Ławki (jezioro w powiecie olsztyńskim)
Położenie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Region | |
Wysokość lustra |
141,3 m n.p.m. |
Morfometria | |
Powierzchnia |
100,8 ha |
Wymiary • max długość • max szerokość |
|
Głębokość • średnia • maksymalna |
|
Długość linii brzegowej |
5450 m |
Objętość |
4154,7 tys. m³ |
Hydrologia | |
Klasa jakości wody |
IV (2015) |
Rzeki zasilające | |
Rzeki wypływające |
Symsarna |
Położenie na mapie gminy Jeziorany | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego | |
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego | |
53°58′25″N 20°47′12″E/53,973611 20,786667 |
Ławki (inne nazwy: Elzowo, Olszewnik[1], niem. Lockhäuser See lub Eisauer See[2]) – jezioro w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Jeziorany[3].
Położenie i charakterystyka
Jezioro leży na Wysoczyźnie Jeziorańsko-Bisztyneckiej[4], natomiast w regionalizacji przyrodniczo-leśnej – w mezoregionie Pojezierza Mrągowskiego[5], w dorzeczu Symsarna–Łyna–Pregoła. Znajduje się 3 km w kierunku wschodnim od Jezioran, na północny wschód od Olsztyna, nad jego północnymi brzegami leży wieś Olszewnik. Zbiornik ma charakter przepływowy. Od wschodu, niosąc wody z Jeziora Luterskiego, wpada do niego Symsarna, która na tym odcinku nazywana jest strumieniem Ławka. Ciek wypływa z zachodniej strony jeziora i ten jego odcinek nosi nazwę Zymza[1].
Zbiornik wodny położony wśród morenowych wzniesień. Linia brzegowa rozwinięta. Ławica piaszczysta, dno twarde. Brzegi w większości wysokie, często strome. W otoczeniu znajdują się pola, a na zachodzie także lasy[1].
Według typologii rybackiej zalicza się do jezior leszczowych[1].
Zgodnie z typologią abiotyczną zbiornik wodny został sklasyfikowany jako jezioro o wysokiej zawartości wapnia, o dużym wypływie zlewni, stratyfikowane, leżące na obszarze Nizin Wschodniobałtycko-Białoruskich (6a)[6]. Jest jednolitą częścią wód Ławki o kodzie PLLW30467[7].
Jezioro leży na terenie obwodu rybackiego Jeziora Luterskiego w zlewni rzeki Łyna – nr 45[8].
Morfometria
Według danych Instytutu Rybactwa Śródlądowego powierzchnia zwierciadła wody jeziora wynosi 100,8 ha. Średnia głębokość zbiornika wodnego to 4,1 m, a maksymalna – 8,6 m (najgłębszy punkt położony jest we wschodniej części jeziora). Lustro wody znajduje się na wysokości 141,3 m n.p.m.[1] Objętość jeziora wynosi 4154,7 tys. m³[9]. Maksymalna długość jeziora to 1800 m, a szerokość 1200 m. Długość linii brzegowej wynosi 5450 m[1].
Inne dane uzyskano natomiast poprzez planimetrię jeziora na mapach w skali 1:50 000 opracowanych w Państwowym Układzie Współrzędnych 1965, zgodnie z poziomem odniesienia Kronsztadt. Otrzymana w ten sposób powierzchnia zbiornika wodnego to 99,0 ha, a wysokość bezwzględna lustra wody to 140,6 m n.p.m.[9]
Przyroda
W skład rybostanu wchodzą m.in. szczupak, lin, leszcz, okoń i węgorz. Roślinność przybrzeżna rozwinięta, porastająca całą linię brzegową, głównie szuwar trzcinowy. Wśród bardzo obfitej roślinności zanurzonej, zwłaszcza w zatokach położonych na zachodzie i południowym zachodzie, przeważa jaskier krążkolistny i moczarka kanadyjska[1].
Jezioro leży na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Symsarny o łącznej powierzchni 19 242,16 ha[10].
Zgodnie z badaniem z 1995 akwenowi przyznano III klasę czystości[9]. W 2015 stan ekologiczny wód jeziora sklasyfikowano jako słaby, o czym zadecydował stan makrofitów (stan fitoplanktonu był umiarkowany, a fitobentosu bardzo dobry, natomiast stan elementów fizykochemicznych dobry). Spośród badanych w tym samym roku substancji priorytetowych żadna nie przekroczyła norm, więc stan chemiczny wód sklasyfikowano jako dobry[7].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g Jerzy Waluga, Henryk Chmielewski , Jeziora okolic Olsztyna, Olsztyn: Instytut Rybactwa Śródlądowego, 1997 (Przewodniki wędkarskie; 3), ISBN 83-907682-0-8, OCLC 749850817 .
- ↑ Poz. 588. Zarządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 4 kwietnia 1950 r. o przywróceniu i ustaleniu nazw miejscowości.. „Monitor Polski. Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 428, 8 maja 1950.
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 186, ISBN 83-239-9607-5 .
- ↑ Regiony fizycznogeograficzne Polski po zmianach w 2018 r. [online], warmaz.pl, 2018 (pol.).
- ↑ Roman Zielony, Alina Kliczkowska: Regionalizacja przyrodniczo-leśna Polski 2010. Warszawa: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, 2012. ISBN 978-83-61633-62-4.
- ↑ Ministerstwo Środowiska , Raport dla Obszaru Dorzecza Wisły z realizacji art. 5 i 6, zał. II, III, IV Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE, Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, marzec 2005, s. 122 [dostęp 2020-01-05] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05] .
- ↑ a b Ocena stanu jednolitych części wód jezior w latach 2011-2016 [xlsx], Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (pol.).
- ↑ Rozporządzenie nr 209 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia: 10 maja 2001 r. w sprawie: ustanowienia obwodów rybackich na wodach płynących województwa warmińsko-mazurskiego. 10 maja 2001. [dostęp 2020-01-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 lutego 2019)].
- ↑ a b c Adam Choiński, Katalog Jezior Polski, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 360, ISBN 83-232-1732-7, OCLC 169954726 .
- ↑ Sejmik Województwa Warmińsko-Mazurskiego: Uchwała nr XX/471/16 w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Symsarny. bip.warmia.mazury.pl, 2016-09-27. [dostęp 2020-01-05].