Absorpcja promieniowania alfa
Absorpcja promieniowania alfa – pochłanianie promieniowania alfa przez substancję przez którą przechodzi promieniowanie. Absorpcja zachodzi wskutek wzbudzania i jonizacji atomów napromieniowywanego ciała. Zachodzi głównie przez oddziaływanie kulombowskie między cząstkami α a elektronami substancji przenikanej. Rzadziej, przez reakcje jądrowe i rozpraszanie na jądrach atomowych. Podczas absorpcji, z uwagi na dużą masę cząstki α, jej tor pozostaje praktycznie niezmieniony. Strata energii na jednostkę długości przez cząstkę α (zdolność hamowania materiału) jest odwrotnie proporcjonalna do kwadratu prędkości cząstki:
Gdy cząstka α utraci całą większą część energii kinetycznej i energia ta osiąga wartość rzędu energii termicznej, zwykle przyłącza do siebie dwa elektrony i staje się atomem helu.
Jedną z metod badania absorpcji jest mierzenie jonizacji właściwej (liczby jonów wytworzonych na jednostkę długości toru cząstki alfa). Jonizacja jest wprost proporcjonalna do energii cząstki:
gdzie:
- – całkowita ilość wytworzonych jonów,
- – energia cząstki,
- – współczynnik zależny m.in. od rodzaju materiały absorbującego, rodzaju cząstek i energii. W powietrzu wnosi ok. 34 eV.
Tylko część energii kinetycznej cząstki przekłada się na jonizację. Jej część ulega zmianie na energię cieplną, dysocjację cząstek i wzbudzenia atomów i innych cząstek. Przebieg krzywej Bragga dla cząstek alfa jest zbliżony do krzywej protonu. Intensywność jonizacji zwiększa się wraz z maleniem prędkości, po czym gwałtownie spada do zera.
Bibliografia
- Encyklopedia techniki. Energia jądrowa. red. Jan Zienkowicz. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1970. (pol.).
Linki zewnętrzne
- Program obrazujący przechodzenie promieniowania (m.in. alfa) przez materię. [dostęp 2011-03-05].