- Wiatr na ilustracji z bajki Wiatr Północny i Słońce
- Obraz Panny dworskie w wersji z kotami
- Figurki pocelanowe Małpia orkiestra
- Egipski bóg Anubis
- Biały Królik z książki Alicja w Krainie Czarów
- Antropomorficzny niedźwiedź z amerykańskiej kreskówki Calvin i pułkownik
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Encyklopedia Historia, Wyd. GREG, Kraków 2007, ISBN 978-83-7327-782-3, s.18.
- ↑ Stanisław Jaworski, Podręczny słownik terminów literackich, Kraków 2001, s. 160
- ↑ Jako synonimy występują w Słowniku wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych Władysława Kopalińskiego ([1])