Wadi Howar
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Rzeka | |
| Długość | 400 km |
| Źródło | |
| Miejsce | 15°0'51"N 23°56'20"E |
| Wysokość |
990 |
| Ujście | |
| Recypient | Nil |
| Miejsce |
18°3'26"N 30°56'55"E |
| Mapa | |
| |
Wadi Howar (Ued Howa) czy też Żółty Nil, (arab. وادي هور), – to ued w Sudanie i Czadzie będący w sezonie deszczowym lewostronnym dopływem Nilu.
Bieg
Ta sezonowa rzeka ma swe źródła na Płaskowyżu Wadaj we wschodnim Czadzie. Przejściowo tworzy naturalną granicę państwową między Czadem i Sudanem, a konkretnie oddziela stan Darfur Zachodni w Sudanie z północy od Regionu Borkou-Ennedi-Tibesti w Czadzie, po czym przecina w Sudanie Darfur Północny. Rzadko toczy on swe wody dalej przez Prowincję Północną w drodze do Nilu, gdzie dociera on tylko po wyjątkowo obfitych opadach podczas pory deszczowej poniżej miasteczka Ad-Dabba. Poza porą deszczową niemal całe koryto rzeki wysycha.
Przebieg historyczny
W trakcie tak zwanej "epoki zielonej Sahary" (około 10 000 do 3000 p.n.e.), kiedy to Pustynia Libijska zaczynała się dopiero 500 km dalej na północ, Żółty Nil był głównym dopływem Nilu z tego rejonu ówczesnej Sahary pokrytej wówczas sawanną, na terytorium współczesnej prowincji Asz-Szamalijja z ujściem naprzeciw Starej Dongoli[1]. Wtedy rzeka przekraczała 1000 km długości.
Archeologia
Koryto Wadi Howar jest pozostałością wspomnianego przez Ptolemeusza i Herodota Żółtego Nilu, który wysechł przed 2000 lat[2].
Archeologiczne znaleziska jak napatańska twierdza Gali Ahmed Abu świadczą o znaczeniu Wadi Howar w czasach historycznych[3]. Obrzeża Żółtego Nilu należały niegdyś do najważniejszych terenów osadniczych między centralną Afryką i doliną Nilu.
Dzisiejsze znaczenie
Wadi Howar rzadko prowadzi wodę. Poza tym jest również dzisiaj sezonowym miejscem wypasu trzody dla nomadów ze szczepów Kababish i Hawawir.
Przypisy
- ↑ Rudolph Kuper:Auf den Spuren der frühen Hirten. w: Aid. Tom 15/2. Theiss, 1999, ISSN 0176-8522
- ↑ Stefan Kröpelin, Hans-Joachim Pachur, Wadi Howar: Paleoclimatic Evidence from an Extinct River System in the Southeastern Sahara Science. New Series. Vol. 237. No. 4812 (July 17, 1987)
- ↑ Dieter Eigner, Friederike Jesse: Im Westen viel Neues – Die Grabungen 2008/09 in der Festung Gala Abu Ahmed. In: Der Antike Sudan. MittSAG 20, 2009. s. 141-158