Waldemar Pawlak
 Waldemar Pawlak (2010) | |
| Data i miejsce urodzenia |
5 września 1959 |
|---|---|
| Prezes Rady Ministrów | |
| Okres |
od 5 czerwca 1992 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Prezes Rady Ministrów | |
| Okres |
od 26 października 1993 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Wiceprezes Rady Ministrów | |
| Okres |
od 16 listopada 2007 |
| Przynależność polityczna | |
| Minister gospodarki | |
| Okres |
od 16 listopada 2007 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego | |
| Okres |
od 29 czerwca 1991 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego | |
| Okres |
od 29 stycznia 2005 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Prezes Zarządu Głównego ZOSP RP | |
| Okres |
od 5 kwietnia 1992 |
| Poprzednik | |
| Odznaczenia | |
   
| |
| Strona internetowa | |
ⓘWaldemar Pawlak (ur. 5 września 1959 w Modelu) – polski polityk i rolnik, prezes Rady Ministrów w 1992 oraz w latach 1993–1995.
Działacz Polskiego Stronnictwa Ludowego, prezes tej partii w latach 1991–1997 i 2005–2012. Poseł na Sejm X, I, II, III, IV, V, VI i VII kadencji (1989–2015), senator XI kadencji (od 2023), w latach 2007–2012 wicepremier i minister gospodarki w rządach Donalda Tuska. Kandydat na urząd prezydenta RP w 1995 i w 2010, od 1992 prezes Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych.
Życiorys
Wykształcenie i praca zawodowa
Laureat V Olimpiady Wiedzy Technicznej z 1978. Absolwent szkoły podstawowej w Pacynie[1] oraz Technikum Samochodowego w Płocku[2], a także Wydziału Samochodów i Maszyn Roboczych Politechniki Warszawskiej z 1984. W grudniu 1981 uczestniczył w strajkach na tej uczelni. W 1984 zajął się prowadzeniem kilkunastohektarowego gospodarstwa rolnego we wsi Kamionka[3]. W latach 80. pracował także jako nauczyciel informatyki w Pacynie[1]. Na Akademii Ekonomicznej w Poznaniu w latach 2014–2015 przygotowywał rozprawę doktorską pt. Wykorzystanie sieci neuronowych i algorytmów genetycznych do prognozowania trendów gospodarczych, której jednak nie ukończył[4].
W latach 2001–2005 był prezesem zarządu Warszawskiej Giełdy Towarowej[5]. Jest jednym z założycieli Fundacji Rozwoju Samorządowych Funduszy Pożyczkowych[6]. Od 2013 prowadził własną działalność gospodarczą w zakresie doradztwa i usług rolniczych[4]. Był także pierwszym prezesem zarządu Krajowego Samorządowego Funduszu Pożyczkowego Karbona – Polska Grupa Spółdzielni Pożyczkowych – Spółdzielnia Osób Prawnych. Od 2016 do 2018 był członkiem rady nadzorczej Portu Lotniczego Lublin[7][8]. W styczniu 2018 został prezesem zarządu spółki akcyjnej Polskie Młyny[9][10], a w lipcu 2023 przewodniczącym rady nadzorczej tamże[4].
Działalność polityczna i społeczna
Karierę polityczną rozpoczął, wstępując w 1985 do Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego[11]. Z ramienia tej partii został wybrany na posła w wyborach parlamentarnych w 1989. Po rozwiązaniu ZSL został członkiem PSL „Odrodzenie”. W siedmiu kolejnych wyborach do Sejmu (1991, 1993, 1997, 2001, 2005, 2007 i 2011) skutecznie ubiegał się o reelekcję.
Od 1990 należy do połączonego Polskiego Stronnictwa Ludowego (od 29 czerwca 1991 do 11 października 1997 był prezesem Naczelnego Komitetu Wykonawczego partii). W kwietniu 1992 został wybrany na prezesa Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP[12].
5 czerwca 1992 został desygnowany przez prezydenta Lecha Wałęsę i powołany przez Sejm na stanowisko prezesa Rady Ministrów[13][14], będąc najmłodszą osobą na tym stanowisku w historii III RP[15]. 10 lipca 1992 misja stworzenia koalicji chrześcijańsko-ludowo-liberalnej zakończyła się niepowodzeniem[16].
Ponownie został premierem po wyborach parlamentarnych w 1993 i stworzeniu rządu koalicyjnego SLD-PSL. 1 marca 1995 jego rząd został odwołany na skutek konstruktywnego wotum nieufności, w którym koalicja SLD i PSL wskazała jako kandydata premiera Józefa Oleksego[17]. Z okresem jego rządów wiązała się sprawa trójkąta Buchacza[18].
W 1995 kandydował na urząd prezydenta RP (gdy z kandydowania zrezygnował marszałek Sejmu Józef Zych). W pierwszej turze wyborów uzyskał 4,31% poparcia (5. miejsce, 770 417 głosów)[19].
15 czerwca 2004 objął stanowisko przewodniczącego klubu parlamentarnego PSL[20], a 29 stycznia 2005 został ponownie wybrany na prezesa partii. 16 listopada 2007, po przedterminowych wyborach parlamentarnych i zawiązaniu przez PSL koalicji PO-PSL, objął urzędy ministra gospodarki i wiceprezesa Rady Ministrów w pierwszym rządzie Donalda Tuska. 11 kwietnia 2010 został wiceprzewodniczącym Międzyresortowego Zespołu do spraw koordynacji działań podejmowanych w związku z tragicznym wypadkiem lotniczym pod Smoleńskiem, powołanego przez premiera Donalda Tuska po katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku.
21 kwietnia 2010 zadeklarował start w przedterminowych wyborach prezydenckich z ramienia PSL. 6 maja 2010 został zarejestrowany jako kandydat przez Państwową Komisję Wyborczą. W pierwszej turze uzyskał 294 273 głosy (1,75%), zajmując 5. miejsce spośród 10 kandydatów[21]. 20 maja 2010 został powołany przez tymczasowo wykonującego obowiązki prezydenta Bronisława Komorowskiego w skład Rady Bezpieczeństwa Narodowego[22], z której został odwołany 11 grudnia 2012. W 2011 został przewodniczącym honorowego komitetu ds. obchodów jubileuszu 80 lat „Zielonego Sztandaru”.
Po wyborach parlamentarnych w 2011, w których uzyskał w okręgu płockim 24 491 głosów[23], zachował stanowiska wicepremiera i ministra gospodarki w drugim rządzie Donalda Tuska. 17 listopada 2012 podczas XI kongresu PSL w Pruszkowie bez powodzenia ubiegał się o ponowny wybór na prezesa PSL. W głosowaniu otrzymał 530 głosów, przegrywając z Januszem Piechocińskim, na którego zagłosowało 547 delegatów[24]. Dwa dni później ogłosił podanie się do dymisji (przyjętej następnie przez premiera Donalda Tuska) z funkcji wicepremiera i ministra gospodarki. Odwołany został 27 listopada[25].
W wyborach w 2015 i 2019 kandydował z ramienia PSL (z poparciem m.in. PO) do Senatu, przegrywając w głosowaniu z Markiem Martynowskim z PiS w okręgu płockim[26][27]. 4 grudnia 2021 na kongresie PSL został wybrany na przewodniczącego Rady Naczelnej tej partii[28]. W wyborach w 2023 ponownie kandydował do izby wyższej polskiego parlamentu w tym samym okręgu (z listy Trzeciej Drogi w ramach paktu senackiego). Otrzymał 113 143 głosów, pokonując tym razem Marka Martynowskiego i uzyskując mandat senatora XI kadencji[29]. W wyższej izbie parlamentu objął funkcję przewodniczącego klubu senackiego TD[30].
Życie prywatne
Syn Józefa i Marianny. Był żonaty z Elżbietą[31], ma troje dzieci.
Zajął się nowymi technologiami, w tym wolnym oprogramowaniem[32]. Brał udział w uruchomieniu systemu transakcyjnego Warszawskiej Giełdy Towarowej na bazie otwartego oprogramowania[33].
Odznaczenia i wyróżnienia
- Krzyż Wielki Komandorski Orderu „Za Zasługi dla Litwy” – Litwa, 2009[34]
- Komandor Orderu Świętego Karola – Monako, 2012[35]
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi – Norwegia, 2012[36]
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi – Portugalia, 2008[37][38]
- Złota Honorowa Odznaka Krajowej Izby Gospodarczej – 2009[39]
Odniesienia w kulturze
Stał się bohaterem piosenki zespołu Kult pt. „Panie Waldku, Pan się nie boi czyli lewy czerwcowy”[40].
Wyniki wyborcze
| Wybory | Komitet wyborczy | Organ | Okręg | Wynik | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1989 | Zjednoczone Stronnictwo Ludowe | Sejm X kadencji | nr 76 | 13 767 (16,49%) [41]
| |
20 208 (56,01%) [42]
| |||||
| 1991 | Polskie Stronnictwo Ludowe Sojusz Programowy | Sejm I kadencji | nr 3 | 31 324 (14,03%)[43]
| |
| 1993 | Polskie Stronnictwo Ludowe | Sejm II kadencji | nr 34 | 77 811 (40,60%)[44]
| |
| 1995 | Ogólnopolski KW Waldemara Pawlaka | Prezydent RP | – | 770 419 (4,31%)[45]
| |
| 1997 | Polskie Stronnictwo Ludowe | Sejm III kadencji | nr 34 | 24 702 (16,23%)[46]
| |
| 2001 | Sejm IV kadencji | nr 16 | 17 279 (6,65%)[47]
| ||
| 2005 | Sejm V kadencji | 13 202 (5,74%)[48]
| |||
| 2007 | Sejm VI kadencji | 24 638 (8,03%)[49]
| |||
| 2010 | KW Kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Waldemara Pawlaka |
Prezydent RP | – | 294 273 (1,75%)[21]
| |
| 2011 | Polskie Stronnictwo Ludowe | Sejm VII kadencji | nr 16 | 24 491 (8,86%)[23]
| |
| 2015 | Senat IX kadencji | nr 38 | 63 301 (34,19%)[26]
| ||
| 2019 | Senat X kadencji | 105 141 (47,59%)[27]
| |||
| 2023 | Trzecia Droga | Senat XI kadencji | 113 143 (42,37%)[29]
| ||
Przypisy
- ↑ a b Polscy politycy: Jakie mają wykształcenie i gdzie pracowali, zanim dostali się do Sejmu. gazetaprawna.pl, 28 grudnia 2013. [dostęp 2024-10-18].
- ↑ Pawlak planuje działalność gospodarczą, nie chce być posłem zawodowym. money.pl, 17 kwietnia 2013. [dostęp 2023-12-05].
- ↑ Pawlak, Waldemar. gazeta.pl, 26 września 2001. [dostęp 2010-05-23].
- ↑ a b c Biografia. pawlak.pl. [dostęp 2024-05-27].
- ↑ B. premier – prezesem Warszawskiej Giełdy Towarowej. wp.pl, 21 maja 2001. [dostęp 2011-03-04].
- ↑ Władze i struktura – Instytutu Zarządzania i Kadr. karbona.pl. [dostęp 2010-05-23].
- ↑ Waldemar Pawlak nowym członkiem rady nadzorczej Portu Lotniczego Lublin. kurierlubelski.pl, 12 lipca 2016. [dostęp 2016-08-19].
- ↑ Waldemar Pawlak zniknął z rady nadzorczej Portu Lotniczego Lublin. dziennikwschodni.pl, 8 sierpnia 2018. [dostęp 2018-08-19].
- ↑ Oficjalnie: Waldemar Pawlak prezesem Polskich Młynów. poradnikhandlowca.com.pl, 17 stycznia 2018. [dostęp 2018-01-25].
- ↑ Waldemar Pawlak prezesem Polskich Młynów. rp.pl, 14 stycznia 2018. [dostęp 2018-01-25].
- ↑ Waldemar Pawlak. money.pl. [dostęp 2019-11-28].
- ↑ Historia: 90 lat Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej. zosprp.pl. [dostęp 2017-06-08].
- ↑ Antoni Dudek: Historia polityczna Polski 1989–2012. Kraków: Znak, 2013, s. 227. ISBN 978-83-240-2130-7.
- ↑ Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 5 czerwca 1992 w sprawie powołania Prezesa Rady Ministrów (M.P. z 1992 r. nr 17, poz. 126).
- ↑ Pawlak odchodzi z rządu. Jak zaczynał?. tokfm.pl, 19 listopada 2012. [dostęp 2024-10-18].
- ↑ Antoni Dudek: Historia polityczna Polski 1989–2012. Kraków: Znak, 2013, s. 233. ISBN 978-83-240-2130-7.
- ↑ Antoni Dudek: Historia polityczna Polski 1989–2012. Kraków: Znak, 2013, s. 319. ISBN 978-83-240-2130-7.
- ↑ Waldemar Pawlak znów u władzy. tvn24.pl, 30 października 2007. [dostęp 2010-05-23].
- ↑ Antoni Dudek: Historia polityczna Polski 1989–2012. Kraków: Znak, 2013, s. 341. ISBN 978-83-240-2130-7.
- ↑ Pawlak szefem klubu PSL. wp.pl, 15 czerwca 2004. [dostęp 2011-03-04].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2010. [dostęp 2016-03-17].
- ↑ Bronisław Komorowski powołał skład Rady Bezpieczeństwa Narodowego. gazeta.pl, 20 maja 2010. [dostęp 2010-05-23].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2016-03-17].
- ↑ Janusz Piechociński nowym prezesem PSL. Waldemar Pawlak: chcę odejść z rządu. wp.pl, 17 listopada 2012. [dostęp 2015-05-22].
- ↑ Prezydent odwołał Waldemara Pawlaka ze składu rządu. prezydent.pl, 27 listopada 2012. [dostęp 2012-11-27].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2016-03-17].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-10-17].
- ↑ Waldemar Pawlak wraca do gry. Emocjonujące wybory przewodniczącego Rady Naczelnej PSL. wprost.pl, 4 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-04].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 2023-10-17].
- ↑ Michał Kamiński – kandydatem PSL na wicemarszałka Senatu; Waldemar Pawlak będzie szefem klubu senatorów Stronnictwa. wnp.pl, 13 listopada 2023. [dostęp 2023-11-15].
- ↑ Waldemar Pawlak do wzięcia. Były lider ludowców już po rozwodzie. wpolityce.pl, 20 maja 2014. [dostęp 2014-05-20].
- ↑ Wolny dostęp do wiedzy w globalnej wiosce. pawlak.pl. [dostęp 2010-05-23].
- ↑ Blogowanie czy politykowanie. waldemarpawlak.blog.onet.pl, 2 września 2006. [dostęp 2010-05-23].
- ↑ Apdovanotų asmenų duomenų bazė. lrp.lt. [dostęp 2011-09-12]. (lit.).
- ↑ Ordonnance Souveraine n° 4.047 du 20 novembre 2012 portant nominations dans l’Ordre de Saint-Charles. legimonaco.mc, 23 listopada 2012. [dostęp 2013-12-10]. (fr.).
- ↑ Årsberetning 2012. Det kongelige hoff. kongehuset.no, marzec 2013. s. 44–45. [dostęp 2013-12-05]. (norw.).
- ↑ Chancelaria das Ordens Honoríficas Portuguesas. dre.pt, 26 lutego 2009. [dostęp 2010-03-17]. (port.).
- ↑ Cidadãos Estrangeiros Agraciados com Ordens Portuguesas. ordens.presidencia.pt. [dostęp 2011-09-12]. (port.).
- ↑ Marszałek Senatu otrzymał Złotą Honorową Odznakę Krajowej Izby Gospodarczej. senat.gov.pl, 18 czerwca 2009. [dostęp 2018-03-03].
- ↑ Piosenki, które symbolizowały wielkie wydarzenia polityczne. wp.pl, 29 października 2012. [dostęp 2019-02-09].
- ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 8 czerwca 1989 r. o wynikach głosowania i wynikach wyborów do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przeprowadzonych dnia 4 czerwca 1989 r. (M.P. z 1989 r. nr 21, poz. 149).
- ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 20 czerwca 1989 r. o wynikach ponownego głosowania i wynikach wyborów do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przeprowadzonych dnia 18 czerwca 1989 r. (M.P. z 1989 r. nr 21, poz. 151).
- ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 31 października 1991 r. o wynikach wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, przeprowadzonych w dniu 27 października 1991 r. (M.P. z 1991 r. nr 41, poz. 288).
- ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 23 września 1993 r. o wynikach wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 19 września 1993 r. (M.P. z 1993 r. nr 50, poz. 470).
- ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 7 listopada 1995 r. o wynikach głosowania i wyniku wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 5 listopada 1995 r. (Dz.U. z 1995 r. nr 126, poz. 604).
- ↑ Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 25 września 1997 r. o wynikach wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 21 września 1997 r. (M.P. z 1997 r. nr 64, poz. 620).
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2001. [dostęp 2016-03-17].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2005. [dostęp 2016-03-17].
- ↑ Serwis PKW – Wybory 2007. [dostęp 2016-03-17].
Bibliografia
- Strona sejmowa posła VII kadencji. [dostęp 2012-11-17].
| Minister gospodarki | |
|---|---|
| Minister gospodarki, pracy i polityki społecznej | |
| Minister gospodarki i pracy | |
| Minister gospodarki |
| W dniu zaprzysiężenia |
|
|---|---|
| Późniejsi członkowie rządu |
| W dniu zaprzysiężenia |
|
|---|---|
| Późniejsi członkowie rządu |
| W dniu zaprzysiężenia |
|
|---|---|
| Późniejsi członkowie rządu |