Andrzej Ignacy Baier
| ||
| Data urodzenia |
12 stycznia 1712 | |
|---|---|---|
| Data śmierci |
31 stycznia 1785 | |
| Miejsce pochówku | ||
| Wyznanie | ||
| Kościół | ||
| Nominacja biskupia |
1759 | |
| Sakra biskupia |
1 kwietnia 1759 | |
| Odznaczenia | ||
| ||
| Data konsekracji |
1 kwietnia 1759 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Konsekrator | |||||||
| Współkonsekratorzy | |||||||
| |||||||
| |||||||
Andrzej Ignacy Baier herbu Leliwa z odmianą (ur. 12 stycznia 1712, zm. 31 stycznia 1785, Chełmża) – biskup rzymskokatolicki, senator I Rzeczypospolitej, sympatyk konfederatów barskich.
Życiorys
Syn Jana Franciszka podczaszego chełmińskiego i Marianny z Łabędzkich. W latach 1732–1733 i 1735–1736 przebywał w seminarium księży misjonarzy w Warszawie[1]. Po studiach w kraju i za granicą wybrał karierę duchowną.
Kanclerz gnieźnieńskiej kapituły katedralnej w 1753 roku[2], kanonik łowicki, od 1743 kanonik gnieźnieński, od 1752 opat komendatoryjny wągrowiecki[3] i proboszcz kruszwicki. Powiązany z dworem saskim, od 1744 wiceprezydent a od 1757 prezydent Trybunału Głównego Koronnego. W latach 1759–1760 prezydent trybunału skarbowego w Radomiu.
Był członkiem konfederacji Czartoryskich w 1764 roku[4]. Elektor Stanisława Augusta Poniatowskiego z województwa chełmińskiego w 1764 roku[5].
Brał udział w sejmie konwokacyjnym 1764 r., koronacyjnym w tymże roku oraz sejmie 1766 r. Podczas konfederacji radomskiej zachował neutralność, sympatyzował z konfederacją barską.
12 lutego 1759 nominowany na biskupa diecezji chełmińskiej, sakrę przyjął z rąk Kajetana Ignacego Sołtyka. Starał się gorliwie o ożywienie religijne biskupstwa, wydawał liczne listy pasterskie, osobiście wizytował parafie diecezji. Zaprowadził nabożeństwo czterdziestogodzinne, propagował jako jeden z pierwszych biskupów wczesną komunię świętą dzieci (od 8 roku życia). W 1763 r. pod naciskiem rządu pruskiego zrzekł się tytułu biskupa pomezańskiego. W 1776 powołując się na breve Piusa VI zniósł w diecezji kilka świąt. Wysłał dwa obszerne sprawozdania o stanie diecezji do Rzymu, w których informował o szerzeniu się protestantyzmu, a później o trudnościach ze strony pruskiego zaborcy. Co prawda biskup usiłował bronić niezależności kościoła wobec władz pruskich z którymi prowadził obfitą korespondencję, jednak wobec jasnych wytycznych i żelaznej konsekwencji rządu fryderycjańskiego, nie był w stanie nic osiągnąć. Po kasacie jezuitów wykonał zalecenia mimo oporu jezuitów odwołujących się do Fryderyka II.
Po zaborze Prus Królewskich w 1772 r. mimo pewnych oporów złożył hołd Fryderykowi II. W związku z sekularyzacją dóbr biskupstwa utracił znaczną część dochodów (wartość otrzymanej pensji państwowej szacuje się na 20% wcześniejszych dochodów) i przeniósł swoją siedzibę z zamków w Lubawie i Starogrodzie do kanonii w Chełmży.
Zmarł 31 stycznia 1785 w Chełmży i jako ostatni biskup został pochowany w chełmżyńskiej katedrze.
W 1760 odznaczony Orderem Orła Białego[6].
Przypisy
- ↑ Krzysztof R. Prokop, Z dziejów seminariów warszawskich w dawnej diecezji poznańskiej. Biskupi oraz inni przedstawiciele znamienitych rodów doby staropolskiej w gronie wychowanków seminarium externum i seminarium internum Misjonarzy św. Wincentego à Paulo przy kościele Świętego Krzyża w Warszawie (1675/1676-1864/1865), w: Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski, 2016, Tom 11, s. 169.
- ↑ Jan Korytkowski, Prałaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieźnieńskiej od roku 1000 aż do dni naszych. Podług źródeł archiwalnych. T.1, Gniezno 1882, s. 24.
- ↑ Stanisław Karwowski, Gniezno, Poznań 1892, s. 302.
- ↑ Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 90.
- ↑ Akt elekcyi Roku Tysiąć Siedemset Sześćdziesiątego Czwartego, Miesiąca Sierpnia, Dnia dwudziestego siódmego, s. 107.
- ↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 195.
Bibliografia
- Liedtke A., Zarys dziejów diecezji chełmińskiej do 1945 roku, Pelplin 1994.
- Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, pod red. S. Gierszewskiego, t.1, Gdańsk 1992.