Przed karczmą
| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
1877 |
| Medium | |
| Wymiary |
71 × 174,5 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | |
Przed karczmą (również Wiejska karczma, Polska karczma[1]) – obraz olejny namalowany w 1877 przez Józefa Chełmońskiego, znajdujący się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie[2].
Historia
W 1875 roku Józef Chełmoński wyjechał do Paryża. W 1877 roku w swojej posiadłości w tym mieście namalował obraz Przed karczmą[2]. Obraz trafił później do kolekcji Franciszka Goldberga-Górskiego, który kilka lat później podarował dzieło Muzeum Narodowemu w Warszawie z siedzibą przy Alejach Jerozolimskich 3[3].
W 2012 roku obraz został przeniesiony na okres dwóch lat do Pałacu w Radziejowicach, gdzie był prezentowany na wystawie poświęconej twórczości Józefa Chełmońskiego[4]. W 2021 roku czasowo usunięto go z warszawskiego muzeum i przewieziono do Muzeum Narodowego w Poznaniu przy alei Karola Marcinkowskiego 9, gdzie znalazł się na wystawie „Polska. Siła obrazu”[5]. Po zakończeniu ekspozycji, w połowie maja, obraz powrócił do Warszawy. 26 września 2024 roku został zaprezentowany w Muzeum Narodowym w Warszawie na specjalnej wystawie poświęconej twórczości Józefa Chełmońskiego, która potrwa do 26 stycznia 2025 roku. Po zakończeniu wystawy dzieło powróci na swoje pierwotne miejsce w muzeum[6].
Opis
Obraz Przed karczmą przedstawia scenę z życia wiejskiego, ukazując grupę ludzi zgromadzonych przed drewnianą karczmą, najprawdopodobniej na Ukrainie. Na pierwszym planie widoczna jest grupa chłopów, którzy w dobrym nastroju uczestniczą w spotkaniu. Ich stroje, zaniedbane i zniszczone, świadczą o prostym, wiejskim pochodzeniu oraz trudach codziennego życia[3][7].
Centralnym elementem kompozycji jest para mężczyzn oddających się pijackiemu tańcowi. Ich ruchy podkreślają atmosferę ludowej zabawy i swobody. Z lewej strony tłumu widoczna jest para osób w gwałtownej scysji – szamoczą się i popychają, jednak mimo tej sytuacji reszta zgromadzonych wydaje się niezainteresowana konfliktem, kontynuując rozmowy i zabawę. Karczma, znajdująca się w tle, to drewniany budynek z dachem pokrytym słomą lub gontem. Z prawej strony płótna znajduje się prosty wóz konny, wykonany z drewna, z kołami pokrytymi błotem. Konstrukcja wozu sugeruje, że służył do przewożenia towarów lub ludzi[3].
Tło obrazu stanowi otwarty, wiejski krajobraz – szara, zamglona przestrzeń z niskim niebem, które niemal zlewa się z ziemią. Wilgotne, błotniste podłoże oraz nagie, surowe drzewa wskazują na późną jesień lub wczesną zimę. Na prawej stronie na dzikim terenie umieszczony został samotny krzyż[3][7].
Obraz jest przedstawicielem sztuki realizmu[3]. Płótno ma 71 cm wysokości i 174,5 cm szerokości, natomiast z masywną ramą ma wysokość 211 cm, szerokość 109 cm oraz grubość płótna wynoszącą 12 cm[2][3].
Przypisy
- ↑ Historia jednego obrazu – /127/ Przed karczmą – Józef Chełmoński. [w:] TVP [on-line]. tvp.pl, 2019. [dostęp 2025-01-08]. (pol.).
- ↑ a b c Alfred Ligocki: Józef Chełmoński. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1983, s. 101. ISBN 83-03-00033-0.
- ↑ a b c d e f Przed karczmą – Chełmoński Józef (1849–1914), malarz. [w:] Muzeum Narodowe w Warszawie [on-line]. cyfrowe.mnw.art.pl. [dostęp 2025-01-08]. (pol.).
- ↑ Kolekcja dzieł Józefa Chełmońskiego. [w:] Zespół pałacowo-parkowy w Radziejowicach [on-line]. palacradziejowice.pl, 14 października 2022. [dostęp 2025-01-08]. (pol.).
- ↑ Wystawa „Polska. Siła obrazu” – arcydzieła polskiego malarstwa w Muzeum Narodowym w Warszawie. [w:] Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [on-line]. tvn24.pl, 17 września 2020. [dostęp 2025-01-08]. (pol.).
- ↑ Nie tylko „Babie lato”. Jego obrazy weszły do kanonu. Duża wystawa Chełmońskiego. [w:] TVN [on-line]. tvn24.pl, 25 września 2024. [dostęp 2025-01-08]. (pol.).
- ↑ a b Józef Chełmoński, „Przed karczmą”, 1877. [w:] Muzeum Narodowe w Warszawie [on-line]. mnw.art.pl. [dostęp 2025-01-08]. (pol.).
Bibliografia
- Alfred Ligocki: Józef Chełmoński. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1983. ISBN 83-03-00033-0.