Adam Chmara
| |
 Krzywda | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Odznaczenia | |
| |
Adam Michał Chmara herbu Krzywda (ur. 22 grudnia 1720, zm. 9 czerwca 1805) – wojewoda miński (1784–1793), kasztelan miński (1779), instygator litewski (1765), wiceinstygator litewski (1760), podczaszy miński (1756), sekretarz pieczęci mniejszej litewskiej (1752–1760), łowczy miński (1748)[1], kawaler Orderu Orła Białego, członek Rady Nieustającej, marszałek Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego, członek konfederacji targowickiej, delegowany przez nią w 1792 roku jako asesor do sądu ultimae instantiae[2].
Życiorys
Poseł na sejm nadzwyczajny 1761 roku z województwa mińskiego[3]. Był członkiem konfederacji generalnej Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1764[4]. Poseł na sejm 1766 roku z powiatu starodubowskiego[5]. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego[6]. W 1791 roku wybrany z Senatu na asesora Asesorii Wielkiego Księstwa Litewskiego[7].
Figurował na liście posłów i senatorów posła rosyjskiego Jakowa Bułhakowa w 1792, która zawierała zestawienie osób, na które Rosjanie mogą liczyć przy rekonfederacji i obaleniu dzieła 3 maja[8].
Był znany z oszałamiającej kariery, którą jako osoba pochodząca z niezamożnej rodziny, zrobił w czasach panowania króla Stanisława Augusta oraz ze swojej działalności społecznej. Zredagował Instruktaż dla Ekonomów, w którym zwracał uwagę na to, by nie dokonywać nadużyć wobec chłopów. W miejscowości Dubrowy wojewoda Adam Chmara wybudował pałac, w którym umieścił wspaniałą kolekcję starej broni i bibliotekę, oraz kościół, w którym go pochowano. Do dzisiaj zachowały się tylko niewielkie ruiny kościoła.
Przypisy
- ↑ Urzędnicy centralni i dostojnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego XIV-XVIII w. Spisy, oprac. H. Lulewicz, A Rachuba, Kórnik 1994, s. 203
- ↑ Korwin [Kossakowski] S., Trzeci Maj i Targowica, Kraków 1890, s. 116.
- ↑ Porządek JJ WW Ich Mciow Panow Posłow Obranych na Seym Extraordynaryiny Warszawski, Dnia 27. Kwietnia 1761, [b.n.s]
- ↑ Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 73.
- ↑ Dyaryusz Seymu Walnego Ordynaryinego Odprawionego w Warszawie Roku 1766, Warszawa [1767], b.n.s.
- ↑ Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 309.
- ↑ Volumina Legum, t. IX, Kraków 1889, s. 313.
- ↑ Łukasz Kądziela, Między zdradą a służbą Rzeczypospolitej. Fryderyk Moszyński w latach 1792-1793, Warszawa 1993, s. 46, Сборник Русского исторического общества, t. 47,Petersburg 1885, s. 273.
Literatura dodatkowa
- Henryk Mościcki: Chmara Adam. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 3: Brożek Jan – Chwalczewski Franciszek. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1937, s. 315–316. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03291-0
Linki zewnętrzne
- Adam Chmara – publikacje w bibliotece Polona
- Dariusz Rolnik: Adam Chmara ostatni wojewoda miński i Stanisław August. O podstawach, trwałości i rozpadzie sojuszów oraz przyjaźni politycznych w czasach stanisławowskich.
