Czy wiesz…

Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii, napisanych w ramach Tygodnia Artykułu Zoologicznego:

…wielopostaciowość czego cechuje błonkówki Bethylus? (na zdjęciu)

…które koszykarze są samotne?

…jak Bethylinae zabijają swe ofiary?

…że Dexiogyia corticina lubi owocniki hub?

…jaki problem wystąpił z nazwą węża Atractus dunni?

…czym żywi się „węgorzowaty wilk” z arktycznych wód?

…czym nieatrakcyjnym dla ludzi odżywia się Nitidula carnaria? (na zdjęciu)

Wydarzenia

Inwazja Rosji na Ukrainę • Wojna Izraela z Hamasem • protesty po wyborach parlamentarnych w Gruzji

Dommaraju Gukesh

• Hindus Dommaraju Gukesh (na zdjęciu) został nowym mistrzem świata w szachach klasycznych, po pokonaniu Chińczyka Dinga Lirena (12 grudnia)
• W Syrii upadł reżim Baszszara al-Asada. (8 grudnia)
• Prezydent Yoon Suk-yeol wprowadził w Korei Południowej stan wojenny, który został zniesiony po jednym dniu (3 grudnia)
• Rozpoczęła się druga kadencja Komisji Europejskiej pod przewodnictwem Ursuli von der Leyen (1 grudnia)
• Thierry Neuville i Martijn Wydaeghe wygrali rajdowe mistrzostwa świata (28 listopada)

Zmarli: Federico Mayor Zaragoza • Władimir Dorochow • Klaus Wolfermann • Rik Van Looy • Isak Andic • Amaury Pasos • Andrea Kékesy • Josyp Witebski • Witalij Dyrdyra • Stanisław Tym

Rocznice

20 grudnia: imieniny obchodzą m.in.: Dagmara, Dagna i Dominik
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Dionisio Aguado

Teresa Grodzińska

• 1494 – zmarł włoski poeta Matteo Maria Boiardo, autor nawiązujących do twórczości Petrarki wierszy miłosnych; sławę przyniósł mu niedokończony poemat rycerski Roland zakochany
• 1834 – zmarł polski krytyk literacki i muzyczny, publicysta i działacz polityczny Maurycy Mochnacki, jeden z organizatorów i aktywnych uczestników powstania listopadowego, a następnie autor monumentalnej kroniki pt. Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831
• 1849 – zmarł hiszpański gitarzysta i kompozytor Dionisio Aguado (na litografii)
• 1899 – urodziła się polska sanitaruszka Teresa Grodzińska, bohaterka wojny polsko-sowieckiej 1920 r,, pierwsza kobieta odznaczona przez II Rzeczpospolitą Orderem Virtuti Militari, jedna z dwu kobiet odznaczonych w czasie wojny (na fotografii)
• 1989 – rozpoczęła się inwazja wojskowa Stanów Zjednoczonych na Panamę
• 1994 – nagła dewaluacja peso wywołała kryzys walutowy w Meksyku
  
  19 grudnia • Kalendarium dzień po dniu • 21 grudnia

Artykuł na medal

Jutro nie umiera nigdy – brytyjski film szpiegowski z 1997 roku o przygodach Jamesa Bonda, wyprodukowany przez Eon Productions. Za reżyserię odpowiadał Roger Spottiswoode, a za scenariusz Bruce Feirstein. W rolę agenta 007 po raz drugi wcielił się Pierce Brosnan, a obok niego w rolach głównych wystąpili Jonathan Pryce, Michelle Yeoh oraz Judi Dench. Jest to osiemnasta produkcja wchodząca w skład serii filmów o Bondzie. W filmie Bond próbuje powstrzymać Elliota Carvera, żądnego władzy magnata mediowego, przed wywołaniem III wojny światowej. Film został wyprodukowany przez Michaela G. Wilsona i Barbarę Broccoli. Był to pierwszy film z serii nakręcony po śmierci producenta Alberta R. Broccoliego. Światowa premiera miała miejsce 9 grudnia 1997 roku w Londynie. Jutro nie umiera nigdy przy budżecie 110 milionów dolarów zarobił na całym świecie ponad 333 miliony dolarów, stając się czwartym pod względem dochodów filmem 1997 roku. Otrzymał mieszane recenzje od krytyków, którzy chwalili czarny charakter i występ Brosnana, lecz krytykowali scenariusz. Czytaj więcej…

Dobry artykuł

Bazylika św. Jana Apostoła w Oleśnicy – zabytkowy rzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Oleśnica zachód archidiecezji wrocławskiej. Od 1538 do 1945 roku kościół był użytkowany pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela przez protestantów. Pierwsze zapisy na temat kościoła i parafii pochodzą z 1230 roku. Murowany budynek świątyni powstał w drugiej połowie XIII wieku. Od tego czasu pełnił rolę kościoła zamkowego i był wielokrotnie przebudowywany. Przez to kościół łączy w sobie cechy architektury gotyku, renesansu, manieryzmu oraz baroku. W 1616 roku kościół połączono przejściem z zamkiem książęcym. W 1905 roku w związku z prowadzoną rozbudową doszło do katastrofy budowlanej i zawalenia się naw południowej i głównej. W 1910 roku kościół został odbudowany i zmodernizowany. 8 października 1998 roku świątyni nadano tytuł honorowy bazyliki mniejszej. Czytaj więcej…