Wiroid
Wiroid – najmniejszy znany czynnik zakaźny roślin, zbudowany z RNA bez otoczki białkowej. Ma zdolność do autonomicznej samoreplikacji po wniknięciu do komórki gospodarzowej. Podobnie jak wirus, nie ma budowy komórkowej, a poza gospodarzem nie przejawia funkcji życiowych.
Opis
Wiroidy są zbudowane wyłącznie z kwasu nukleinowego (RNA), bez otoczki białkowej. Cząsteczki RNA wiroidów są jednoniciowe, zamknięte i zbudowane z 246–434 nukleotydów[1], jednak występują w nich fragmenty dwuniciowe powstałe wskutek łączenia się komplementarnych nukleotydów jednej nici. Genomy wiroidów nie kodują białek, a do namnażania wykorzystują systemy enzymatyczne gospodarza. Obecne w komórce gospodarzu czynniki, zaangażowane w cykl życiowy wiroidów, muszą reagować bezpośrednio z genomowym RNA.
Wiroidy są przyczyną między innymi wrzecionowatości bulwy ziemniaka i smugowatości liści lucerny.
Przypisy
- ↑ S.A.N.O. Teruo, Progress in 50 years of viroid research—Molecular structure, pathogenicity, and host adaptation, „Proceedings of the Japan Academy. Series B, Physical and Biological Sciences”, 97 (7), 2021, s. 371–401, DOI: 10.2183/pjab.97.020, ISSN 0386-2208, PMID: 34380915, PMCID: PMC8403530 [dostęp 2024-07-25].
Bibliografia
- wiroidy, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2016-07-16].
- wiroid. [w:] Słownik terminów biologicznych PWN [on-line]. [dostęp 2016-07-16].
- Guzik Marek, Kozik Ryszard, Zamachowski Władysław: Biologia na czasie 2 dla liceum ogólnokształcącego i technikum. Wyd. trzecie. Warszawa: Nowa Era, 2022, s. 15 i 16, seria: Biologia na czasie. ISBN 978-83-267-3857-9.