Zerwa ciemna

Zerwa ciemna
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	astrowce
Rodzina	dzwonkowate
Rodzaj	zerwa
Gatunek	zerwa ciemna
	Nazwa systematyczna
	Phyteuma vagneri A.Kern.; Exsicc. (Fl. Austro-Hung.) 1883: n.° 964 (1883)
Synonimy
	Phyteuma atropurpureum Schur; Phyteuma nigrum var. atropurpureum Schur; Phyteuma spiciforme Rochel ex Domin & Podp.;
	Phyteuma atropurpureum Schur; Phyteuma nigrum var. atropurpureum Schur; Phyteuma spiciforme Rochel ex Domin & Podp.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zerwa ciemna (Phyteuma vagneri) – gatunek rośliny z rodziny dzwonkowatych. Jest endemitem południowych i wschodnich Karpat^[4] (sięga też do Gór Zachodniorumuńskich^[5]), znanym przez długi czas tylko z Rumunii i Ukrainy^[3]. W 2023 odkryty został także w Bieszczadach po polskiej stronie granicy, w rejonie Rozsypańca i Stinśkiej^[4]. Gatunek zasiedla połoniny i zarośla kosodrzewiny na rzędnych od 1350 do 2260 m n.p.m.^[4]

Morfologia

Pokrój: Bylina o prosto wzniesionej, nagiej i nierozgałęzionej łodydze osiągającej do ok. 0,5 m wysokości^[6].
Liście: Odziomkowe są długoogonkowe, okrągłe do nerkowatych^[6], na brzegu karbowano-piłkowane^[7]. Liście łodygowe są nieliczne, lancetowate^[6].
Kwiaty: Skupione w jajowaty kłos na szczycie łodygi. Kwiaty wsparte są równowąskimi przysadkami. Kwiaty promieniste, 5-krotne^[6], o koronie ciemnofioletowej^[4], w fazie pąka silnie wygiętej^[7]. Słupek zwieńczony jest dwoma lub trzema znamionami^[7].
Owoce: Torebki^[6].

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2024-01-31] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-01-31] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Phyteuma vagneri A.Kern., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-01-31] .
↑ ^a ^b ^c ^d JózefJ. Mitka JózefJ. i inni, Zerwa ciemna Phyteuma vagneri A.Kern. (Campanulaceae) − nowy gatunek dla Polski, „Roczniki Bieszczadzkie”, 31, 2023, s. 299–305 [dostęp 2024-01-31] .
↑ Phyteuma vagneri A. Kern. [online], Carpathian Reasearch Network [dostęp 2024-01-31] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e PHYTEUMA VAGNERI A. Kern. – zvonečník Vagnerův / zerva karpatská [online], botany.cz [dostęp 2024-01-31] .
↑ ^a ^b ^c T.G. Tutin, V.H. Heywood, N.A. Burges, D.M. Moore, D.H. Valentine, S.M. Walters, D.A. Webb: Flora Europaea. Vol. 4. Cambridge: Cambridge University Press, 1984, s. 96.