Sarbinowo

wieś
Mieszkalny budynek folwarczny w Sarbinowie
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	gostyński
Gmina	Poniec
Liczba ludności	246
Strefa numeracyjna	65
Kod pocztowy	64-125[2]
Tablice rejestracyjne	PGS
SIMC	0375154
Położenie na mapie gminy Poniec Sarbinowo
Położenie na mapie Polski Sarbinowo
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Sarbinowo
Położenie na mapie powiatu gostyńskiego Sarbinowo
51°43′31″N 16°53′24″E/51,725278 16,890000[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Sarbinowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gostyńskim, w gminie Poniec, 13 km na północ od Rawicza. Wieś jest siedzibą sołectwa Sarbinowo w którego skład wchodzi również osada Włostki.

Miejscowość pierwotnie związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIV wieku. Po raz pierwszy wymieniana w dokumencie zapisanym po łacinie z końca 1310 jako Sarbinow, w 1369 odnotowano odmiejscowe nazwisko Scharbischopski, 1386 Sarbinowo^[3].

Według pierwszego zachowanego zapisu w 1310 książę śląski i wielkopolski, pan Głogowa i Poznania dziedzic Królestwa Polskiego Henryk III głogowski ustanowił dystrykt w Poniecu, a w jego granicach odnotowano m.in. wieś Sarbinowo. W 1410 wieś należała do parafii Poniec. W 1430 leżała w powiecie kościańskim Korony Królestwa Polskiego^[3].

Miejscowość była wsią szlachecką, własnością lokalnych, wielkopolskich rodów szlacheckich – Sarbinowskich oraz magnackiego rodu Górków herbu Łodzia. W 1369 Dzierżek noszący odmiejscowe nazwisko Sarbinowski wraz z innymi rycerzami wielkopolskimi zobowiązał się po śmierci króla polskiego Kazimierza Wielkiego uznać swym panem Konrada księcia oleśnickiego. W 1409 kanclerz kapituły katedry poznańskiej Mikołaj z Górki był w sporze z Januszem Abdankiem z Sowin o rozgraniczenie Sarbinowa z Sowinami oraz Przyborowem. W 1412 prowadzili oni kolejny spór sądowy z powodu zniszczenia kopca granicznego między Sarbinowem, a Przyborowem. Spór ten toczyli aż do roku 1421. W latach 1512–1523 kasztelan poznański i starosta generalny wielkopolski Łukasz II Górka z Górki Miejskiej zapisał żonie Katarzynie swoje dobra, a w nich wieś Sarbinowo. Wieś dziedziczona była później przez innych przedstawicieli rodu Górków m.in. kasztelana międzyrzeckiego Andrzeja Górkę^[3].

Miejscowość odnotowały również historyczne spisy podatkowe. W 1530 Sarbinowo zapłaciło pobór od 6 łanów. W 1563 miał miejsce pobór od 13,5 łana oraz karczmy dorocznej. W 1564 we wsi odnotowano 6 łanów. W 1566 pobór od 9 i 3/4 łana, wiatraka dziedzicznego, karczmy dorocznej, zagrodnika. W 1580 odnotowano pobór od 15,5 łana^[3].

W 1580 roku wieś Sarbinowo leżała w powiecie kościańskim województwa poznańskiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów^[4]. W końcu XVIII w. i początku XIX w. należała do rodziny Szczanieckich.

Po rozbiorach Polski miejscowość wraz z całą Wielkopolską znalazła się w zaborze pruskim. W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kröben (krobskim) w rejencji poznańskiej^[5]. Sarbinowo należało do okręgu bojanowskiego tego powiatu i stanowiło odrębny majątek^[5]. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 275 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 27 dymów (domostw)^[5]. W skład majątku Sarbinowo wchodziły wówczas także: folwark Włostki (2 domy, 11 osób) oraz wieś Przyborowo (17 domów, 207 osób)^[5].

W roku 1831 do Sarbinowa zawitał najprawdopodobniej Adam Mickiewicz^[6]. Od 1873 roku wieś była w posiadaniu Czartoryskich z Rokosowa. We wsi znajduje się dwór klasycystyczny który został wzniesiony w 1800 roku przez Antoniego Szczanieckiego^[7].

W 1909 Wieś rycerska, własność księżnej Zofii z Lubomirskich Czartoryskiej, położona była w powiecie gostyńskim rejencji poznańskiej w Wielkim Księstwie Poznańskim^[8].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa leszczyńskiego.

• Tadeusz Suchorzewski – generał brygady armii Królestwa Polskiego i generał brygady powstania listopadowego.
• Józef Wróblewski – dowódca kompanii przemęckiej w powstaniu wielkopolskim^[9].

Inne miejscowości o nazwie Sarbinowo: Sarbinowo, Sarbinowo Drugie

• Tomasz Jurek: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. IV (R – S), zesz. 2, hasło „Sarbinowo”. Poznań: Wydawnictwo PTPN, 2003, s. 305–306.

• Archiwalna strona
• Sarbinowo w „Słowniku historyczno-geograficznym województwa poznańskiego w średniowieczu”