Aglomeracja kielecka
Aglomeracja kielecka – aglomeracja w środkowej części województwa świętokrzyskiego, którego miasto centralne stanowią Kielce. Pozostałymi miastami aglomeracji są Chęciny, Daleszyce, Morawica, Piekoszów i Nowa Słupia.
Według projektu ESPON obszar funkcjonalny Kielc (FUA, ang. Functional Urban Area) w 2002 r. zamieszkiwało 319 tys. osób[1].
W 2005 r. Paweł Swianiewicz oraz Urszula Klimska wyznaczyli obszar aglomeracji kieleckiej obejmujący Kielce oraz 12 gmin z powiatu kieleckiego. Obszar ten w 2002 r. zamieszkiwało 348 tys. osób. Przy wyznaczaniu aglomeracji przeprowadzono delimitację obszarów przyległych, uwzględniając saldo migracji w latach 1998–2002, gęstość zaludnienia (w 2002 r.), współczynnik zatrudnienia związany z natężeniem dojazdów[2].
Gmina | Liczba ludności (2020-06-30)[3] [osób] |
Powierzchnia (2010-01-01)[4] [km²] |
Gęstość zaludnienia [osób/km²] |
---|---|---|---|
Kielce | 194 218 | 109,65 | 1 771,25 |
Bieliny (gmina) | 10 278 | 88,22 | 116,50 |
Chęciny (gmina) | 15 066 | 127,39 | 118,27 |
Daleszyce (gmina) | 15 884 | 222,39 | 71,42 |
Górno (gmina) | 14 593 | 83,16 | 175,48 |
Masłów (gmina) | 11 087 | 85,55 | 129,60 |
Miedziana Góra (gmina) | 11 654 | 71,14 | 163,82 |
Morawica (gmina) | 16 827 | 140,38 | 119,88 |
Nowa Słupia (gmina) | 9 439 | 85,76 | 110,06 |
Piekoszów (gmina) | 16 477 | 102,97 | 159,73 |
Nowiny (gmina) | 7 919 | 45,61 | 173,62 |
Strawczyn (gmina) | 10 950 | 85,86 | 127,53 |
Zagnańsk (gmina) | 12 952 | 124,87 | 103,72 |
Razem (aglomeracja) | 347 344 | 1372,95 | 252,99 |
Aglomeracja staropolska
W 2002 r. Świętokrzyskie Biuro Rozwoju Regionalnego przedstawiło kształtowanie się policentrycznej aglomeracji staropolskiej, wskazując koncentrację dużych miast w północnej części woj. świętokrzyskiego połączonych z miejskim obszarem funkcjonalnym Kielc, tj. tereny położone w pasie Końskie — Ożarów oraz Kielce — Skarżysko-Kamienna. Część takiej aglomeracji miałoby tworzyć równoleżnikowe pasmo od Końskich do Ożarowa, poprzez Stąporków, Skarżysko-Kamienna, Wąchock, Starachowice, Kunów, Ostrowiec Świętokrzyski i Ćmielów. Układ ten poprzez Suchedniów oraz zurbanizowane wsie: Ostojów, Łączną, Kajetanów i Wiśniówkę miałby łączyć się z Kielcami i obszarem ośrodka wojewódzkiego, tworząc na terenie woj. świętokrzyskiego układ aglomeracyjny w kształcie litery „T”, stanowiący kształtującą się aglomerację staropolską[5].
Koncepcja aglomeracji staropolskiej wywodzi się z lat 60. XX wieku z opracowania dotyczącego aglomeracji świętokrzyskiej (Zagłębie Staropolskie), która uzyskała wówczas kształt krzyża i obejmowała pas terenów od Radomia do Kielc. W latach 70. w wyniku podziału województwa kieleckiego rozważano tylko koncepcję aglomeracji staropolskiej, która w ówczesnym Planie Krajowym obejmowała obszar 1076 km² (12% obszaru województwa kieleckiego). W 1975 r. w strefie węzłowej, zurbanizowanej zamieszkiwało 450 tys. osób, z tego w miastach 329 tys. osób[6].
Kielecki Obszar Metropolitalny
26 sierpnia 2005 r. prezydent Kielc oraz władze 10 sąsiadujących gmin podpisały „Deklarację współpracy na rzecz Kieleckiego Obszaru Metropolitalnego”[7]. W grudniu 2007 r. deklarację podpisał także wójt gminy Kije, a 24 maja 2011 wójt gminy Mniów i burmistrz gminy Chmielnik[8]. Na początku marca 2012 roku do Kieleckiego Obszaru Metropolitarnego dołączyła gmina Pierzchnica[9].
Sygnatariusze deklaracji: Kielce oraz gminy: Chęciny, Chmielnik, Daleszyce, Górno, Kije, Masłów, Miedziana Góra, Mniów, Morawica, Piekoszów, Nowiny, Strawczyn, Zagnańsk[10].
Sygnatariusze uznają konieczność współpracy na rzecz jego rozwoju, w szczególności w zakresie wspólnych przedsięwzięć infrastrukturalnych oraz wskazują na konieczność zapisywania takich przedsięwzięć w strategiach gminnych[7].
Według publikacji zamieszczonej na stronach Głównego Urzędu Statystycznego, dotyczącej Kieleckiego Obszaru Metropolitalnego, w 2009 roku obszar ten obejmował 1299 km² i był zamieszkany przez 332 756 osób. W szkołach wyższych na obszarze KOM studiowało ponad 50 tysięcy studentów w roku akademickim 2008/9[11].
Według programu ESPON – Kielce stanowią duże miasto[1] o znaczeniu krajowym lub międzynarodowym (ang. Transnational/National Functional Urban Area)[12], ale nie zostały wymienione na liście obszarów metropolitalnych o znaczeniu ogólnoeuropejskim MEGA (ang. Metropolitan European Growth Areas)[12].
Według przyjętej "Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030" z 2011 r. Kielce były przedstawione jako ośrodek wojewódzki o znaczeniu krajowym, w którym następuje systematyczna koncentracja funkcji metropolitalnych. Kielce w tej koncepcji nie są wymieniane jako ośrodek metropolitalny[13].
W 2009 r. miasto Kielce otrzymało dofinansowanie 85% projektu "Rozwój systemu komunikacji publicznej w Kieleckim Obszarze Metropolitalnym" o kwocie 303,3 mln zł jako projekt kluczowy dla Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej. Projekt w latach 2007–2013 objął m.in. budowę 4 pętli (2 z dworcami), 14 zatok autobusowych, kupno 40 autobusów dla Kielc[14][15].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b ESPON project 1.4.3 Study on Urban Functions (Final Report). Luxembourg: ESPON, 2007-03, s. 94. ISBN 2-9600467-2-2.
- ↑ a b Paweł Swianiewicz, Urszula Klimska: Społeczne i polityczne zróżnicowanie aglomeracji w Polsce – waniliowe centrum, mozaika przedmieść. Warszawa: Prace i Studia Geograficzne, 2005, s. 51, 53-56.
- ↑ GUS, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 30.06.2020) [online], stat.gov.pl [dostęp 2021-04-25] (pol.).
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.
- ↑ Plan zagospodarowania przestrzennego Województwa Świętokrzyskiego. Kielce: Świętokrzyskie Biuro Rozwoju Regionalnego, 2002-04, s. 53, 90 (Załącznik nr 1 do Uchwały NR XXIX/399/02 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 26 kwietnia 2002 r.)
- ↑ Koncepcja zagospodarowania przestrzennego obszaru funkcjonalnego Kielc w aspekcie rozwoju metropolizacji (projekt). Kielce: Świętokrzyskie Biuro Rozwoju Regionalnego. 2007-04, s. 23-24
- ↑ a b Archiwum aktualności - maj 2011. Urząd Miasta Kielce. [dostęp 2011-06-16].
- ↑ Kielecki Obszar Metropolitalny powiększył się o dwie gminy. Media Regionalne sp. z o.o., 2011-05-25. [dostęp 2011-06-16].
- ↑ Kielecki Obszar Metropolitalny powiększa się [online], www.terenyinwestycyjne.info [dostęp 2024-08-26] .
- ↑ Gminy KOM. Urząd Miasta Kielce. [dostęp 2011-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-10)].
- ↑ Kielecki Obszar Metropolitalny.
- ↑ a b Interim Territorial Cohesion Report. Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities, 2004, s. 18-19, 98-101. ISSN 92-894-0000-0.
- ↑ Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030. Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, 2012, s. 41, 192. ISBN 978-83-7610-359-4.
- ↑ Rozwój systemu komunikacji publicznej w Kieleckim Obszarze Metropolitalnym. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. [dostęp 2011-06-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-18)].
- ↑ Informacje o projekcie. [w:] Rozwój Systemu Komunikacji Publicznej [on-line]. Urząd Miasta Kielce. [dostęp 2011-06-16].