Włókniak słomkowożółty

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	strzępiakowate
Rodzaj	włókniak
Gatunek	włókniak słomkowożółty
Nazwa systematyczna
Inosperma cookei (Bres.) Matheny & Esteve-Rav. Mycologia: 10.1080/00275514.2019.1668906, 20 (2019)
Multimedia w Wikimedia Commons

Włókniak słomkowożółty, strzępiak słomkowożółty (Inosperma cookei (Bres.) Matheny & Esteve-Rav.) – gatunek grzybów z rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)^[1].

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inosperma, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1892 r. Giacopo Bresàdola nadając mu nazwę Inocybe cookei. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu Matheny i Esteve-Rav. w 2019 r.^[1]

Synonimy naukowe^[2]:

• Inocybe cookei Bres. 1892
• Inocybe cookei var. hybrida E. Ludw. 2017

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r. Andrzej Nespiak w 1990 r. opisał ten gatunek pod nazwą strzępiak Cooke’a^[3]. Po przeniesieniu do rodzaju Inosperma obydwie nazwy stały się niespójne z nazwą naukową. W 2021 r. Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów przy Polskim Towarzystwie Mykologicznym zarekomendowała nazwę włókniak słomkowożółty^[4].

Kapelusz

Średnica 2–5 cm, u młodych okazów stożkowaty lub dzwonkowaty, później coraz bardziej rozpostarty. Na środku posiada obły garb. Na brzegu często widoczne są pozostałości włókienek osłony^[5]. Brzeg u młodych owocników podwinięty, u starszych odgięty. Powierzchnia delikatnie promieniście pokryta włókienkami (pasemkowata), ale widoczne to jest dobrze tylko podczas suchej pogody. U młodych owocników bywa jedwabista i gładka, a włókienka widoczne są tylko na samym brzegu. Barwa jednolicie złotawa lub żółtoochrowa, a podczas suchej pogody słomkowożółta. Często na brzegu kapelusza, a czasami także na całej jego powierzchni można zauważyć drobne resztki zasnówki^[6].

Blaszki

Zazwyczaj nieco zatokowato wycięte, czasami prawie wolne. Barwa od jasnocytrynowej przez brudnoliwkową do szarawej. Ostrza blaszek nierówne, jaśniejsze^[6].

Trzon

Wysokość 3–5 cm, grubość 4–7 mm, walcowaty, pełny, łamliwy. U młodych owocników jest białawy, potem coraz ciemniejszy, w końcu jasnożółtobrązowawy, pod samym trzonem pozostaje białawy. Powierzchnia delikatnie oprószona, podstawa włóknista z niedużą biało obrzeżoną bulwą^[5].

Miąższ

Cienki, białawy lub jasnooliwkowy, zapach młodych owocników podobny do owoców, starszych do spermy^[6].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników brązowy. Zarodniki o kształcie fasolki, z kropelkami tłuszczu. Nie posiadają dzióbka, powierzchnia gładka, bez guzków. Rozmiar: 6,5-9,5 × 4,5–5,5 μm. Podstawki maczugowate, o rozmiarach 25-30 ×7-8  μm. W hymenium występują brzeżne, niewiele dłuższe od podstawek włoski. Są cienkościenne, gładkie, o kształcie buławki lub pęcherzyka^[6].

Znane są jego stanowiska tylko na półkuli północnej: w Ameryce Północnej, Europie i Japonii^[7]. W piśmiennictwie naukowym podano liczne jego stanowiska na terenie Polski^[3].

Owocnikuje od lipca do listopada. Rośnie głównie w lasach liściastych i mieszanych, pod różnymi gatunkami drzew liściastych^[3]. Szczególnie częsty jest na obrzeżach dróg leśnych, szczególnie pod takimi drzewami, jak buki, dęby, graby. Na niżu Polski jest pospolity^[6].

Grzyb mikoryzowy^[3]. Dla ludzi grzyb trujący; zatrucia muskarynowe^[5].

• strzępiak porysowany (Inocybe rimosa). Odróżnia się od niego wyraźnie zgrubiałą bulwą u nasady trzonu^[5].
• strzępiak najeżony (Inocybe hirtella). Nie posiada obrzeżonej bulwki, kapelusz ma drobnołuseczkowaty, trzon na całej długości oprószony.