Sekstus Juliusz Afrykański
Miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
ok. 240 |
Język | |
Ważne dzieła | |
|
Sekstus Juliusz Afrykański[a] (łac.: Sextus Iulius Africanus, ur. w Jerozolimie, zm. ok. 240 tamże) – historyk i podróżnik rzymski, należący do wspólnoty chrześcijańskiej w III wieku.
Życie
Urodził się w Jerozolimie, większość życia spędził w palestyńskim Emaus[1]. Przed 221 rokiem słuchał Heraklesa w szkole aleksandryjskiej[2]. Należał do grona uczniów i przyjaciół Orygenesa[3]. Przyjaźnił się też z Abgarem IX królem Edessy[2]. Był posłem do cesarza rzymskiego w sprawie miasta Emaus. Dzięki jego staraniom u cesarza Heliogabala, Rzymianie odbudowali zrujnowane Emaus, wznosząc w tym miejscu nowe miasto Nicopolis. Służył w armii Aleksandra Sewera. Na jego polecenie zorganizował bibliotekę w Panteonie[1].
Twórczość
Był autorem Kronik świata (Chronographiáj), w których zestawił w 5 tomach, daty historii biblijnej i politycznej od stworzenia świata do roku 221[1]. Datę stworzenia świata ustalił na 25 marca 5503 roku (era Sekstusa Juliusza Afrykańskiego)[4]. Był chiliastą („tysiącznikiem”) utrzymującym, że świat ma istnieć 6000 lat, a Wcielenie nastąpiło w połowie ostatniego tysiąclecia jego istnienia. Podawał więc, że Zwiastowanie miało miejsce 25 marca 3 p.n.e., a narodziny Chrystusa – 25 grudnia tego roku. Przewidywał koniec świata w 500 roku[5][6]
Napisał ponadto Hafty (Kestòj, tytuł nawiązuje do magicznego pasa Afrodyty), dzieło podobne do Kobierców Klemensa Aleksandryjskiego, dedykowane Aleksandrowi Sewerowi, w którym zawarł wiadomości z różnych dziedzin wiedzy, głównie nauk przyrodniczych i taktyki wojennej[1] oraz magii ujętej w duchu synkretycznym[2].
Dzieła jego nie zachowały się w oryginale i są znane jedynie z licznych interpolacji i cytatów w dziełach Euzebiusza z Cezarei[1], Jana Malalasa, anonimowego autora Kroniki Paschalnej, Georgiosa Synkellosa oraz zachowanej pod imieniem Juliusza Polydeukesa Kroniki świata[7].
Zachowały się dwa listy Juliusza do Orygenesa i Arystydesa[1], pierwszy zawiera egzegezę historii Zuzanny z Księgi Daniela, drugi – genealogii Jezusa według ewangelistów Mateusza i Łukasza[2].
Uwagi
- ↑ Jako „Sekstus Juliusz Afrykański” pojawia się w Słowniku pisarzy antycznych (s. 262), choć sam artykuł został zamieszczony pod hasłem Iulius. O. Jurewicz w Historii literatury bizantyńskiej nazywa go raz „Sekstusem Juliuszem Afrykańskim” (s. 55, 114, 187), a gdzie indziej „Juliuszem Afrykanem” (s. 132). U C. Mango jest nazywany „Afrykanusem” (Historia Bizancjum, s. 189). M. Starowieyski określa go jako „Juliusza Afrykańskiego” (Literatura Grecji starożytnej, s. 162), a T. Sinko jako „Juliana Afrykanina” (Zarys historii literatury greckiej, t. 2, s. 682)
Przypisy
- ↑ a b c d e f Kazimierz Wojtoń: Iulius. W: Słownik pisarzy antycznych. s. 262.
- ↑ a b c d Henryk Wojtyska: Africanus Sextus Julius. W: Encyklopedia Katolicka. T. 1. s. 132.
- ↑ Jerzy Łanowski, Marek Starowieyski: Literatura Grecji starożytnej. s. 162.
- ↑ Cyril Mango: Historia Bizancjum. s. 190.
- ↑ O. Jurewicz: Historia literatury bizantyńskiej. s. 114.
- ↑ Cyril Mango: Historia Bizancjum. s. 189.
- ↑ O. Jurewicz: Historia literatury bizantyńskiej. s. 55, 114, 132 i 187.
Bibliografia
- Henryk Wojtyska: Africanus Sextus Julius. W: Encyklopedia Katolicka. T. 1. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1989.
- O. Jurewicz: Historia literatury bizantyńskiej. Wrocław: Ossolineum, 1984. ISBN 83-04-01422-X.
- Cyril Mango: Historia Bizancjum. Gdańsk: Wydawnictwo Marabut, 1997. ISBN 83-85893-91-1.
- Jerzy Łanowski, Marek Starowieyski: Literatura Grecji starożytnej. Od Homera do Justyniana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996. ISBN 83-01-11891-1.
- Tadeusz Sinko: Zarys historii literatury greckiej. T. 2. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1964.
- Kazimierz Wojtoń: Iulius. W: Słownik pisarzy antycznych. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1982. ISBN 83-214-0141-4.
- ISNI: 0000000138848953
- VIAF: 160788177, 56158790508138850267, 148160307370557741450
- LCCN: n84081378
- GND: 118558706
- LIBRIS: c9prvp3w1w74csq
- BnF: 12163447b
- SUDOC: 030162262
- SBN: SBLV192788
- NLA: 35979555
- NKC: ola2002142147
- BNE: XX1327348, XX1255030
- NTA: 073256102
- BIBSYS: 95002461
- CiNii: DA0096899X
- Open Library: OL2154116A
- PLWABN: 9810591261905606
- NUKAT: n2009150087
- J9U: 987007393647205171
- CANTIC: a16493485
- CONOR: 166900067
- ΕΒΕ: 177774
- LIH: LNB:gcu;=CJ