Sejmik województwa
Sejmik województwa – organ stanowiący i kontrolny samorządu województwa, który tworzą radni, wybierani w wyborach bezpośrednich. Jego kadencja trwa 5 lat, licząc od dnia wyborów[1] (w latach 1998–2017 kadencja trwała 4 lata). Istnieje możliwość odwołania sejmiku przez wyborców. Rozpatrywaniem skarg dotyczących zadań lub działalności danego sejmiku zajmuje się wojewoda[2].
Sejmik jest przede wszystkim odpowiedzialny za rozwój cywilizacyjny w skali regionu, a więc za politykę regionalną.
Struktura sejmiku
Sejmik województwa wybiera ze swojego grona przewodniczącego i wiceprzewodniczących (nie więcej niż 3), którzy nie mogą wchodzić w skład zarządu województwa, a więc w skład organu wykonawczego.
Przewodniczący sejmiku województwa organizuje pracę tego sejmiku i prowadzi jego obrady. Może on powierzyć wykonywanie tych czynności jednemu z wiceprzewodniczących sejmiku. Przewodniczący sejmiku nie ma uprawnień do reprezentowania województwa na zewnątrz. Pełniona przez niego oraz przez wiceprzewodniczących funkcja ma charakter społeczny.
W skład sejmiku województwa wchodzą radni wybrani w wyborach bezpośrednich w liczbie[3]:
- trzydziestu w województwach liczących do 2 000 000 mieszkańców,
- oraz po trzech radnych na każde kolejne rozpoczęte 500 000 mieszkańców.
Kompetencje sejmiku
- Sejmik stanowi akty prawa miejscowego, w tym statut województwa (jest on uchwalany po uzgodnieniu z Prezesem Rady Ministrów), zasady gospodarowania mieniem wojewódzkim, a także zasady i tryb korzystania z wojewódzkich obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.
- Sejmik uchwala strategię rozwoju województwa oraz wieloletnie programy wojewódzkie. Do wyłącznej właściwości sejmiku należy również uchwalanie planu zagospodarowania przestrzennego.
- Sejmik uchwala także programy wojewódzkie służące realizacji ponadlokalnych i regionalnych celów publicznych.
- Do wyłącznej właściwości sejmiku należy podejmowanie uchwały w sprawie trybu prac nad projektem uchwały budżetowej, podejmowanie uchwały w sprawie szczegółowości układu wykonawczego budżetu województwa.
- Sejmik uchwala również budżet województwa i określa zasady udzielania dotacji z budżetu województwa.
- Rozpatruje sprawozdania z wykonania budżetu, sprawozdania finansowe województwa oraz sprawozdania z wykonania wieloletnich programów województwa.
- Podejmuje uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium zarządowi województwa z tytułu wykonania budżetu.
- Sejmik wybiera ponadto i odwołuje zarząd województwa, rozpatruje sprawozdania z jego działalności oraz powołuje i odwołuje, na wniosek marszałka województwa, skarbnika województwa, który jest głównym księgowym budżetu województwa.
Lista sejmików wojewódzkich
Historia
W II RP sejmiki wojewódzkie działały w dwóch województwach: pomorskim i poznańskim (co stanowiło kontynuację rozwiązań przyjętych uprzednio w prawie pruskim). W województwie śląskim istniał Sejm Śląski.
W latach 1990–1998 gminy w obszarze województwa wyłaniały wspólną reprezentację w postaci sejmiku samorządowego[4][5]. Rady gmin dokonywały wyboru delegatów do sejmiku[6]. Sejmiki te pełniły funkcje opiniodawcze i reprezentacyjne. Przy sejmikach funkcjonowały kolegia odwoławcze, które orzekały w sprawach odwołań od decyzji administracyjnych wójta lub burmistrza danej gminy[7].
Sejmiki w latach 1998–2002 (tj. w pierwszej kadencji) składały się z 45 radnych w województwach liczących do 2 mln mieszkańców oraz po 5 radnych na każde kolejne rozpoczęte 500 tys. mieszkańców[8]. W 2001 roku zadecydowano o zmniejszeniu liczby radnych i od 2002 w związku ze zmianą ustawy sejmiki miały już 30 radnych w województwach liczących do 2 mln mieszkańców oraz po 3 radnych na każde kolejne rozpoczęte 500 tys. mieszkańców[9].
Przypisy
- ↑ Art. 3 pkt 2 Ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (Dz.U. z 2018 r. poz. 130).
- ↑ Art. 229 pkt 1 Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2022 r. poz. 2000)
- ↑ (Art. 16) Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz.U. z 2022 r. poz. 547)
- ↑ (Art. 76) Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (Dz.U. z 1990 r. nr 16, poz. 95)
- ↑ (Art. 10 pkt 18) Ustawa z dnia 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa (Dz.U. z 1998 r. nr 162, poz. 1126)
- ↑ (Art. 78) Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (Dz.U. z 1990 r. nr 16, poz. 95)
- ↑ (Art. 81) Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (Dz.U. z 1990 r. nr 16, poz. 95)
- ↑ (Art. 160) Ustawa z dnia 16 lipca 1998 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw (Dz.U. z 1998 r. nr 95, poz. 602)
- ↑ (Art. 16) Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz.U. z 2022 r. poz. 547) wprowadzone przez (Art. 3 ust. 9) Ustawa z dnia 11 kwietnia 2001 r. o zmianie ustaw (Dz.U. z 2001 r. nr 45, poz. 497)