Ten artykuł dotyczy ukraińskiej ligi koszykówki mężczyzn. Zobacz też: inne artykuły o tej nazwie.

Ukraińska Superliga Koszykarska Mężczyzn

Українська баскетбольна суперліга

2019/20
Państwo	Ukraina
Dyscyplina	Koszykówka
Organizator rozgrywek	Ukraiński Związek Koszykówki
Data założenia	1991
Poprzednia nazwa	Wyszcza liha (do 1996)
Prezes	Algimantas Pavilonis
Partner TV	2+2, 1+1
Sponsor tytularny	Adidas
Rozgrywki
Liczba drużyn	10
Zwycięzca	Mistrz Ukrainy
Niższy poziom ligowy	Wyszcza Liha
Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca	Budiwelnyk Kijów (1992)
Obecny zwycięzca	BK Dnipro (2019/20)
Najwięcej zwycięstw	Budiwelnyk Kijów – 10
Strona internetowa

Ukraińska Superliha Koszykarska Mężczyzn (ukr. Українська баскетбольна суперліга) – najwyższa w hierarchii klasa męskich ligowych rozgrywek koszykarskich na Ukrainie, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy), utworzona w 1992 roku i zarządzana przez Ukraiński Związek Koszykówki (FBU) (ukr. ФБУ – Федерація баскетболу України). Rywalizacja w niej toczy się – co sezon, systemem ligowym wraz z play-offami. Jej triumfator zostaje Mistrzem Ukrainy. Do roku 1996 liga nazywała się Wyszcza liha Ukrainy w koszykówce (ukr. Вища ліга України з баскетболу).

Na koniec każdego sezonu drużyny, które nie utrzymały się w lidze, są relegowane do Wyszczej Lihi, a ich miejsca zajmowane są przez najlepsze zespoły z Wyszczej ligi. Najlepsze zespoły Superligi otrzymują możliwość gry w europejskich turniejach: Euroliga, ULEB Eurocup i EuroChallenge pod patronatem Europejskiej Federacji Koszykówki (FIBA).

W 1991 roku, zaraz po upadku Związku Radzieckiego, Ukraina zorganizowała własne mistrzostwa w koszykówce mężczyzn (wcześniej ukraińskie drużyny uczestniczyli w rozgrywkach mistrzostw ZSRR). Pierwsza edycja odbyła się w sezonie 1992 pod nazwą Mistrzostw Ukrainy w koszykówce mężczyzn. Wyszcza liha, chociaż Federacja Koszykówki Ukrainy (FBU) została założona dopiero 28 lutego 1992 roku, a 10 lipca 1992 roku oficjalnie przyjęta do Międzynarodowej Federacji Koszykówki (FIBA). Pierwszym mistrzem został klub ze stolicy kraju Budiwelnyk Kijów, który od dawna uważany jest za największy zespół ukraińskiej koszykówki. Hegemonia kijowskiego klubu trwała przez sześć sezonów, podczas których zawodnicy innych klubów faktycznie nie mogli na równych walczyć z „budowniczymi”. Latem 1996 liga zmieniła nazwę na Ukraińska Superliha Koszykówki Mężczyzn. Ten wyścig za liderem doprowadził w połowie lat 90. XX wieku do zaproszenia pierwszych obcokrajowców przez ukraińskie zespoły. Pod koniec wieku, priorytety w Superlidze się zmieniły – poważne problemy finansowe, których doznały kluby ze stolicy Budiwelnyk i Dandy-Basket Kijów, doprowadziły do sytuacji, że ich miejsce zajęły Bipa-Moda Odessa, Azowmasz Mariupol i nowo powstały BK Kijów. Konfrontacje pomiędzy dwoma ostatnimi klubami trwały prawie całą pierwszą dekadę XXI wieku. Od 2005 do 2007 roku kluby z Mariupola i Kijowa ciągle reprezentowały Ukrainę w finale Ligi Europejskiej FIBA. Od 2007 roku kluby Superligi wystąpiły w europejskich rozgrywkach Pucharu ULEB. W 2008 dominacja obcokrajowców w czołowych klubach Ukrainy i rzeczywisty brak konkurencji przeciwko hegemonii Azowmaszu Mariupol i BK Kijów, doprowadziły do kryzysu w ukraińskiej koszykówce. Część klubów z Superligi nie osiągnęła porozumienia z Ukraińskim Związkiem Koszykówki i zorganizowała własne, alternatywne rozgrywki o nazwie UBL, w których uczestniczyło 10 zespołów, w tym znane Budiwelnyk Kijów i BK Odessa. W rozgrywkach oficjalnych mistrzostw pozostało tylko 8 klubów. Kryzys finansowy, którego doznała koszykówka w Europie w 2009 roku, zmusił strony konfliktu do szukania pojednania. 16 lipca 2009 konflikt został zażegnany i kluby postanowiły zorganizować wspólne rozgrywki^[1] i już w sezonie 2009/10, w mistrzostwach Ukrainy wzięło udział 15 najlepszych drużyn.

W sezonie 2015/16 ponownie mistrzostwa Ukrainy rozgrywane w dwóch osobnych ligach, podporządkowanej Federacji zwanej Superliga Favorit Sport oraz w Ukraińskiej Superlidze Koszykarskiej^[2]. Po rundzie zasadniczej, prowadzono turniej play-off. A w serii finałowej, BK Dnipro wygrał z wynikiem 3:0 z Budiwelnykiem Kijów, stając się zwycięzcą Superligi. Latem 2016, po porozumieniu z Ukraińską Federacją, obie ligi zostały zjednoczone w Superligę.

W sezonie 2019/20 w rozgrywkach występowało 9 zespołów.

• Czerkaśki Mawpy Czerkasy
• Chimik Jużne
• BK Dnipro
• Kyjiw-Basket Kijów
• MBK Mikołajów
• BK Odessa
• Politechnik Charków
• Prometej Kamieńskie
• BK Zaporoże

Sezon K T Mistrz Wicemistrz III miejsce Br. Król strzelców Uwagi Wyszcza liha Ukrainy w koszykówce (ukr. Вища ліга України з баскетболу) 1992     1 Budiwelnyk Kijów MKI Mikołajów Spartak Ługańsk 8 klubów 1992/93     2 Budiwelnyk Kijów SKA-Hazda Kijów Korabeł Mikołajów 12 klubów 1993/94     3 Budiwelnyk-Anakonda Kijów Kyjiw-Basket Kijów BIPA-Moda Odessa 12 klubów, finał 3–0 1994/95     4 Budiwelnyk-Dniproinkom Kijów Kyjiw-Basket Kijów Szachtar-ASCO Donieck 12 klubów, finał 3–0 1995/96     5 Budiwelnyk-Chorda Kijów Szachtar Donieck Dandy-Basket Kijów 12 klubów Ukraińska Superliha Koszykarska (ukr. Українська баскетбольна суперліга) 1996/97     6 Budiwelnyk-Chorda Kijów BIPA-Moda-SKA Odessa Dandy-Basket Kijów 8 klubów, finał 3–2 1997/98     1 BIPA-Moda-SKA Odessa Budiwelnyk Kijów SK Mikołajów 9 klubów, finał 3–0 1998/99     2 BIPA-Moda-SKA Odessa CSKA-Riko Kijów Budiwelnyk Kijów 10 klubów, finał 3–2 1999/00     1 BK Kijów MBK Odessa CSKA-Ukrtatnafta Kijów 12 klubów, finał 3–2 2000/01     3 BK Odessa BK Kijów Azowmasz Mariupol 12 klubów, finał 3–2 2001/02     4 MBK Odessa BK Kijów Azowmasz Mariupol 12 klubów, finał 3–2 2002/03     1 Azowmasz Mariupol MBK Odessa BK Kijów 11 klubów, finał 4–0 2003/04     2 Azowmasz Mariupol BK Kijów MBK Odessa 12 klubów, finał 4–2 2004/05     2 BK Kijów Azowmasz Mariupol Chimik Jużne 13 klubów, finał 3–0 2005/06     3 Azowmasz Mariupol BK Kijów Chimik Jużne 14 klubów, finał 3–1 2006/07     4 Azowmasz Mariupol BK Kijów Chimik Jużne 13 klubów, finał 3–2 2007/08     5 Azowmasz Mariupol BK Kijów Chimik Jużne 12 klubów, finał 3–1 2008/09     6 Azowmasz Mariupol BK Donieck Chimik Jużne MVP Manuczar Markoiszwili (BK Kijów) 8 klubów, finał 3–0, część klubów grało w UBL 2009/10     7 Azowmasz Mariupol Budiwelnyk Kijów Ferro-ZNTU Zaporoże MVP Thomas, CharlesCharles Thomas (Ferro-ZNTU Zaporoże) 14 klubów, finał 3–2 2010/11     7 Budiwelnyk Kijów BK Donieck Howerła Iwano-Frankiwsk MVP Curry, RamelRamel Curry (Azowmasz Mariupol) 13 klubów, finał 4–3 2011/12     1 BK Donieck Azowmasz Mariupol Ferro-ZNTU Zaporoże MVP Curry, RamelRamel Curry (BK Donieck) 14 klubów, finał 4–0 2012/13     8 Budiwelnyk Kijów Azowmasz Mariupol Ferro-ZNTU Zaporoże MVP Delaney, MalcolmMalcolm Delaney (Budiwelnyk Kijów) 14 klubów, finał 4–3 2013/14     9 Budiwelnyk Kijów Chimik Jużne Azowmasz Mariupol MVP Ławrynowicz, DariuszDariusz Ławrynowicz (Budiwelnyk Kijów) 14 klubów, finał 3–1 2014/15     1 Chimik Jużne BK Dnipro Budiwelnyk Kijów MVP Needham, DerekDerek Needham[3] (Chimik Jużne) 11 klubów, finał 3–0 Superliha Favorit Sport (ukr. Суперліга Фаворит Спорт) 2015/16     2 Chimik Jużne Dynamo Kijów Krywbasbasket Krzywy Róg MVP Hlebow, DmytroDmytro Hlebow[4] (Krywbasbasket Krzywy Róg) 9 klubów, finał 3–1, część klubów grało w Superlidze Ukraińska Superliha Koszykarska (ukr. Українська баскетбольна суперліга) 2016/17     10 Budiwelnyk Kijów Chimik Jużne BK Dnipro MVP Dugat, HenryHenry Dugat[5] (Budiwelnyk Kijów) 11 klubów, finał 3–1 2017/18     1 Czerkaśki Mawpy Czerkasy BK Dnipro Chimik Jużne MVP Kołczenko, OłeksandrOłeksandr Kołczenko (Czerkaśki Mawpy Czerkasy) 8 klubów, finał 3–0 2018/19     3 Chimik Jużne Kyjiw-Basket Kijów BK Zaporoże MVP Trent, MaliqueMalique Trent (BK Zaporoże) 8 klubów, finał 3–0 2019/20     1 BK Dnipro Kyjiw-Basket Kijów Prometej Kamieńskie 9 klubów, sezon nie dograno z powodu COVID-19[6]

W dotychczasowej historii Mistrzostw Ukrainy na podium oficjalnie stawało w sumie 17 drużyn. Liderem klasyfikacji jest Budiwelnyk Kijów, który zdobył 10 tytułów mistrzowskich.

Stan na maj 2019.

Azowmasz Mariupol

BK Odessa

Chimik Jużne

BK Kijów

BK Donieck

Czerkaśki Mawpy Czerkasy

Budiwelnyk Kijów

Lokalizacja drużyn mistrzowskich
10 i więcej mistrzostw Ukrainy

Lp.	Klub	Miejsca na podium			Zwycięskie sezony
1.	Budiwelnyk Kijów	10	2	2	1992, 1992/93, 1993/94, 1994/95, 1995/96, 1996/97, 2010/11, 2012/13, 2013/14, 2016/17
2.	Azowmasz Mariupol	7	3	3	2002/03, 2003/04, 2005/06, 2006/07, 2007/08, 2008/09, 2009/10
3.	BK Odessa	4	3	1	1997/98, 1998/99, 2000/01, 2001/02
4.	Chimik Jużne	3	2	6	2014/15, 2015/16, 2018/19
5.	BK Kijów	2	6	1	1999/00, 2004/05
6.	BK Donieck	1	2	0	2011/12
7.	Czerkaśki Mawpy Czerkasy	1	0	0	2017/18
8.	Kyjiw-Basket Kijów	0	3	2
9.	CSKA Kijów	0	2	1
	BK Dnipro	0	2	1
11.	MBK Mikołajów	0	1	2
12.	Szachtar Donieck	0	1	1
13.	Dynamo Kijów	0	1	0
14.	Ferro-ZNTU Zaporoże	0	0	4
15.	Howerła Iwano-Frankiwsk	0	0	1
	Krywbas Krzywy Róg	0	0	1
	Spartak Ługańsk	0	0	1

Siedziby klubów: Stan na maj 2019.

Po zakończeniu każdego sezonu w Superlidze nominowane są nagrody:

• MVP finału
• Najlepszy Zawodnik Roku
• Najlepszy Obrońca Roku
• Najlepszy Skrzydłowy Roku
• Najlepszy Środkowy Roku
• Najlepszy Ukraiński Zawodnik Roku
• Najlepszy Obcokrajowiec Roku
• Najlepszy w obronie Roku
• Najlepszy Młody Zawodnik Roku
• Najlepszy Trener Roku

• Ukraińska Superliha Koszykarska Kobiet
• Wyższa liga ukraińska w koszykówce mężczyzn
• Pierwsza liga ukraińska w koszykówce mężczyzn
• Puchar Ukrainy w koszykówce mężczyzn

• Oficjalna strona Superligi. superleague.ua. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-02)]. (ukr.).
• Oficjalna strona Ukraińskiego Związku Koszykówki (ukr.)
• Strona o koszykówce na Ukrainie (ros.)
• Strona o koszykówce na Ukrainie (ros.)