10 złotych 1965 Kolumna Zygmunta – okolicznościowa moneta dziesięciozłotowa, wprowadzona do obiegu 15 lipca 1965 r. zarządzeniem z 15 maja 1965 r. (M.P. z 1965 r. nr 25, poz. 123), wycofana 1 stycznia 1978 zarządzeniem Ministra Finansów z dnia 21 maja 1977 r. (M.P. z 1977 r. nr 14, poz. 79)^[1].

Monetę wybito, jako jedną z dwóch monet obiegowo-okolicznościowych, z okazji siedemsetlecia Warszawy. Drugą monetą była dziesięciozłotówka z Warszawską Nike. Obie monety zostały wprowadzone do obiegu tego samego dnia^[1].

W centralnym punkcie umieszczono godło – orła bez korony, pod orłem rok 1965, dookoła napis „POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA”, a pod łapą orła znak mennicy w Warszawie^[1].

Na tej stronie monety znajduje się wizerunek warszawskiej Kolumny Zygmunta III Wazy, u góry lecące ptaki, po obu stronach kolumny napis „10 ZŁOTYCH”, na dole napis „VII WIEKÓW WARSZAWY”^[1].

Monetę bito w Mennicy Państwowej, w miedzioniklu, na krążku o średnicy 31 mm, masie 12,9 grama, z rantem ząbkowanym, w nakładzie 2 000 000 sztuk, według projektu Jerzego Jarnuszkiewicza^[1].

Dziesięciozłotówka z warszawską Kolumną Zygmunta była jedną z trzynastu dziesięciozłotówek obiegowych z okolicznościowym wizerunkiem bitych w latach 1964–1972 w Mennicy Państwowej, na krążkach o dwóch średnicach^[1]:

• 31 mm (1964–1965), 4 typy oraz
• 28 mm (1966–1972), 9 typów.

Okolicznościowe dziesięciozłotówki z lat 1964–1972, w tym również ta z warszawską Kolumną Zygmunta, jeszcze w pierwszej połowie lat 70. XX w., w obrocie pieniężnym występowały dość powszechnie, ze względu na fakt, że stanowiły ponad 17% całej emisji wszystkich dziesięciozłotówek będących w obiegu (w roku 1973)^[2].

Moneta została wycofana z obiegu przez NBP w wyniku systemowej redukcji średnicy dziesięciozłotówek do 25 mm w związku z wprowadzeniem do obiegu monet o nominale 20 złotych i średnicy 29 mm^[3].

Z tej samej okazji wybito okolicznościową dziesięciozłotówkę z Warszawską Nike oraz monety próbne kolekcjonerskie w miedzioniklu, z wypukłym napisem „PRÓBA”^[4]:

• Warszawska Syrenka VII WIEKÓW WARSZAWY (nakład 30 120 sztuk) oraz
• Warszawska Syrenka SIEDEMSET LAT WARSZAWY (nakład 30 100 sztuk).

W 1966 roku, z tym samym rysunkiem rewersu, została wybita, na krążku miedzioniklowym o średnicy zmniejszonej do nowego standardu, tj. do 28 mm, inna okolicznościowa dziesięciozłotówka. Mimo napisów odnoszących się do wieku miasta Warszawy, moneta ta upamiętniała w rzeczywistości dwusetną rocznicę założenia Mennicy Warszawskiej, o czym informował wklęsły napis na jej rancie^[1].

Dziesięciozłotówka Kolumna Zygmunta z 1965 roku o średnicy 31 mm nazywana jest często na rynku kolekcjonerskim „dużą kolumną”^[5], w przeciwieństwie do tej z 1966 roku, o średnicy 28 mm, na którą potocznie mówi się „mała kolumna”^[6].

Istnieje wersja tej monety należąca do serii próbnej w niklu z wypukłym napisem „PRÓBA”, wybita w nakładzie 500 sztuk oraz wersja próbna technologiczna, z wypukłym napisem „PRÓBA”, w miedzioniklu, w nakładzie 20 sztuk^[4].

• 10 złotych 1965 Warszawska Nike
• 10 złotych 1966 Kolumna Zygmunta
• 10 złotych

• wizerunek monety
• wizerunek monety