Eisspeedway

Stachów (województwo mazowieckie)

Stachów
zniesiona uroczysko-dawna miejscowość
Ilustracja
Kapliczka św. Franciszka z Asyżu i kamień upamiętniający ostatni dom
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

białobrzeski

Gmina

Stromiec

SIMC

nie nadano

Położenie na mapie gminy Stromiec
Mapa konturowa gminy Stromiec, po prawej znajduje się punkt z opisem „Stachów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Stachów”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Stachów”
Położenie na mapie powiatu białobrzeskiego
Mapa konturowa powiatu białobrzeskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Stachów”
Ziemia51°39′55″N 21°10′46″E/51,665278 21,179444

Stachówuroczysko-dawna miejscowość, dawna osada leśna w Polsce koło wsi Budy Augustowskie, położona w województwie mazowieckim, w powiecie białobrzeskim, w gminie Stromiec[1]. Historycznie i kulturowo leży w Małopolsce (Ziemia Radomska).

Miejscowość została zniszczona w 1944 roku przez wycofujące się oddziały niemieckie[2].

Historia

Osada leśna Stachów powstała w 1843 roku[2].

Według Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego (wydanie z 1890 roku) Stachów był osadą leśną w powiecie radomskim w gminie i parafii Stromiec. Znajdowały się tu 2 domy. Osada liczyła 5 mieszkańców[3].

W latach 1933–1945 siedziba Nadleśnictwa Stachów (od 1945 roku Dobieszyn)[4][5].

Podczas II wojny światowej większość leśników i ich rodziny działały w Armii Krajowej i Batalionach Chłopskich. Ukrywał się tu Sergiusz Hessen[2].

22 września 1943 roku w osadzie Stachów oraz kilkunastu okolicznych miejscowościach okupanci niemieccy dokonali masowych aresztowań ludzi związanych z lokalnym ruchem oporu, aresztowali wówczas kilkadziesiąt osób, w tym leśników z Nadleśnictwa Stachów. Aresztowanych osadzono w niemieckich obozach koncentracyjnych[2].

W sierpniu 1944 roku ostatni mieszkańcy zostali wypędzeni, a osada została zniszczona[2].

Współczesność

Uroczystości w Stachowie w 2023 roku

Obecnie znajduje się tam uroczysko[6].

Koło dawnej osady biegnie linia kolejowa nr 8.

Współcześnie znajdują się tam: krzyż z informacją o osadzie, kamień upamiętniający ostatni dom w Stachowie oraz kapliczka św. Franciszka z Asyżu z 2010 roku[7].

Co roku na przełomie września i października Nadleśnictwo Dobieszyn organizuje w Stachowie obchody dnia leśnika[8][9][10].

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2025
  2. a b c d e Jan Chryzostom Czachowski, Wystąpienie Jana Chryzostoma Czachowskiego [online].
  3. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom XI - wynik wyszukiwania - DIR [online], dir.icm.edu.pl [dostęp 2024-06-05].
  4. Historia - Nadleśnictwo Dobieszyn - Lasy Państwowe [online], dobieszyn.radom.lasy.gov.pl [dostęp 2024-06-13].
  5. Nadleśnictwo Dobieszyn w Dobieszynie [online].
  6. Walory turystyczne - Urząd Gminy w Stromcu [online], www.ugstromiec.pl [dostęp 2021-01-09] (pol.).
  7. Białobrzegi – Kozienice 111 km – wedrowki.radom.pl [online] [dostęp 2021-01-09] (pol.).
  8. OBCHODY ŚWIĘTA PATRONA LEŚNIKÓW – ŚWIĘTEGO FRANCISZKA Z ASYŻU [online], dobieszyn.radom.lasy.gov.pl [dostęp 2024-06-13] (pol.).
  9. Uroczyste Obchody Święta Patrona Leśników w Nadleśnictwie Dobieszyn [online], dobieszyn.radom.lasy.gov.pl [dostęp 2024-06-13] (pol.).
  10. OBCHODY ŚWIĘTA PATRONA LEŚNIKÓW – ŚWIĘTEGO FRANCISZKA Z ASYŻU [online], dobieszyn.radom.lasy.gov.pl [dostęp 2024-06-13] (pol.).