Warszawska szkoła historyczna
Warszawska szkoła historyczna, kierunek w polskiej historiografii reprezentowany przez warszawskie środowisko historyczne.
Historia
Warszawska szkoła historyczna ukształtowała się na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XIX wieku jako opozycja do krakowskiej szkoły historycznej. U podstaw szkoły warszawskiej legła idea pracy u podstaw, tzw. pozytywizm warszawski. Ideologowie tej szkoły uważali iż polskie społeczeństwo musi pokonać swoje zacofanie, aby mogło zapewnić sobie lepszą przyszłość wkraczając na drogę postępu i modernizacji[1]. Historycy warszawscy zajmowali się głównie dziejami stosunków społecznych, gospodarczych, ustrojowych i kultury, a ukierunkowanie to sprawiło, że zainteresowali się w przeciwieństwie do przedstawicieli krakowskiej i lwowskiej szkoły historycznej dziejami nowożytnymi.
Opracowali tzw. teorię odrodzenia w upadku, w myśl której u schyłku dawnej Rzeczypospolitej dokonały się we wszystkich dziedzinach życia zmiany pozytywne, mające charakter głębokich zmian mentalnych - reakcji na stare wady i przywary. Dalszy pomyślny byt i kontynuacja tych zmian zostały drastycznie przerwane przez zaborców[2].
Główni przedstawiciele warszawskiej szkoły historycznej
- Adolf Pawiński (1840–1896)
- Tadeusz Korzon (1839–1918)
- Władysław Smoleński (1851–1926)
- Aleksander Rembowski (1847–1906)
- Stosław Łaguna (1833–1900)
- Emil Kipa (1886–1958)
Historycy warszawskiej szkoły nie stanowili monolitu. Poglądy niektórych[kto?] zbliżone były do pesymizmu krakowskiej szkoły historycznej. Również pod względem intelektualnym nie stanowili jednolitej formacji, jednakże poza kilkoma wyjątkami[kto?] wszyscy byli uczonymi o profesjonalnym przygotowaniu naukowym.