Śmiałek darniowy
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
śmiałek darniowy | ||
Nazwa systematyczna | |||
Deschampsia caespitosa (L.) P.Beauv. Ess. Agrostogr.: 91 (1812)[3] | |||
Synonimy | |||
|
Śmiałek darniowy (Deschampsia caespitosa) – gatunek byliny należący do rodziny wiechlinowatych. Jest szeroko rozpowszechniony na półkuli północnej, rośnie też na obszarach górskich w strefie międzyzwrotnikowej[3]. W Polsce pospolity na całym obszarze[4].
Morfologia
- Pokrój
- Bylina tworząca gęste, zbite kępy, zwykle o średnicy do 50 cm (rzadziej 70 cm).
- Łodyga
- Źdźbła gładkie, co najwyżej pod samym kwiatostanem szorstkie o długości do 140 cm, rzadko wyższe.
- Liście
- Blaszki liści o szerokości 2-5 mm w dolnej części złożone na wpół, dalsza część płaska. Mają wyraźnie wystającą siatkę szorstkich nerwów. Języczek liściowy o długości 6-8 mm.
- Kwiaty
- Zebrane w wiechę złożoną z 2-3 kwiatowych kłosków. Gęsta, piramidalna wiecha ma długość do 10–50 cm. Dolne odgałęzienia wiechy mają 2-4 gałązki u podstawy. Pojedynczy kłosek ma długość 2-5 mm, przy czym odcinek poniżej górnego kwiatka jest o połowę krótszy od kwiatka. Plewka dolna tępa, krótka, jej ość ukryta w kłosku. Plewa górna 3-nerwowa. Kwitnie od czerwca do września.
- Owoc
- Brunatny, matowy, spiczasty ziarniak o wymiarach 1,5 × 0,6 x 0,6 mm. Ciężar 1000 nasion wynosi 0,25 g. Kiełkują w 93%[5].
Biologia i ekologia
Rośnie na łąkach, pastwiskach, w lasach łęgowych, na nieużytkach, na aluwiach. Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Molinietalia[6].
Zmienność
Gatunek zmienny morfologicznie. Występuje w wielu odmianach.
Zastosowanie
- Uprawiany jako roślina ozdobna ze względu na swój atrakcyjny gęstokępkowy pokrój. Efektownie kwitnie przez całe lato. Nadaje się do ogródków skalnych oraz parków. Może być uprawiany w pojedynczych kępkach, lub całych łanach. Roślina łatwa do uprawy, nie ma specjalnych wymagań co do gleby. Uprawia się ją z siewu nasion. Wymaga stanowisk słonecznych. Nie tworzy rozłogów, a więc zbytnio się nie rozrasta i nie stanowi zagrożenia dla sąsiednich upraw. Nadaje się również doskonale na trawniki. Przy regularnym koszeniu tworzy gęstą, silną darń.
- W terenach górskich uważany jest za dobrą rolniczo roślinę łąkową i pastwiskową, na nizinach natomiast jest rośliną rolniczo bezwartościową.
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-12-28] (ang.).
- ↑ a b Deschampsia cespitosa (L.) P.Beauv., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-05-05] .
- ↑ Zając A., Zając M.: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej, Instytut Botaniki, Uniwersytet Jagielloński, 2001, s. 191. ISBN 978-83-61191-72-8.
- ↑ Marian Nowiński: Chwasty łąk i pastwisk. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1966.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
Bibliografia
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Identyfikatory zewnętrzne:
- BioLib: 42585
- EoL: 1114284
- EUNIS: 190299
- Flora of China: 220003966
- Flora of North America: 220003966
- FloraWeb: 1904
- GBIF: 8059811
- identyfikator iNaturalist: 76639
- IPNI: 397953-1
- ITIS: 502001, 40586
- NCBI: 37723
- Plant Finder: 285197
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-407579
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:397953-1
- Tela Botanica: 21886
- identyfikator Tropicos: 25509490
- USDA PLANTS: DECE
- CoL: 34Z5J