Eisspeedway

Przymiotno białe

Przymiotno białe
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

przymiotno

Gatunek

przymiotno białe

Nazwa systematyczna
Erigeron annuus (L.) Desf
Tabl. École Bot.: 102 (1804)[3]

Przymiotno białe[4] (Erigeron annuus (L.) Desf) – gatunek roślin należący do rodziny astrowatych.

Rozeta liści odziomkowych
Koszyczek
Owoce

Rozmieszczenie geograficzne

Gatunek rodzimy we wschodniej i środkowej części Ameryki Północnej. Jako gatunek obcy rozprzestrzeniony został także w zachodniej części tego kontynentu, w Ameryce Środkowej, na rozległych obszarach Europy i Azji oraz na wyspie Reunion[3]. W Polsce jest kenofitem i jest bardzo pospolity[5]. Występuje zarówno na niżu, jak i w niższych położeniach górskich[6].

Morfologia

Łodyga
Prosta, ulistniona, w górze gałęzista, o wysokości do 90 cm. Jest dość obficie ulistniona i rzadko, odstająco owłosiona[6].
Liście
Dolne są odwrotnie jajowate, lub eliptyczne, gruboząbkowane, o nasadzie klinowato zbiegającej w długi ogonek. Liście górne szeroko lancetowate lub lancetowate, z nielicznymi, grubymi ząbkami lub prawie całobrzegie[6][7].
Kwiaty
Kwiaty zebrane w liczne koszyczki, te zaś z kolei w kwiatostan złożony mający postać baldachokształtnej wiechy. Koszyczki mają średnicę wraz z kwiatami języczkowymi sięgającą do 2–3 cm. Szczytowy koszyczek wyrasta niżej od pozostałych. Okrywa w nasadzie nieco zwęża się. Listki okrywy tworzą 2–3 szeregi, wszystkie są niemal tej samej długości, są ostro zakończone, nagie lub słabo owłosione. Brzeżne kwiaty języczkowe są czerwonoliliowe lub białe (rzadziej), tworzą dwa szeregi i wszystkie są kwiatami żeńskimi. Długość kwiatów języczkowych jest równa średnicy koszyczka i sięga ok. 1 cm. Wewnątrz koszyczka znajdują się żółte obupłciowe kwiaty rurkowe[6][7].
Owoce
Niełupki z puchem kielichowym. U kwiatów w zewnętrznym szeregu włoski puchu kielichowego wyrastają w jednym szeregu, u kwiatów z wewnętrznego szeregu w dwóch szeregach, przy czym włoski szeregu wewnętrznego są dużo dłuższe od włosków szeregu zewnętrznego[6].
Gatunek podobny
Przymiotno gałęziste Erigeron ramosus różni się liśćmi łodygowymi całobrzegimi, kwiatami języczkowatymi krótszymi niż średnica okrywy koszyczka[5], zwykle wystającymi do 5 mm poza okrywę[7].

Biologia i ekologia

Roślina dwuletnia lub bylina, hemikryptofit. Występuje w miejscach ruderalnych, na przydrożach, ugorach, w uprawach rolniczych jako chwast, a także w suchych murawach. Kwitnie od czerwca do października. Liczba chromosomów 2n = 26, 27, 36 (wyjątkowo 54)[5]. Jest owadopylna i wiatrosiewna.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
  3. a b c Erigeron annuus (L.) Desf, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-12-13].
  4. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 77-78, ISBN 978-83-62975-45-7.
  5. a b c Lucjan Rutkowski, Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2004, s. 466, ISBN 83-01-14342-8.
  6. a b c d e Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  7. a b c Bogumił Pawłowski, Erigeron L., Przymiotno, [w:] Bogumił Pawłowski, Adam Jasiewicz (red.), Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych, t. XII, Warszawa, Kraków: PAN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971, s. 142.