Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Aleja 1 Maja w Łodzi

aleja 1 Maja
Stare Polesie
Ilustracja
Aleja 1 Maja widziana od strony ul. Wólczańskiej (maj 2020)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Łódź

Długość

~1,8 km (w tym: ~0,2 km w strefie turystyczno-historycznej)

Przebieg
0 m ul. Wólczańska
180 m ul. Gdańska
światła 393 m ul. Stefana Żeromskiego
517 m ul. Lipowa
638 m ul. kpt. Stefana Pogonowskiego
777 m ul. 28 Pułku Strzelców Kaniowskich
światła 934 m ul. gen. Lucjana Żeligowskiego
1414 m ul. Zielona
1809 m al. Włókniarzy
Położenie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, w centrum znajduje się punkt z opisem „aleja 1 Maja”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „aleja 1 Maja”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „aleja 1 Maja”
Ziemia51°46′24,1″N 19°27′03,2″E/51,773364 19,450876
Multimedia w Wikimedia Commons

Aleja 1 Maja (d. Pasaż Szulca) – ulica na Polesiu w Łodzi w obszarze SIM Stare Polesie, o długości około 1,8 km, łącząca ul. Wólczańską z al. Włókniarzy. Początkowy odcinek alei – między ul. Wólczańską a ul. Gdańską – należy do turystyczno-historycznej strefy miasta.

Na większej części swojej długości (od ul. Wólczańskiej do ul. Zielonej) aleja jest od 30 lipca 1974 roku jednokierunkowa[a][1], a ruch odbywa się z zachodu na wschód, w kierunku centrum. Odcinek od ul. Zielonej do al. Włókniarzy jest dwukierunkowy. Aleja ma status drogi powiatowej (nr 1182E) klasy D[2][3].

Początkowa część alei (numery 1–39 nieparzyste i 2–36 parzyste) należy do rzymskokatolickiej parafii Świętego Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny, zaś pozostała (od 1 października 1989 roku) – do rzymskokatolickiej parafii św. Mateusza Ewangelisty[4].

Historia

Historia

Początkowo ulica była drogą polną między miejskimi gruntami ornymi. Jej przebieg wyznaczono w większości w latach 60.–70. XIX wieku[b], kiedy wytyczano nową część miasta – tzw. dzielnicę Wiązową. Brała wówczas początek od ówczesnej ulicy Długiej (ob. ul. Gdańska) i prowadziła w kierunku zbliżonym do południowo-zachodniego do granicy miasta w pobliżu dzisiejszej al. Włókniarzy. Dopiero w czerwcu 1891 roku przedłużono ją do wytyczonego rok wcześniej odcinka ulicy Wólczańskiej[c][6][7] i odtąd bierze ona tam swój początek, mierząc około 1,8 km długości[8]. Prawdopodobnie około 1893 roku nazwano ją Pasażem (Aleją) Szulca, od nazwiska właścicieli działek przy tej ulicy – Pawła i Ottona Szulców (Schulzów)[9][10]. Na mapie Władysława Starzyńskiego sporządzonej w latach 1894–1896 jest już widoczna jako Pasaż Szulca (Пассажъ Шульца)[11].

Ogród spadkobierców Ottona Juliusza Schulza, obejmujący pierwotnie teren dzisiejszych posesji pod numerami 2–6, przeszedł w lipcu 1891 roku na własność braci Hermana i Ryszarda Gehligów, właścicieli browaru parowego „Bracia Gehlig” przy ul. Ogrodowej 7/13[12].

We wrześniu 1895 roku w pasażu zostało założone uliczne oświetlenie elektryczne. Wtedy też rozpoczęła się sprzedaż pustych placów przy pasażu z przeznaczeniem pod budowę fabryk i kamienic[13].

Aleja została wybrukowana prawdopodobnie w 1905 roku – wówczas władze miasta przeznaczyły na ten cel 14 000 rubli[10]. W niewielkiej monografii-przewodniku po Łodzi z 1909 roku pasaż został już wymieniony wśród ulic pryncypalnych, choć autor mylnie twierdził, że biegła nim trasa tramwajowa[14].

Podczas niemieckiej okupacji miasta w latach 1915–1918 nosiła nazwę Schulz Zeile. W 1919 roku nazwę zmieniono na aleję 1 Maja[10]. W okresie międzywojennym w kamienicy pod numerem 20 mieścił się żydowski Łódzki Dom Sierot, którego prezesem zarządu był najprawdopodobniej Chaim Rumkowski[15]. W alei miało też swe siedziby kilka szkół: pod numerem 11 – prywatna, koedukacyjna i freblowska szkoła Idy Janowskiej, pod numerem 12 – cheder Nusena Sendowskiego, pod numerem 20 – prywatna szkoła żydowska „Orchot-No-am II”, pod numerem 25 – polska, żeńska Miejska Szkoła Elementarna nr 23, kierowana przez Marię Kędzierską, pod numerem 37 – prywatna szkoła żydowska „Jesodej Hatora” nr 4, pod numerem 50 – polska, koedukacyjna Miejska Szkoła Elementarna nr 2, kierowana przez Ludwika Gidyńskiego, pod numerem 52 – elementarna, męska Szkoła Polska nr 6 dla dzieci świętujących sabat, kierowana przez Szymzę Sznappera, pod numerem 87 – publiczna Szkoła Powszechna nr 11 i publiczna Szkoła Powszechna nr 15[16][17]. W kamienicy pod numerem 22 funkcjonowała przychodnia Towarzystwa „Kropla Mleka”, założonego w 1904 roku jako pierwsza w Polsce sekcja oddziału Warszawskiego Towarzystwa Higienicznego[18].

Danuta Mniewska-Dejmek, która w dzieciństwie (w latach 1927–1939) mieszkała z rodzicami i siostrą przy al. 1 Maja 71 w kamienicy w sąsiedztwie koszar 28 Pułku Strzelców Kaniowskich (należącej do Żyda Moszka Zdanowskiego), w wywiadzie udzielonym w marcu i kwietniu 2006 roku wspominała aleję jako bardzo piękną ulicę – z rzędami wspaniałych kasztanowców[19][20]. Zapamiętała także to, że w pobliżu mieszkało wielu oficerów. I wielu Niemców[20]. Do 1937 roku aleja została skanalizowana na całej długości[10]. Podczas II wojny światowej okupant nadał jej w 1940 roku nazwę Scharnhorststraße[10][21], ku czci pruskiego generała Gerharda von Scharnhorsta.

Po zakończeniu wojny powrócono do przedwojennej nazwy, wygodnej dla władz komunistycznych, choć w istocie wprowadziły ją przedwojenne władze miasta związane z PPS, upamiętniając obchodzone 1 maja międzynarodowe święto klasy robotniczej[9][10].

17 grudnia 1967 roku aleją 1 Maja przejechały pierwsze autobusy komunikacji miejskiej nowo uruchomionej linii „74”, która połączyła wówczas pl. Norberta Barlickiego z Teofilowem[22]. W późniejszych latach aleją skierowano kolejne linie – łącznie w latach 1967–2017 aleją 1 Maja przebiegały trasy 16 linii autobusowych, w tym 15 obsługiwanych przez MPK – Łódź (zobacz »).

W zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego w latach 2011–13 aleja znalazła się na 86. miejscu wśród 362 łódzkich ulic, na których doszło do wypadków (hierarchia malejąca – od ulic z największą liczbą zdarzeń). W tym okresie wydarzyło się na niej 14 wypadków, w których 18 osób zostało rannych, w tym 6 ciężko[23].

W ramach łódzkiego budżetu obywatelskiego na rok 2015 do zadań ogólnomiejskich został zgłoszony projekt pod nazwą „Przywróćmy świetność Pasażu Szulca – przebudowa alei 1 Maja na odcinku pomiędzy ulicami Wólczańską i Gdańską”, którego założenia wzbudziły wśród mieszkańców skrajne emocje – od zachwytu do stanowczego sprzeciwu. Projekt zdobył 2138 głosów, co nie okazało się wystarczające, by został zakwalifikowany do realizacji[24][25]. W 2016 roku, w ramach programu „Zielone Polesie”, władze miasta zaplanowały przekształcenie części alei (odcinka między ulicami Wólczańską a Stefana Żeromskiego) w ulicę-ogród[26][27]. 10 sierpnia 2017 roku rozpoczęto prace nad przebudową początkowego odcinka alei (między ulicami Wólczańską a Gdańską)[28], które ukończono w ostatniej dekadzie maja 2018 roku[29]. Z końcem kwietnia 2020 roku zakończono przebudowę odcinka między ulicami Gdańską a Stefana Żeromskiego[30].

Sławni mieszkańcy

Kalendarium zmian nazwy ulicy

Al. 1 Maja 6 – część dawnej rezydencji Karola Poznańskiego (wrzesień 2011)
okres
obowiązywania[10] 		nazwa[10]
ok. 1893–1915 Pasaż (vel Aleja) Szulca / Пассажъ Шульца
1915–1918 Schulz Zeile
1918–1919 Pasaż Szulca
1919–1940 aleja 1 Maja (Aleja 1-Go Maja[d])
1940–1945 Scharnhorststraße[21]
od 1945 aleja 1 Maja
 Zobacz też: Zmiany nazw ulic i placów w Łodzi.

Aleja 1 Maja w filmie

Wejście do pałacu Karola Poznańskiego (ul. Gdańska 32) od strony al. 1 Maja (luty 2015)

Aleja 1 Maja kilkukrotnie stanowiła plener filmowy. Zrealizowano tu:

Obiekty

Gmach Regionalnego Ośrodka Kultury, Edukacji i Dokumentacji Muzycznej Akademii Muzycznej (maj 2015)
Aleja z widokiem na kamienicę Antona i Ewy Rybaków (wrzesień 2011)
  • nr 2 (oraz ul. Wólczańska 5) – dawny dom redutowo-weselny, od marca 1915 roku do wybuchu II wojny światowej siedziba Żydowskiego Domu Ludowego „Bet-Am”[43], od 1955 roku siedziba Teatru Lalek „Arlekin”,
  • nr 4 – Regionalny Ośrodek Kultury, Edukacji i Dokumentacji Muzycznej Akademii Muzycznej (w gmachu powstałym w latach 2013–2014 w wyniku gruntownej przebudowy i rozbudowy dawnej kamienicy czynszowej, oddanym do użytku 25 września 2014 roku)[44],
  • nr 5 – kamienica Samuela Filona Cohna – drugi dom Juliana Tuwima w latach 1896–1902 lub 1903 i miejsce narodzin jego siostry Ireny (22 sierpnia 1898 lub 1899 roku)[31][45]; rodzina Tuwimów zajmowała trzypokojowe mieszkanie nr 13 na III piętrze w prawej oficynie[32][33]; sam Tuwim wspomniał o Pasażu Szulca w 1934 roku na łamach tygodnika „Wiadomości Literackie”[46],
  • nr 6 – część dawnej rezydencji Karola Poznańskiego,
  • róg ul. Gdańskiej – główne wejście do neorenesansowego pałacu Karola Poznańskiego z lat 1904–1908 (przy ul. Gdańskiej 32); w okresie powojennym siedziba Akademii Muzycznej,
  • nr 8 (oraz ul. Gdańska 33) – eklektyczna kamienica Antona i Ewy Rybaków z lat 1894–1902, wzniesiona według projektu Piotra Brukalskiego[47], wpisana do rejestru zabytków[48];
  • nr 24/26 – Dom Dziennego Pobytu Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej,
  • nr 31/33 (oraz ul. Lipowa 2) – dawna tkalnia wyrobów wełnianych Majera Maxa Schrötera z 1930 roku,
  • nr 55–59 – centrum biurowe Business House (w budowie, planowane ukończenie: IV kwartał 2016 roku)[49],
  • róg ul. gen. Lucjana Żeligowskiego – dawne koszary im. J. Piłsudskiego 28 Pułku Strzelców Kaniowskich, obecnie Muzeum Uniwersytetu Medycznego i Zakład Historii Nauk i Medycyny Wojskowej UM,
  • nr 87 – Centrum Biurowe 1 Maja 87[50], dawna Mechaniczna Fabryka Mebli F.J.Szwankowski[51]
  • nr 89 – gmach Zespołu Szkół Ekonomiczno-Turystyczno-Hotelarskich im. Władysława Grabskiego[e] (od 1 września 2019 roku), wcześniej Publicznego Gimnazjum nr 26 im. Mikołaja Reja (1999–2019) i Szkoły Podstawowej nr 159 im. mjr. Henryka Sucharskiego (przed 1 września 1999 roku)[52],
  • nr 92/98 – dawne koszary wojskowe, obecnie Wojskowe Centrum Kształcenia Medycznego,
  • nr 119/121 – zabudowania poprzemysłowe d. Zakładów Przemysłu Wełnianego im. Wiosny Ludów, z widocznymi od strony ul. Zielonej pozostałościami najdłuższego, liczącego ponad 270 m, łódzkiego muralu (autorem projektu i wykonawcą był Zbigniew Łopata), który pierwotnie pokrywał wschodnią, północną i zachodnią ścianę głównej hali fabrycznej[53].
Centrum biurowe Business House przed rozbudową od strony al. 1 Maja (kwiecień 2011)

Według stanu na sierpień 2016 roku do gminnej ewidencji zabytków miasta Łodzi było wpisanych 21 kamienic przy al. 1 Maja (pod numerami: 1–11, 8, 15, 16–22, 19–25, 35–39, 43 i 77), m.in.:

  • kamienica Chai Kępińskiej pod numerem 1 (dwa budynki frontowe),
  • kamienica Samuela Filona Cohna pod numerem 5 (budynek frontowy z oficynami bocznymi),
  • kamienica rodziny Lauferów pod numerem 7 (budynek frontowy z oficynami bocznymi),
  • kamienica Antona i Ewy Rybaków pod numerem 8 (oraz ul. Gdańska 33) – w rejestrze zabytków (nr A/29),
  • kamienica Józefy Piotrkowskiej pod numerem 9 (budynek frontowy z oficynami bocznymi).

Ponadto w ewidencji znajdują się budynek mieszkalny pod numerem 28 oraz dawna tkalnia wyrobów wełnianych Majera Maxa Schrötera pod numerem 31/33 (oraz ul. Lipowa 2)[54].

Oznakowanie

Od 2006 roku aleja jest oznakowana w ramach łódzkiego SIM tablicami w dwóch wariantach:

  • na odcinku leżącym w strefie turystyczno-historycznej (od skrzyżowania z ul. Wólczańską do skrzyżowania z ul. Gdańską – nr 1–11 i 2–6)
aleja
1 Maja
Stare Polesie
  • na odcinku leżącym poza strefą turystyczno-historyczną (od skrzyżowania z ul. Wólczańską do skrzyżowania z al. Włókniarzy – nr 15–123 i 8–114)
aleja
1 Maja
Stare Polesie

Numeracja i kody pocztowe

  • Numery parzyste: 2–114; w źródle niemieckim z okresu II wojny światowej, jako Scharnhorststraße: 2–124[55]
  • Numery nieparzyste: 1–123; w źródle niemieckim z okresu II wojny światowej, jako Scharnhorststraße: 1–127[55]
  • Kody pocztowe: 90-717 (1–17 nieparzyste); 90-718 (2–28 parzyste); 90-739 (19–39 nieparzyste); 90-740 (41–63 nieparzyste); 90-741 (30–44 parzyste); 90-755 (65–95 nieparzyste); 90-756 (46–88 parzyste); 90-766 (90–d.k. parzyste, 97–d.k. nieparzyste)[56]

Komunikacja miejska

Stan obecny

Aleją kursują autobusy komunikacji miejskiej MPK – Łódź na odcinku od ul. Zielonej do ul. Stefana Żeromskiego (trasy stałe według stanu na grudzień 2024, nie uwzględniono ewentualnych tymczasowych zmian trasy i linii zastępczych)[57]:

  • linii dziennych
„65A” – od 4 lutego 2018 – z osiedla Radogoszcz Wschód w kierunku Portu Lotniczego Łódź im. Władysława Reymonta (niektóre kursy w kierunku sortowni odpadów przy ul. Zamiejskiej)[58],
„65B” – od 4 lutego 2018 – z osiedla Radogoszcz Wschód w kierunku Portu Lotniczego Łódź im. Władysława Reymonta (niektóre kursy w kierunku sortowni odpadów przy ul. Zamiejskiej)[58],
„74A” – od 2 kwietnia 2017 – ze Złotna w kierunku pl. Niepodległości,
„74B” – od 2 kwietnia 2017 – z osiedla Huta Jagodnica w kierunku pl. Niepodległości,
„83” – od 28 października 1997 – z cmentarza przy ul. Szczecińskiej w kierunku ul. Wydawniczej[59],
„99” – od 2 kwietnia 2017 – z osiedla Radogoszcz Zachód w kierunku osiedla Retkinia Zachód-Smulsko (skręca w ul. gen. Lucjana Żeligowskiego),

W alei znajdują się dwa przystanki: przed skrzyżowaniami z ul. gen. Lucjana Żeligowskiego i z ul. kpt. Stefana Pogonowskiego.

W przeszłości

W przeszłości aleją 1 Maja kursowały także autobusy:

  • linii dziennych zwykłych (na odcinku od ul. Zielonej do ul. Stefana Żeromskiego, do 29 lipca 1974 w obu kierunkach)
„65” – od 2 listopada 1983 do 21 czerwca 1998 – z ul. Bazarowej w kierunku Nowych Sadów; od 22 czerwca 1998 do 23 maja 2000 – z pętli u zbiegu ulic Warszawskiej z Łagiewnicką w kierunku Nowych Sadów; od 24 maja 2000 do 30 kwietnia 2004 – z osiedla Radogoszcz Wschód w kierunku Nowych Sadów; od 1 maja 2004 do 1 kwietnia 2017 – z osiedla Radogoszcz Wschód w kierunku Portu Lotniczego Łódź im. Władysława Reymonta[60]; od 2 kwietnia 2017 do 3 lutego 2018 – z osiedla Radogoszcz Wschód w kierunku Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego nr 2 im. WAM – Centralnego Szpitala Weteranów (ob. Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 2 Uniwersytetu Medycznego w Łodzi)[61],
„65A” – od 1 maja 2004 roku (dzień uruchomienia) do likwidacji z dniem 1 lipca 2016 roku – z osiedla Radogoszcz Wschód w kierunku Nowych Sadów[62][63],
„73” – od 30 lipca 1974 do 13 sierpnia 1979 – z pętli u zbiegu ulic Liściastej i Osadniczej w kierunku pl. Norberta Barlickiego; od 14 sierpnia 1979 do 1 kwietnia 2016 – z osiedla Radogoszcz Zachód w kierunku pl. Norberta Barlickiego (od 26 lipca 1999 skręcał w ul. gen. Lucjana Żeligowskiego)[64][65],
„73 bis” – od 30 lipca 1974 do 2 sierpnia 1987 – z pętli u zbiegu ulic Szpinakowej i Teresy (ob. ul. św. Teresy od Dzieciątka Jezus) w kierunku pl. Norberta Barlickiego; od 3 sierpnia 1987 do likwidacji z dniem 1 marca 1993 – z osiedla Radogoszcz Wschód w kierunku pl. Norberta Barlickiego[65][66],
„74” – od 17 grudnia 1967 (dzień uruchomienia) do 7 kwietnia 1968 – z Teofilowa w kierunku pl. Norberta Barlickiego; od 8 kwietnia 1968 do 21 lipca 1976 – z Teofilowa Przemysłowego w kierunku pl. Norberta Barlickiego; od 6 lipca 1992 do 22 czerwca 1997 – z Nowego Złotna w kierunku pl. Norberta Barlickiego; od 23 czerwca 1997 do 25 lipca 1999 – z osiedla Huta Jagodnica w kierunku pl. Norberta Barlickiego; od 26 lipca 1999 do 31 sierpnia 2013 – z osiedla Huta Jagodnica w kierunku ul. Wydawniczej; od 1 września 2013 do 1 kwietnia 2017 – z Aleksandrowa Łódzkiego w kierunku ul. Wydawniczej[22][67],
„74A” – od 1 września 2013 (dzień uruchomienia) do 1 kwietnia 2017 – z Niesięcina w kierunku ul. Wydawniczej[68],
„74B” – od 1 września 2013 (dzień uruchomienia) do 1 kwietnia 2017 – z osiedla Huta Jagodnica w kierunku ul. Wydawniczej[69],
„74 bis” – od 8 lutego 1971 (dzień uruchomienia) do likwidacji z dniem 7 marca 1974 – z Teofilowa w kierunku pl. Norberta Barlickiego[70],
„79” – od 1 stycznia 2001 do 1 kwietnia 2017 – z osiedla Radogoszcz Wschód w kierunku pl. Norberta Barlickiego (skręcał w ul. gen. Lucjana Żeligowskiego)[71],
„83” – od 7 marca 1974 (dzień uruchomienia) do 21 lipca 1976 – z Teofilowa (w godz. szczytu z Teofilowa Przemysłowego) w kierunku pl. Norberta Barlickiego; od 31 lipca 1989 do 27 października 1997 – z Teofilowa Przemysłowego w kierunku ul. Wydawniczej[59],
„89” – od 1 marca 1993 (dzień uruchomienia) do 4 lipca 2000 – z osiedla Radogoszcz Wschód w kierunku pl. Norberta Barlickiego (od 26 lipca 1999 autobusy skręcały w ul. gen. Lucjana Żeligowskiego)[72],
  • linii dziennych pospiesznych
„D bis” – od 9 czerwca (dzień uruchomienia) do likwidacji z dniem 11 listopada 1970 roku – z placu Norberta Barlickiego w kierunku pętli u zbiegu ulic Jurija Gagarina (ob. ul. Ignacego Jana Paderewskiego) i Zaolziańskiej; była to pierwsza linia autobusowa, której trasa przebiegała aleją 1 Maja, choć nie było przy niej przystanku – autobus wyruszał z ul. Stefana Żeromskiego i zawracał do niej aleją 1 Maja (wówczas jeszcze o ruchu dwukierunkowym), ul. Lipową, ul. płk. dr. Stanisława Więckowskiego i ul. Zieloną[73][74],
„J” – od 30 lipca 1974 do likwidacji z dniem 29 maja 1992 roku z dworca Łódź Żabieniec w kierunku Dąbrowy (na odcinku od ul. Zielonej do ul. Stefana Żeromskiego)[65][75],
  • linii nocnej „N3” – od 15 grudnia 2005 (dzień uruchomienia) do 1 kwietnia 2017 – z cmentarza przy ul. Szczecińskiej w kierunku pętli przy ul. Stanisława Dubois (od 24 maja 2014 pętla nosiła nazwę TechnoParku)[76][77],
  • bezpłatnej linii „Centrum” nieistniejącego hipermarketu „Real” w Centrum Handlowym „Pasaż Łódzki” przy al. Jana Pawła II 30 (na odcinku od ul. Zielonej do ul. Stefana Żeromskiego, z przystankiem przed skrzyżowaniem z ul. Stefana Pogonowskiego) – od 1 marca 2011 do likwidacji z dniem 1 stycznia 2015 roku[78][79].

Ponadto przy skrzyżowaniu z ul. gen. Lucjana Żeligowskiego znajdowała się do likwidacji z dniem 30 listopada 2019 roku[f] stacja nr 97 Łódzkiego Roweru Publicznego[80], którego sieć uruchomiono 30 kwietnia 2016 roku[81].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Początkowo ruch jednokierunkowy wprowadzono na całej długości alei. Później na końcowym odcinku między ul. Zieloną a al. Włókniarzy przywrócono ruch dwukierunkowy.
  2. ↑ Ulicę Wólczańską przedłużono latem 1890 roku od ówczesnej ulicy Cegielnianej (ob. ul. płk. dr. Stanisława Więckowskiego) do ulicy Zawadzkiej (ob. ul. dr. Adama Próchnika).
  3. ↑ Do 1863 roku nie figurowała w spisie łódzkich ulic[5].
  4. ↑ Oficjalna pisownia nazwy w tym okresie.
  5. ↑ Główna siedziba ZSETH znajduje się przy ul. Drewnowskiej 171.
  6. ↑ Wskutek wygaśnięcia umowy z operatorem sieci – firmą Nexbike.

Przypisy

  1. ↑ jc. Kolejny etap reorganizacji ruchu na łódzkich ulicach. „Dziennik Łódzki”. Rok XXX (nr 177 (7977)), s. 5, 1974-07-28–29. Łódź: Łódzkie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa-Książka-Ruch”. ISSN 1898-3111. [dostęp 2017-03-29]. 
  2. ↑ Katarzyna Wróbel: Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia [...] na: „Przebudowę układu drogowego Starego Polesia – Faza I – przebudowa ulic: 28 Pułku Strzelców Kaniowskich, Pogonowskiego, Lipowa, al. 1 Maja, Wólczańskiej, Kopernika, Gdańskiej, 6 Sierpnia, Więckowskiego – zaprojektuj i wybuduj”. T. III: Program funkcjonalno-użytkowy. (Załącznik nr 1 do SIWZ). Łódź: Zarząd Dróg i Transportu w Łodzi, 2016-06-08, s. 4. [dostęp 2016-06-08].
  3. ↑ Wykaz numerów dróg publicznych powiatowych na obszarze województwa łódzkiego (Załącznik nr 2 do uchwały nr 34/12 Zarządu Województwa Łódzkiego z dnia 16 stycznia 2012 r.). „Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego”. 2012 (poz. 290), s. 5, poz. 83, 2012-01-27. Łódź: Zarząd Województwa Łódzkiego. [dostęp 2017-02-19]. 
  4. ↑ Spis ulic Łodzi A–O [wraz z przynależnością do parafii]. [w:] Strona archidiecezji łódzkiej. archidiecezja.lodz.pl > Parafie – Spis ulic Łodzi A–O [on-line]. Archidiecezja Łódzka, 2016-08-26. [dostęp 2017-02-04].
  5. ↑ L. G.: W kwestyi... 1887 ↓, s. 1.
  6. ↑ Wiadomości ogólne. Nowa ulica. „Dziennik Łódzki”. Rok VIII (nr 130), s. 2, 1891-06-16. Bolesław Knichowiecki (red.). Łódź: Stefan Kossuth. ISSN 1898-3111. [dostęp 2016-05-18]. 
  7. ↑ Z miasta i okolicy. Nowa ulica. „Dziennik Łódzki”. Rok VII (nr 187), s. 3, 1890-08-21. Bolesław Knichowiecki (red.). Łódź: Stefan Kossuth. ISSN 1898-3111. [dostęp 2016-05-16]. 
  8. ↑ Mapa Łodzi w Geoportalu Województwa Łódzkiego. Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego. Departament Geodezji i Kartografii. [dostęp 2017-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-03)].
  9. ↑ a b Bieńkowska, Umińska-Tytoń ↓.
  10. ↑ a b c d e f g h Horodecki (red.) 2015 ↓.
  11. ↑ Władysław Starzyński: Mapa Starzyńskiego (1894–1896). [w:] Strona Łódzkiego Internetowego Systemu Informacji o Terenie „InterSIT”. mapa.lodz.pl > Mapy tematyczne > Mapy historyczne [on-line]. Łódzki Ośrodek Geodezji, Urząd Miasta Łodzi, 2013. [dostęp 2017-02-03]. (ros.). (Na stronie docelowej należy zaznaczyć w panelu bocznym „Warstwy” w części „Mapy historyczne”: Mapa Starzyńskiego (1894–1896); opcjonalnie można wyłączyć pozycję Struktura Miasta).
  12. ↑ Wiadomości ogólne. Ogród.... „Dziennik Łódzki”. Rok VIII (nr 167), s. 2, 1891-07-30. Bolesław Knichowiecki (red.). Łódź: Stefan Kossuth. ISSN 1898-3111. [dostęp 2016-05-19]. 
  13. ↑ Z miasta i Okolic. Pasaże w Łodzi. „Tydzień”. Rok XXIII (nr 39), s. 4, 1895-09-29. Mirosław Dobrzański (red.). Petroków (Piotrków Trybunalski): Mirosław Dobrzański. [dostęp 2016-10-01]. 
  14. ↑ Leonard de Verdmon-Jacques: Łódź (w dwóch odczytach). T. IV i V. Cz. II. Warszawa: Wydawnictwo Stanisława Graeve, 1909, s. 33, seria: Biblioteczka Krajoznawcza. [dostęp 2016-05-16].
  15. ↑ Legenda o królu Chaimie. Przedwojenne losy Mordechaja Chaima Rumkowskiego. W: Monika Polit: Mordechaj Chaim Rumkowski. Prawda i zmyślenie. Wyd. pierwsze. Warszawa: Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, 2012, s. 26. ISBN 978-83-63444-17-4.
  16. ↑ Żumański (red.) 1937–1939a ↓, s. 38, 40 (PDF – 52, 54).
  17. ↑ Miejskie Szkoły Elementarne. „Informator m. Łodzi z kalendarzem na rok 1919”. Rok pierwszy, s. 153–155, 157, 159 (wersja cyfrowa – 149–151, 153, 155), 1919. Komisja Redakcyjna: A. Gaerne, M. Hertz, J. Klocman, A. Milker, J. Pełka, J. Woyciechowski. Łódź: Wydział Statystyczny Magistratu m. Łodzi. [dostęp 2017-04-17]. 
  18. ↑ Lata 1922 do 1926. W: Pamiętnik Towarzystwa „Kropla Mleka” w Łodzi. 1904 – 1926. Wyd. I. Łódź: 1927, s. 25 (PDF – 35). [dostęp 2018-11-15].
  19. ↑ Żumański (red.) 1937–1939b ↓, s. 297, 478 (PDF – 45, 227). Tam: Mniewski Beniamin, Zdanowski Moszek.
  20. ↑ a b c Maria Koral: Danuta Mniewska. My family history. [w:] Portal „Centropa”. centropa.org > Centropa Interviews [on-line]. centropa.org, 04 2006. [dostęp 2016-05-18]. Cytat: In Lodz we lived in a Polish neighborhood, because there were more Poles than Jews. Not in one of those ghettos there, like Baluty [a poor, predominantly working-class neighborhood inhabited before the war mainly by Jews], but near Hallera Square, on 1 Maja Street. People used to say ‘pasa Szulca’ before the [first world] war so I suppose it was ‘Pasaz Szulca’ [pasaz – here: street]. It wasn’t downtown – it was somewhere between downtown and the suburbs. We lived in apartment #71, in a three-story tenement house, quite a decent one. The landlord was a Jew named Zdanowski. The barracks of the 28th Kaniowski Rifle Regiment were right next door, so many officers lived in the area. And many Germans. It was a very beautiful street – lined up with wonderful chestnut trees. (ang.).
  21. ↑ a b Straßenverzeichnis von Litzmannstadt 1941 ↓, s. 90, 134 (PDF – 92, 136).
  22. ↑ a b Włodzimierz Hyży, Waldemar Fortecki: Linia 74. [w:] Strona „BUSLODZ.PL4. Łódzkie autobusy i tramwaje”. buslodz.pl > Linie – Zwykłe > 74 [on-line]. BUSLODZ.PL – Łódzkie autobusy i tramwaje, 2005–2017. [dostęp 2017-03-29].
  23. ↑ Kazimierz Jamroz i in.: Wykaz ulic i skrzyżowań wraz z liczbą wypadków i ich ofiar. W: Kazimierz Jamroz, Marcin Budzyński, Andrzej Zalewski, Joanna Żukowska, Izabela Oskarbska: Miejski Program Poprawy Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego w Łodzi na lata 2014 – 2020. Gdańsk: maj 2014, s. 95 (PDF – 98), poz. 86. [dostęp 2017-07-01]. (Załącznik 1; w tytule tabeli błędnie podano lata 2010–2013 zamiast 2011–2013).
  24. ↑ Witold Kopeć: Odnówmy zapuszczony salon Starego Polesia. [w:] Strona „Ulice Starego Polesia”. ulicestaregopolesia.wordpress.com > Maj 2014 [on-line]. Witold Kopeć, 2014-05-28. [dostęp 2016-05-16].
  25. ↑ Końcowe wyniki głosowania na propozycje zadań ogólnołódzkich zgłoszone do budżetu obywatelskiego. [w:] Portal Urzędu Miasta Łodzi. uml.lodz.pl > Budżet Obywatelski > Budżet obywatelski na 2015 > GŁOSOWANIE – WYNIKI > Ogólnomiejskie [on-line]. Urząd Miasta Łodzi, 2014-10-15. s. 6, poz. 54. [dostęp 2016-05-16].
  26. ↑ Katarzyna Wróbel: Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia [...] na: „Przebudowę układu drogowego Starego Polesia – Faza I – przebudowa ulic: 28 Pułku Strzelców Kaniowskich, Pogonowskiego, Lipowa, al. 1 Maja, Wólczańskiej, Kopernika, Gdańskiej, 6 Sierpnia, Więckowskiego – zaprojektuj i wybuduj”. T. III: Program funkcjonalno-użytkowy. (Załącznik nr 1 do SIWZ). Łódź: Zarząd Dróg i Transportu w Łodzi, 2016-06-08, s. 4–49. [dostęp 2016-06-08].
  27. ↑ Matylda Witkowska: Zielone Polesie. Miasto ogłosi przetargi na ulice-ogrody. [w:] Portal „Dziennika Łódzkiego”. dzienniklodzki.pl > Wiadomości > Łódź [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2016-05-16. [dostęp 2016-05-17].
  28. ↑ Karolina Szamburska, BPKSiT: Więcej działań w ramach Zielonego Polesia. [w:] Portal Urzędu Miasta Łodzi. uml.lodz.pl > Aktualności [on-line]. Urząd Miasta Łodzi, 2017-08-10. [dostęp 2017-08-16].
  29. ↑ Piotr Wasiak, ZIM: Zielone Polesie. Koniec prac na 1 Maja i Wólczańskiej, teraz Więckowskiego do remontu. [w:] Portal Urzędu Miasta Łodzi. uml.lodz.pl > Aktualności [on-line]. Urząd Miasta Łodzi, 2018-05-28. [dostęp 2018-06-30].
  30. ↑ Anna Janiszewska: Jeszcze w kwietniu zakończy się remont alei 1 Maja na Starym Polesiu. [w:] Portal „Expressu Ilustrowanego”. expressilustrowany.pl > Motofakty > Na Drogach [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2020-04-08. [dostęp 2020-05-07].
  31. ↑ a b c Kalendarium życia i twórczości. [w:] Strona Fundacji im. Juliana Tuwima i Ireny Tuwim. tuwim.org > Kalendarium życia i twórczości [on-line]. Fundacja im. Juliana Tuwima i Ireny Tuwim. [dostęp 2016-05-16].
  32. ↑ a b c Łódź a sprawa poety. Śladami Juliana Tuwima. [w:] Portal „Dziennik Literacki”. dziennik-literacki.pl > Podróże Literackie [on-line]. dziennik-literacki.pl, 2015-05-03. [dostęp 2016-05-18].
  33. ↑ a b c 3 marca. „Mój gród to Łódź” – czyli Łódzkie adresy Juliana Tuwima. [w:] Strona Oddziału Łódzkiego PTTK im. Jana Czeraszkiewicza. lodz.pttk.pl [on-line]. Oddział Łódzki PTTK im. Jana Czeraszkiewicza, 2013. s. 1. [dostęp 2019-11-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-24)].
  34. ↑ Żumański (red.) 1937–1939b ↓, s. 297 (PDF – 45). Tam: Mniewski Beniamin.
  35. ↑ tm, Odszkodowanie za zniszczony budynek [online], lodz.wyborcza.pl, 2 lipca 2004 [dostęp 2023-11-02].
  36. ↑ Barbara Juraś-Krawczyk, Edukacyjny i społeczny wymiar bezrobocia: (na przykładzie dużego miasta), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2000, ISBN 978-83-7171-405-4 [dostęp 2023-11-02] (pol.).
  37. ↑ a b c Łódzkie Rezydencje #7 – Pałac Karola Poznańskiego. [w:] Portal „Geocaching”. geocaching.com [on-line]. Groundspeak, Inc.. [dostęp 2016-05-19].
  38. ↑ Niewiarygodne przygody Marka Piegusa. [w:] Strona „Szlak dziedzictwa filmowego Łodzi”. filmowalodz.pl [on-line]. Centrum Inicjatyw na rzecz Rozwoju „Regio”. [dostęp 2016-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-07)].
  39. ↑ Ziemia obiecana. [w:] Strona „Szlak dziedzictwa filmowego Łodzi”. filmowalodz.pl [on-line]. Centrum Inicjatyw na rzecz Rozwoju „Regio”. [dostęp 2019-11-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-14)].
  40. ↑ Kariera Nikodema Dyzmy. [w:] Strona „Szlak dziedzictwa filmowego Łodzi”. filmowalodz.pl [on-line]. Centrum Inicjatyw na rzecz Rozwoju „Regio”. [dostęp 2019-11-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-21)].
  41. ↑ Joanna Barczykowska: Strzelanina i pościg ulicami Łodzi. [w:] Portal „Nasze Miasto”. naszemiasto.pl > Łódź > Wiadomości Łódź, Wydarzenia Łódź [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2010-06-27. [dostęp 2019-10-08].
  42. ↑ Dariusz Pawłowski: Amerykanie kręcą w Łodzi film wojenny [ZDJĘCIA]. [w:] Portal „Dziennika Łódzkiego”. dzienniklodzki.pl > Kultura > Film [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2015-10-07. [dostęp 2016-05-16].
  43. ↑ Stowarzyszenia Oświatowe. „Informator m. Łodzi z kalendarzem na rok 1919”. Rok pierwszy, s. 180 (wersja cyfrowa – 176), 1919. Komisja Redakcyjna: A. Gaerne, M. Hertz, J. Klocman, A. Milker, J. Pełka, J. Woyciechowski. Łódź: Wydział Statystyczny Magistratu m. Łodzi. [dostęp 2017-04-17]. 
  44. ↑ Uroczysta inauguracja Regionalnego Ośrodka Kultury, Edukacji i Dokumentacji Muzycznej. [w:] Strona Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi. amuz.lodz.pl > Aktualności > 2014 [on-line]. Akademia Muzyczna w Łodzi, 09 2014. [dostęp 2016-05-16].
  45. ↑ Bonisławski, Podolska 2008 ↓.
  46. ↑ Julian Tuwim. Wspomnienia o Łodzi. „Wiadomości Literackie”. Rok XI (nr 33 (560)), s. 11, 1934-08-12. Mieczysław Grydzewski (red.). Warszawa: Antoni Borman i Mieczysław Grydzewski. [dostęp 2016-05-18]. 
  47. ↑ Kamienica z oficynami w Łodzi. [w:] Portal Turystyki Aktywnej „W siodle”. m.wsiodle.lodzkie.pl > Szukaj miejsc > Zabytki i kultura > Zabytki architektury świeckiej > Budynki mieszkalne > Kamienica z oficynami w Łodzi > Szczegóły [on-line]. Centrum Zarządzania Szlakiem Konnym w Łodzi. [dostęp 2017-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-04)].
  48. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 39 [dostęp 2017-01-07].
  49. ↑ Aktualności. [w:] Strona inwestora – Business House. business-house.co [on-line]. Business House, 2015-01-12. [dostęp 2016-05-16].
  50. ↑ Lokale do wynajęcia Łódź - Centrum Biurowe 1 Maja 87 Łódź [online], Centrum Biurowe 1 Maja 87 [dostęp 2023-11-02] (pol.).
  51. ↑ Informator Handlowo-Przemysłowy m. Łodzi na rok 1913, Łódź: Wydawnictwo J. Ruszkowskiego, 1912, s. 40
  52. ↑ Magdalena Jach: Wczoraj gimnazjum, dziś zawodówka – cztery łódzkie szkoły zawodowe przejęły gmachy po zlikwidowanych gimnazjach. [w:] Portal „Expressu Ilustrowanego”. expressilustrowany.pl > Najważniejsze [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2019-09-18. [dostęp 2019-09-18].
  53. ↑ Bartosz Stępień: Wiosna Ludów. [w:] Strona „Łódzkie Murale”. murale.mnc.pl [on-line]. Łódzkie Murale, 2012-02-01. [dostęp 2017-02-03].
  54. ↑ Wykaz kart adresowych gminnej ewidencji zabytków miasta Łodzi. [w:] Portal Urzędu Miasta Łodzi. uml.lodz.pl > Miasto – Rewitalizacja i zabytki > Ewidencja Zabytków [on-line]. Urząd Miasta Łodzi, 2016-08-05. [dostęp 2017-02-04].
  55. ↑ a b Straßenverzeichnis von Litzmannstadt 1941 ↓, s. 134 (PDF – 136).
  56. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., lipiec 2013, s. 697-698 [zarchiwizowane 2013-07-15].
  57. ↑ Aktualne trasy i rozkłady jazdy. [w:] Strona MPK – Łódź. mpk.lodz.pl > Rozkłady jazdy [on-line]. MPK – Łódź Spółka z o.o., 2017-04-02. [dostęp 2017-04-02].
  58. ↑ a b Komunikat 8/18. [w:] Strona MPK – Łódź. mpk.lodz.pl > Zmiany rozkładów [on-line]. MPK – Łódź Spółka z o.o., 2018-02-04. [dostęp 2018-02-04].
  59. ↑ a b Włodzimierz Hyży, Waldemar Fortecki: Linia 83. [w:] Strona „BUSLODZ.PL4. Łódzkie autobusy i tramwaje”. buslodz.pl > Linie – Zwykłe > 83 [on-line]. BUSLODZ.PL – Łódzkie autobusy i tramwaje, 2005–2017. [dostęp 2017-03-29].
  60. ↑ Włodzimierz Hyży, Waldemar Fortecki: Linia 65. [w:] Strona „BUSLODZ.PL4. Łódzkie autobusy i tramwaje”. buslodz.pl > Linie – Zwykłe > 65 [on-line]. BUSLODZ.PL – Łódzkie autobusy i tramwaje, 2005–2017. [dostęp 2017-03-29].
  61. ↑ Linia 65. [w:] Strona Urzędu Miasta Łodzi. uml.lodz.pl > Dla mieszkańców > Transport i komunikacja > Pasażer > Schematy linii tramwajowych i autobusowych > Linia 65 [on-line]. Urząd Miasta Łodzi, 2017-04-02. [dostęp 2018-02-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-03)].
  62. ↑ Wojciech Dębski: Linie autobusowe. Linie zwykłe. [w:] Łódzkie tramwaje i autobusy. Strona poświęcona historii komunikacji miejskiej w Łodzi i okolicach. mkmlodz.webd.pl > Autobusy – Linie [on-line]. Wojciech Dębski, 2006-09-20. [dostęp 2017-03-29].
  63. ↑ Anna Odrowska: Rewolucja w rozkładach łódzkiego MPK. Już jutro nowe rozkłady. [w:] Portal „Expressu Ilustrowanego”. expressilustrowany.pl > aktualności [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2016-06-30. [dostęp 2016-07-01].
  64. ↑ Włodzimierz Hyży, Waldemar Fortecki: Linia 73. [w:] Strona „BUSLODZ.PL4. Łódzkie autobusy i tramwaje”. buslodz.pl > Linie – Zwykłe > 73 [on-line]. BUSLODZ.PL – Łódzkie autobusy i tramwaje, 2005–2017. [dostęp 2017-03-29].
  65. ↑ a b c Ostrowska (red.), Dworak (red.) 1977 ↓.
  66. ↑ Włodzimierz Hyży, Waldemar Fortecki: Linia 73bis. [w:] Strona „BUSLODZ.PL4. Łódzkie autobusy i tramwaje”. buslodz.pl > Linie – Zwykłe > 73bis [on-line]. BUSLODZ.PL – Łódzkie autobusy i tramwaje, 2005–2017. [dostęp 2017-03-29].
  67. ↑ Tomasz Dominowski: Dwie nowe linie autobusowe. [w:] Strona „ALemiasto.pl – Aleksandrów Łódzki, miejski serwis internetowy”. alemiasto.pl [on-line]. Alemiasto, 2013-09-01. [dostęp 2017-03-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-30)].
  68. ↑ Linia 74A. [w:] Strona „BUSLODZ.PL4. Łódzkie autobusy i tramwaje”. buslodz.pl > Linie – Zwykłe > 74A [on-line]. BUSLODZ.PL – Łódzkie autobusy i tramwaje, 2005–2017. [dostęp 2017-03-29].
  69. ↑ Linia 74B. [w:] Strona „BUSLODZ.PL4. Łódzkie autobusy i tramwaje”. buslodz.pl > Linie – Zwykłe > 74B [on-line]. BUSLODZ.PL – Łódzkie autobusy i tramwaje, 2005–2017. [dostęp 2017-03-29].
  70. ↑ Włodzimierz Hyży, Waldemar Fortecki: Linia 74bis. [w:] Strona „BUSLODZ.PL4. Łódzkie autobusy i tramwaje”. buslodz.pl > Linie – Zwykłe > 74bis [on-line]. BUSLODZ.PL – Łódzkie autobusy i tramwaje, 2005–2017. [dostęp 2017-03-29].
  71. ↑ Włodzimierz Hyży, Waldemar Fortecki: Linia 79. [w:] Strona „BUSLODZ.PL4. Łódzkie autobusy i tramwaje”. buslodz.pl > Linie – Zwykłe > 79 [on-line]. BUSLODZ.PL – Łódzkie autobusy i tramwaje, 2005–2017. [dostęp 2017-03-29].
  72. ↑ Włodzimierz Hyży, Waldemar Fortecki: Linia 89. [w:] Strona „BUSLODZ.PL4. Łódzkie autobusy i tramwaje”. buslodz.pl > Linie – Zwykłe > 89 [on-line]. BUSLODZ.PL – Łódzkie autobusy i tramwaje, 2005–2017. [dostęp 2017-03-29].
  73. ↑ Wojciech Dębski: Linia autobusowa pospieszna D bis. [w:] Łódzkie tramwaje i autobusy. Strona poświęcona historii komunikacji miejskiej w Łodzi i okolicach. mkmlodz.webd.pl > Autobusy – Linie > D bis [on-line]. Wojciech Dębski, 2015-11-03. [dostęp 2016-05-18].
  74. ↑ Włodzimierz Hyży, Waldemar Fortecki: Linia Dbis (pospieszna). [w:] Strona „BUSLODZ.PL4. Łódzkie autobusy i tramwaje”. buslodz.pl > Linie – Pospieszne > Dbis (pospieszna) [on-line]. BUSLODZ.PL – Łódzkie autobusy i tramwaje, 2005–2017. [dostęp 2017-03-29].
  75. ↑ Wojciech Dębski: Linia autobusowa pospieszna J. [w:] Łódzkie tramwaje i autobusy. Strona poświęcona historii komunikacji miejskiej w Łodzi i okolicach. mkmlodz.webd.pl > Autobusy – Linie > J – więcej informacji [on-line]. Wojciech Dębski, 2016-07-31. [dostęp 2017-03-29].
  76. ↑ Linia N3. [w:] Strona „BUSLODZ.PL4. Łódzkie autobusy i tramwaje”. buslodz.pl > Linie – Nocne > N3 [on-line]. BUSLODZ.PL – Łódzkie autobusy i tramwaje, 2005–2017. [dostęp 2017-03-29].
  77. ↑ MPK – Łódź (autor korporatywny): Komunikat 70. [w:] Strona MPK – Łódź. mpk.lodz.pl > Zmiany rozkładów > Archiwum komunikatów [on-line]. MPK – Łódź Sp. z o.o., 2014-05-24. [dostęp 2017-02-01].
  78. ↑ Jakub Luc: 2011-03-01 Zmiany na liniach CH Pasaż Łódzki. [w:] Strona Frikobusy.pl. Rozkłady jazdy autobusów bezpłatnych w Łodzi. frikobusy.pl > Archiwum komunikatów > 2011 [on-line]. Frikobusy – autobusy bezpłatne w Łodzi, 2011-02-26. [dostęp 2016-05-18].
  79. ↑ Michał Gołaszewicz: 2015-01-01 Likwidacja linii bezpłatnych CH Pasaż Łódzki. [w:] Strona Frikobusy.pl. Rozkłady jazdy autobusów bezpłatnych w Łodzi. frikobusy.pl > Archiwum komunikatów > 2014 [on-line]. Frikobusy – autobusy bezpłatne w Łodzi, 2014-12-15. [dostęp 2016-05-18].
  80. ↑ Mapa stacji roweru miejskiego. [w:] Łódzki Rower Publiczny. Jak z niego korzystać? [INSTRUKCJA,MAPA,WIZUALIZACJA] (artykuł Matyldy Witkowskiej w portalu „Dziennika Łódzkiego”) [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2016-04-30. [dostęp 2016-05-16].
  81. ↑ Matylda Witkowska: Łódzki Rower Publiczny. Jak z niego korzystać? [INSTRUKCJA,MAPA, WIZUALIZACJA]. [w:] Portal „Dziennika Łódzkiego”. dzienniklodzki.pl > Wiadomości > Łódź > Kocham Łódź [on-line]. Polska Press Sp. z o.o., 2016-04-30. [dostęp 2016-04-30].

Bibliografia

Quelle: https://pl.wikipedia.org/wiki/Aleja_1_Maja_w_%C5%81odzi