Zygmunt Waliszewski

Zygmunt Waliszewski, Autoportret w czerwonym zawoju, 1929
Data i miejsce urodzenia	1 grudnia 1897 Petersburg
Data i miejsce śmierci	5 października 1936 Kraków
Dziedzina sztuki	malarstwo
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Zygmunt Waliszewski (ur. 1 grudnia 1897 w Petersburgu, zm. 5 października 1936 w Krakowie) – polski malarz i rysownik, reprezentant nurtu kolorystycznego, należał do kapistów.

Jego matką była Michalina z domu Regulska (siostra Cecylii, matki Marii Leśniakowej)^[1]. Malarstwa i rysunku uczył się w Tyflisie w Gruzji u Mikołaja Sklifasowskiego i B. Vogla. W wieku 11 lat wystawił swoje prace na wystawie „Cudowne dziecko”. W czasie I wojny światowej walczył w armii rosyjskiej. W Moskwie poznał artystów z grupy Świat Sztuki. Zwiedził też moskiewskie zbiory malarstwa francuskiego Siergieja Szczukina i Iwana Morozowa. W roku 1920 wyjechał do Polski. Od 1921 studiował pod kierunkiem Wojciecha Weissa i Józefa Pankiewicza w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W latach 1924–1931 kontynuował studia w Paryżu pod kierunkiem Józefa Pankiewicza. W roku 1930 uczestniczył w wystawie kapistów w paryskiej Galerie Zak. W Paryżu zachorował na nieuleczalną chorobę Buergera. Amputowano mu obie nogi. Groziła mu amputacja rąk. W roku 1931 powrócił do Polski, mieszkał w Warszawie i Krakowie. W roku 1933 ożenił się. Mimo kalectwa malował nadal. W latach 1935–1936 stworzył plafon w Kurzej Stopce na Wawelu. W 1936 zaprojektował scenografię do opery Pergolesiego La serva padrona. Zmarł wkrótce potem. Zarówno on jak i jego żona, Wanda z d. Drohocka (nauczycielka fortepianu, ur. 18.06.1904 - zm. 3.11.1975) spoczywają na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie (Kwatera: GC, Rząd: 11, Miejsce: 4). Zmarli bezpotomnie.

11 listopada 1937 został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski^[2].

Waliszewski malował pejzaże, martwą naturę, portrety i kompozycje figuralne, wzorowane na arcydziełach dawnego malarstwa. Niezależnie od choroby, ukazywał świat radosny, ekspresyjny; inspirując się przy tym konwencją komedii dell’arte. Pozostawił po sobie bogaty dorobek artystyczny.

• 
  Uczta u Benvenuta Celliniego
• 
  Diana i Akteon
• 
  Ogród botaniczny w Warszawie
• 
  Akt w kapeluszu
• 
  Bitwa nad Dubissą
• 
  Portret Kiryła Zdanowicza
• 
  Wyspa miłości
• 
  Malarz i modelka
• 
  Pomnik generała Championnet w Valence
• 
  Wenus
• 
  Autoportret kubizujący
• 
  Toaleta Wenus
• 
  Uczta I, tzw. Duża
• 
  Uczta II, tzw. Wenecka
• 
  Chłopcy i martwa natura
• 
  Kwiaty
• 
  Pan w zielonym fraku
• 
  Martwa natura

• Maciej Masłowski, Zygmunt Waliszewski, Warszawa 1962, wyd. Arkady.
• Zygmunt Waliszewski, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-22] .
• Hanna Bartnicka-Górska, Anna Prugar-Myślik: Zygmunt Waliszewski – wystawa monograficzna, Muzeum Narodowe w Warszawie, 1999, ISBN 83-7100-124-X.