Na tę stronę wskazuje przekierowanie z „Ahimsa”. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Ahinsa (dewanagari अहिंसा trl. ahiṃsā – „niekrzywdzenie”, „niestosowanie przemocy”; chiń. 不害 buhai; kor. salsaeng kye; jap. setsujō kai) – zasada moralna obecna w hinduizmie, buddyzmie, a przede wszystkim w dżinizmie, która nakazuje poszanowanie wszelkiego życia, zaleca niezabijanie i niezadawanie obrażeń cielesnych żadnym istotom żywym – ludziom, zwierzętom, a w dżinizmie także roślinom i Ziemi. Częścią tej zasady jest unikanie wszelkiej przemocy słownej i fizycznej, choć ahimsa uznaje prawo do działania w samoobronie, gdy zajdzie taka potrzeba. Zasada „ahimsa” wiąże się ściśle z przekonaniem, że przemoc wszelkiego rodzaju rodzi negatywne konsekwencje karmiczne.

Sam termin oznacza „niekrzywdzenie” (dosłownie: unikanie przemocy – himsa). Słowo pochodzi z sanskryckiego rdzenia hims – uderzać; himsa to szkoda lub krzywda, a-himsa jest tego przeciwieństwem, czyli niekrzywdzeniem (non violence).

Choć w Wedach nie pojawia się określenie ahimsa, w Rygwedzie jest fragment, który brzmi: „Nie czyń żadnej krzywdy”^[1]. Termin ahimsa pojawia się w tekście Jadźurwedy Taittirija (TS 5.2.8.7), gdzie odnosi się do niezadawania ran samemu ofiarnikowi^[2]. Pojawia się kilkakrotnie w Shatapatha Brahmana w sensie „nieranienia”, bez konotacji związanych z moralnością^[3].

Ahinsa (czasem także awihinsa, trl. avihiṃsā) jest zasadniczą ideą buddyzmu i oznacza poszanowanie dla wszelkiego życia: nieniszczenie bez potrzeby świata roślin, niezabijanie owadów, zwierząt i ludzi. Ahinsa jest treścią pierwszego wskazania buddyjskiego, które jest wyrazem buddyjskiej miłości do wszystkiego, co żyje. Przeciwieństwem ahinsy jest hinsa, czyli gwałt, przemoc.

Doktryna ta została współcześnie upowszechniona przez Mahatmę Gandhiego, który wykorzystał ją w procesie pokojowego zdobywania niepodległości przez Indie. Nadał jej interpretację walki bez stosowania przemocy – non violence.

• satjagraha

• Eugeniusz Słuszkiewicz, Ahimsa, Powszechna Encyklopedia Filozofii, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, ptta.pl [dostęp 2024-05-05].