Wydmuchrzyca piaskowa
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
wydmuchrzyca piaskowa | ||
Nazwa systematyczna | |||
Leymus arenarius (L.) Hochst. Flora 31: 118 1848[3] | |||
Synonimy | |||
|
Wydmuchrzyca piaskowa[4], wydmuchrzyca nadmorska[5] (Leymus arenarius (L.) Hochst.) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych (Poaceae).
Zasięg występowania
Występuje w środkowej i północnej Europie, głównie na wydmach nadmorskich, rzadziej na śródlądowych. Nie występuje w basenie Morza Śródziemnego. Jako gatunek zawleczony rozprzestrzenia się gdzieniegdzie poza tymi obszarami swojego rodzimego zasięgu[6]. W Polsce rośnie pospolicie nad Bałtykiem, w innych regionach kraju tylko jako gatunek zawleczony lub uprawiany[7].
Morfologia
- Pokrój
- Trawa trwała, bardzo masywna, w gęstych kępach, z daleko sięgającymi kłączami o budowie piętrowej[8]. Cała roślina ma szarozieloną barwę[7].
- Łodyga
- Grube i sztywne źdźbło o wysokości do 1 m, wzniesione lub nieco rozpostarte, dość mocne, nagie, nierozgałęzione. Pod ziemią tworzy długie, czołgające się kłącze[7].
- Liście
- Języczki liściowe długości ok. 1 mm, nieco zgrubiałe, delikatnie owłosione. Pochwy liściowe nagie, na górnym końcu z wąskimi, zagiętymi uszkami. Blaszki liściowe, podobnie jak pochwy szaroniebieskawe, o ostrym wierzchołku, bardzo sztywne i mocne, długości 20–60 cm, płaskie lub trochę zwinięte, szerokości 7-20 mm, z wyraźnie wystającymi nerwami z wierzchu, delikatnie szorstkie od górnej strony, od spodu zupełnie gładkie[8].
- Kwiaty
- Kłosy wzniesione, długości do ok. 30 cm i szerokości 2-2,5 cm, gęste, sztywne. Kłoski prawie bez szypułek, ustawione parami, naprzemianległe po obu stronach osadki, długości 2–3 cm, wydłużone, nieco spłaszczone, 3-6 kwiatowe. Plewy z wyraźnym grzbietem, prawie tak długie jak kłoski, zaostrzone, dość sztywne. Plewki dolne zaostrzone, 7-nerwowe, delikatnie owłosione[8].
Biologia i ekologia
- Rozwój
- Bylina, geofit[9]. Kwitnie od maja do lipca. Roślina wiatropylna.
- Siedlisko
- Zasiedla luźne piaski wydmowe[7], jako lekko azotolubny występuje w pobliżu strefy zalewanej przez fale, gdzie następuje rozkład szczątków materii organicznej. Wydmuchrzyca piaskowa jest obok piaskownicy zwyczajnej jednym z gatunków typowych dla roślinności wydmy białej. W porównaniu z piaskownicą jest mniej odporna na zasypywanie piaskiem. Gęste płaty wydmuchrzycy są skutecznym sposobem na utrzymanie piasku, więc stosowane są do umacniania wydm nad Bałtykiem.
- Fitosocjologia
- Gatunek charakterystyczny dla: klasy (Cl.) Ammophiletea, związku (All.) Koelerion glaucae i Ass. Festuco-Elymetum arenarii[10].
- Genetyka
- Liczba chromosomów 2n= 56[11].
- Zmienność
- Tworzy mieszańce z perzem właściwym i p. sitowym[9].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-31] (ang.).
- ↑ The Plant List. [dostęp 2015-08-13].
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 108, ISBN 978-83-62975-45-7 .
- ↑ wielu autorów: Encyklopedia Powszechna PWN. T. 4. R-Z. Polskie Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 210.
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2015-08-13].
- ↑ a b c d Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- ↑ a b c Jürke Grau, Bruno P. Kremer, Bodo M. Möseler, Gerhard Rambold, Dagmar Triebel: Gräser. Monachium: Mosaik Verlag GmbH, 1984.
- ↑ a b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Identyfikatory zewnętrzne:
- BioLib: 42748
- EoL: 1115442
- EUNIS: 193033
- FloraWeb: 21630
- GBIF: 2706368
- identyfikator iNaturalist: 164671
- IPNI: 407309-1
- ITIS: 503432
- NCBI: 220462
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-422570
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:407309-1
- Tela Botanica: 38840
- identyfikator Tropicos: 25511219
- USDA PLANTS: LEAR11
- CoL: 7273C