Eisspeedway

Sułtanat Ternate

Sułtanat Ternate
Kesultanan Ternate
1257–1914
Ustrój polityczny

monarchia

Stolica

Ternate

Data powstania

1257 r.

Data likwidacji

1914 r.

Język urzędowy

ternate

Religia dominująca

islam (od 1486)

Mapa opisywanego kraju
Największy zasięg Sułtanatu Ternate
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata, po prawej znajduje się punkt z opisem „Sułtanat Ternate”
0°47′N 127°22′E/0,783333 127,366667

Sułtanat Ternate (indonez. Kesultanan Ternate) – państwo historyczne na terenie dzisiejszej Indonezji, położone w archipelagu Moluków.

Uważa się, że powstało w 1257 r. jako Królestwo Gapi[1][2], przy czym później zmieniło nazwę na Ternate[3]. Należy do najstarszych królestw muzułmańskich w archipelagu indonezyjskim[4]. Państwo Ternate było jednym z czterech tego typu królestw w regionie, obok Tidore, Bacanu(inne języki) i Jailolo[5]. Władca Zainal Abidin (1486–1495?) przyjął tytuł sułtana, przekształcając Ternate w sułtanat[3][6].

Złoty wiek państwa Ternate przypadł na okres panowania sułtana Babullaha (1570–1583), kiedy to zapoczątkowano ekspansję jego terytorium[7][8]. Państwo objęło terytorialnie większą część wschodniej Indonezji (m.in. Moluki północne i centralne, fragmenty Sulawesi, w tym Buton, Salayar, obszar Tobungku i region Minahasa, a także część zachodniej Nowej Gwinei) oraz fragment południowych Filipin (wyspa Mindanao)[9][10]. W czasach historycznych Ternate było centrum regionalnej potęgi politycznej oraz istotnym producentem goździków[11][12]. Rywalizowało z Sułtanatem Tidore[11][13]. Odegrało rolę w rozprzestrzenianiu islamu we wschodniej części dzisiejszej Indonezji[13][14]. Współcześnie wyspa należy do Indonezji i nie funkcjonuje jako samodzielny byt polityczny[12][15].

Na terenie państwa posługiwano się językiem ternate oraz malajskim. Mowa rdzennych mieszkańców wyspy jest jednym z dwóch – obok blisko spokrewnionego języka tidore – autochtonicznych języków papuaskich, które wykształciły formę pisaną przed przybyciem Europejczyków[16][17]. Ponadto z Sułtanatu Ternate pochodzą jedne z najstarszych zanotowanych zabytków piśmiennictwa malajskiego, będące także wczesnym przykładem użycia języka malajskiego jako nieojczystego[18].

  • Pałac (kraton) sułtana Ternate
    Pałac (kraton) sułtana Ternate
  • Pałac sułtana w 2016 r.
    Pałac sułtana w 2016 r.
  • Wejście do pałacu sułtana
    Wejście do pałacu sułtana
  • Ruiny fortecy (Fort Kastela) w 2012 r.
    Ruiny fortecy (Fort Kastela) w 2012 r.
  • Muzyk i grupa tancerek sułtana Ternate
    Muzyk i grupa tancerek sułtana Ternate

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Rizem Aizid, Sejarah Islam Nusantara: Dari Analisis Historis hingga Arkeologis tentang Penyebaran Islam di Nusantara, Banguntapan, Bantul, Yogyakarta: Diva Press, 2016, s. 240, ISBN 978-602-391-299-5, OCLC 1016592140 (indonez.).
  2. ↑ Sejarah sosial Kesultanan Ternate, Jakarta: Kementerian Agama Republik Indonesia, Badan Litbang dan Diklat, Puslitbang Lektur Keagamaan, 2010, s. 7, ISBN 978-602-8766-03-6, OCLC 700919119 (indonez.).
  3. ↑ a b Willem Huibert Rassers: Ternate. W: Martijn Theodoor Houtsma, Arent Jan Wensinck, Hamilton Alexander Rosskeen Gibb, Willi Heffening, Evariste Lévi-Provençal (red.): The Encyclopaedia of Islām: A Dictionary of the Geography, Ethnography and Biography of the Muhammadan Peoples. T. 4: S–Z. Leyden: E. J. Brill Limited, 1934, s. 726–727. OCLC 39715711. (ang.).
  4. ↑ Kerajaan Ternate: Sejarah, Letak, dan Peninggalan. CNN Indonesia, 2023-03-01. [dostęp 2024-12-09]. (indonez.).
  5. ↑ Sutamat Arybowo: Sejarah wilayah Maluku Utara. W: Ninuk Kleden Probonegoro, Sutamat Arybowo, Imelda, Fanny Henry Tondo: Studi awal bahasa dan kebudayaan Gamkonora: ekologi bahasa di wilayah pesisir dan pedalaman. Jakarta: Pusat Penelitian Kemasyarakatan dan Kebudayaan, Lembaga Ilmu Pengetahuan Indonesia (PMB-LIPI), 2010, s. 15–42. ISBN 978-979-799-583-6. OCLC 714113574. (indonez.).
  6. ↑ Anton Olegowicz Zacharow: Tiernatie. Bolszaja rossijskaja encykłopiedija. [dostęp 2022-10-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-10-21)]. (ros.).
  7. ↑ M. Adnan Amal, Kepulauan Rempah-rempah: Perjalanan Sejarah Maluku Utara 1250–1950, wyd. 2, Jakarta: Kepustakaan Populer Gramedia, 2016, s. 57, ISBN 978-979-91-0226-3, ISBN 978-602-42-4166-7, OCLC 845638415 (indonez.).
  8. ↑ Abd Rahman Hamid: Jejak Arung Palakka di Negeri Buton. Makassar: Pustaka Refleksi, 2008, s. 26. ISBN 978-979-3570-89-1. OCLC 300278612. (indonez.).
  9. ↑ Leontine E. Visser, Ritual Performance and Images of Good Governance in Halmahera, [w:] Michael Hitchcock, Victor T. King (red.), Images of Malay-Indonesian Identity, Kuala Lumpur: Oxford University Press, 1997, s. 180–200, ISBN 978-983-56-0026-5, OCLC 36647780 (ang.).
  10. ↑ Leontine E. Visser, Foreign Textiles in Sahu Culture, [w:] Mattiebelle Gittinger (red.), To Speak with Cloth: Studies in Indonesian Textiles, Los Angeles: Museum of Cultural History, University of California, 1989, s. 80–90, ISBN 978-0-930741-17-4, OCLC 20970370 [dostęp 2020-06-05] (ang.).
  11. ↑ a b John Braithwaite i inni, Anomie and Violence: Non-truth and Reconciliation in Indonesian Peacebuilding, Canberra: ANU E Press, 2010, s. 197, DOI: 10.26530/OAPEN_458801, ISBN 978-1-921666-23-0, OCLC 516510060, JSTOR: j.ctt24hf62 [dostęp 2022-10-21] (ang.).
  12. ↑ a b Christiaan F. van Fraassen: Ternatan/Tidorese. W: David Levinson (red.): Encyclopedia of World Cultures. T. 5: East and Southeast Asia. Boston, MA: G.K. Hall, 1993, s. 273–276. ISBN 0-8168-8840-X. OCLC 22492614. (ang.).
  13. ↑ a b Hans Hägerdal. Trajectories of the early-modern kingdoms in eastern Indonesia: Comparative perspectives. „HumaNetten”, s. 66–87, 2016. DOI: 10.15626/hn.20163704. ISSN 1403-2279. [dostęp 2022-10-21]. (ang.). 
  14. ↑ Leonard Andaya: The Spread of Islam. W: World and Its Peoples: Eastern and Southern Asia. T. 10. New York: Marshall Cavendish, 2008, s. 1336–1337. ISBN 978-0-7614-7643-6. OCLC 80020223. Cytat: The Moluccan kingdoms of Ternate and Tidore then brought the new faith to their subject islands farther east and to the coasts of Papua. (ang.).
  15. ↑ Peter Levenda: Tantric Temples: Eros and Magic in Java. Lake Worth, FL: Ibis Press, 2011, s. 44. ISBN 978-0-89254-169-0. OCLC 719427754. (ang.).
  16. ↑ Holger Warnk, The coming of Islam and Moluccan-Malay culture to New Guinea c.1500–1920, „Indonesia and the Malay World”, 38 (110), 2010, s. 109–134, DOI: 10.1080/13639811003665454, ISSN 1363-9811, OCLC 4839504188 (ang.).
  17. ↑ Paul Michael Taylor, From mantra to mataráa: Opacity and Transparency in the Language of Tobelo Magic and Medicine (Halmahera Island, Indonesia), „Social Science & Medicine”, 27 (5), 1988, s. 425–436, DOI: 10.1016/0277-9536(88)90365-6, ISSN 0277-9536, PMID: 3067356, OCLC 115847538 (ang.).
  18. ↑ James N. Sneddon: The Indonesian Language: Its History and Role in Modern Society. Sydney, NSW: UNSW Press, 2003, s. 62. ISBN 978-0-86840-598-8. OCLC 54106302. (ang.).

Linki zewnętrzne

Quelle: https://pl.wikipedia.org/wiki/Su%C5%82tanat_Ternate