Airbus A340

Airbus A340-313 w barwach Lufthansy – największego operatora rodziny A340
Dane podstawowe
Producent	Airbus
Typ	pasażerski
Konstrukcja	25 października 1991
Załoga	2 osoby
Historia
Lata produkcji	1993–2011
Liczba egz.	377 w tym aktywnych 282 (stan na 30 listopada 2017)[1]
Liczba wypadków  • w tym katastrof	8 3
Dane techniczne
Wymiary
Rozpiętość	63,45 m
Długość	75,30 m
Wysokość	17,30 m
Masa
Własna	177 000 kg
Startowa	380 000 kg
Paliwa	204 500 l
Osiągi
Prędkość przelotowa	907 km/h
Pułap	11 887 m
Zasięg	15 900 km
Rozbieg	3100 m (maksymalny)
Dane operacyjne
Liczba miejsc
380 (w konfiguracji 3-klasowej)
Użytkownicy
Lufthansa (59), Iberia (38), Singapore (22), Virgin Atlantic (21), Emirates (18), South African (18), Swiss (15), Air France (14), Aerolíneas Argentinas (11), Etihad (11), Cathay Pacific (11), Air Canada (10), China Eastern (10), Thai Airways International (10)
Rzuty
Multimedia w Wikimedia Commons

Airbus A340 – czterosilnikowy samolot pasażerski dalekiego zasięgu produkowany przez europejskie konsorcjum Airbus.

Rodzina A340 jest pierwszym typem samolotów Airbusa wyposażonym w cztery silniki. A340 wraz z bardzo podobnymi A330 (jedyną zasadniczą różnicą jest liczba silników – A330 wyposażone są jedynie w dwa) stanowiły również debiut europejskiego producenta na rynku samolotów długodystansowych. Rodzinę A340 wyprodukowano w dwóch generacjach, na początku lat 90. służbę rozpoczęły wersje A340-200 i -300 zaś 10 lat później wersje A340-500 i A340-600.

Prace nad modelem A340 rozpoczęto w 1987, dziewiczy lot tego modelu (w wersji 300) miał miejsce 25 października 1991^[2]. Regularną służbę A340 rozpoczął w marcu 1993 w Air France i niemieckich liniach Lufthansa. Model w wersji 200 został opracowany nieco później (pierwszy lot w kwietniu 1992) i różnił się od bazowej wersji 300 większym zasięgiem okupionym mniejszą pojemnością (patrz dane techniczne poniżej). Łącznie wyprodukowano 246 Airbusów A340-200/300 z których 152 sztuki latały nadal w 2017 roku. Największymi użytkownikami samolotów pierwszej generacji były linie Lufthansa (35 sztuk) i Iberia (21 sztuk). Pod koniec 2016 roku Iberia wycofała ostatnie A340-300, zastąpiły je A330-200^[3].

Prace nad nową generacją modelu A340 rozpoczęto pod koniec lat 90. Rozwinięcie poprzednich wersji miało polegać na zwiększeniu pojemności i osiągów nowych maszyn. Podobnie jak w przypadku pierwszej generacji jeden z nowych modeli charakteryzował się większym zasięgiem, drugi zaś pojemnością.

Airbus A340-500 był przez pewien czas maszyną o najdłuższym (15740 km) zasięgu na świecie (wiosną 2006 tytuł ten odebrał mu Boeing 777-200LR). Airbus A340-500 w latach 2004-2013 wykonywał najdłuższe jak dotąd komercyjne połączenie pokonując w ciągu ponad 18h trasę z Singapuru do Nowego Jorku w barwach Singapore Airlines. Model A340-600 posiada nieco krótszy zasięg (13890 km), jednakże może przewieźć 380 pasażerów (wobec 313 w wersji -500). Airbusy A340 nowej generacji nie odniosły sukcesu rynkowego przegrywając ze swoimi odpowiednikami produkcji Boeinga – modelami 777-200ER, 777-200LR i 777-300ER. Powodem niepowodzenia nowych Airbusów była ich gorsza ekonomika eksploatacji (przez wyższe zużycie paliwa) i utrzymania (A340 ma 2 silniki więcej niż 777). Do końca 2012 r. do służby weszło 131 Airbusów A340 drugiej generacji (34 serii 500 i 97 serii 600) wobec ponad 500 Boeingów 777 w tym samym czasie. 10 listopada 2011, po dwóch latach bez zamówienia na A340, Airbus poinformował o zakończeniu produkcji A340. W połowie 2010 oblatano ostatni A340-600 dostarczony do linii Iberia^[4]. Ostatni A340-500 wyprodukowano pod koniec 2010 roku dla rządu Kuwejtu^[5]. Dwa wyprodukowane w 2008 roku A340-500, niedostarczone do Kingfisher Airlines, sprzedano 15 listopada 2012 firmie AJW Capital Partners^[6] (dla linii AZAL Azerbaijan Airlines^[7]), odebrano je pod koniec grudnia 2012. Dwusilnikowy A330 w odróżnieniu od swojego bliźniaka i A380 osiągnął duży sukces i stał się najlepiej sprzedającym się szerokokadłubowcem koncernu, osiągając ponad 1000 wyprodukowanych sztuk w 2013 roku. Dzięki modernizacji A330neo będzie produkowany po 2020 roku. Miejsce modelu A340 w ofercie Airbusa od 2014 roku zajął zaprojektowany od zera Airbus A350 XWB.

Samolot uczestniczył w ośmiu wypadkach, pięć A340 wycofano po zniszczeniu w wyniku pożaru, wypadnięcia z pasa i zamachu, nie zanotowano ofiar śmiertelnych^[8].

• 20 stycznia 1994 A340-211 F-GNIA Air France został zniszczony w pożarze, bez ofiar.
• 24 lipca 2001 zaparkowany A340-300 4R-ADD SriLankan Airlines wraz z dwoma innymi A330-200 został zniszczony przez Tamilskie Tygrysy.
• Katastrofa lotu Air France 358 - 2 sierpnia 2005 A340-300 F-GLZQ Air France wypadł z pasa w Toronto, 43 osoby ranne, w tym jedna ciężko (pilot).
• 9 listopada 2007 A340-600 EC-JOH linii Iberia wypadł z pasa w Quito, nie było ofiar, samolot zezłomowano.
• 15 listopada 2007 przeznaczony dla Etihad Airways A340-600 F-WWCJ (MSN 856) wbił się w betonową barierę na lotnisku w Tuluzie podczas testów silników, raniąc dziewięć osób na pokładzie, samolot spisano na straty.

Dane na 31 grudnia 2013.^[1]

• 
  Airbus A340-200 w barwach Armée de l’air podchodzący do lądowania w Porcie lotniczym Tuluza-Blagnac (2009)
• 
  Airbus A340-300 linii Gulf Air lądujący w Porcie lotniczym Frankfurt (2004)
• 
  Airbus A340-500 linii Air Canada na płycie Portu lotniczego Vancouver (2004)
• 
  Airbus A340-600 linii Mahan Airlines lądujący w Porcie lotniczym Pekin

• Samoloty niezapomniane modele. Warszawa: Grupa Wydawn. Foksal, 2013. ISBN 978-83-280-0077-3. OCLC 881384238.

• Airliners.net