Powiat garwoliński
powiat | |||||||||
| |||||||||
Państwo | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||
TERC |
1403 | ||||||||
Siedziba | |||||||||
Starosta | |||||||||
Powierzchnia |
1284,29 km² | ||||||||
Populacja (31.12.2020) • liczba ludności |
| ||||||||
• gęstość |
84,9 os./km² | ||||||||
Urbanizacja |
27,31% | ||||||||
Tablice rejestracyjne |
WG | ||||||||
Adres urzędu: ul. Mazowiecka 2608-400 Garwolin | |||||||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie województwa | |||||||||
Strona internetowa |
Powiat garwoliński – powiat w Polsce (województwo mazowieckie), utworzony w 1999 w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Garwolin.
Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] powiat zamieszkiwało 108 981 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 108 940 osób[3].
Podział administracyjny
W skład powiatu wchodzą:
Gminy miejskie: Garwolin, Łaskarzew
Gminy miejsko-wiejskie: Maciejowice, Pilawa, Żelechów
Gminy wiejskie: Borowie, Garwolin, Górzno, Łaskarzew, Miastków Kościelny, Parysów, Sobolew, Trojanów, Wilga
Miasta: Garwolin, Łaskarzew, Maciejowice, Pilawa, Żelechów
Gminy powiatu według liczby mieszkańców
|
Położenie
Powiat położony jest na pograniczu historycznego Mazowsza (ziemia czerska) obejmującego północą część regionu wraz z miastami Garwolin i Pilawa. Południowa część należy natomiast do ziemi stężyckiej w Małopolsce, położone są tam miasta Łaskarzew i Żelechów.
Zachodnią granicę powiatu stanowi Wisła. Północna część regionu wchodzi w skład Równiny Garwolińskiej, wschodnia należy do Wysoczyzny Żelechowskiej, zachodnia do Dolin Środkowej Wisły.
Historia
Historię regionu ze stolicą w Garwolinie wywodzi się do 25 lutego 1539 r., kiedy to król Zygmunt I Stary nakazał przeniesienie roków ziemskich dla prawobrzeżnej części powiatu czerskiego (z wyłączeniem Karczewa i Radwankowa) do Garwolina. Do okresu zaborów region obejmował jednak tylko obszar na Mazowszu. Dopiero w XIX w. włączono weń większą część ziemi stężyckiej. W latach 1918–1938 należał do województwa lubelskiego, następnie został włączony do województwa warszawskiego. W podobnej postaci powiat przetrwał do 1975 r., kiedy to zlikwidowano powiaty. Po przywróceniu tych jednostek podziału administracyjnego w 1999 r. południowa część dawnego powiatu znalazła się w powiecie ryckim w woj. lubelskim.
Demografia
Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2009):
Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
osób | % | osób | % | osób | % | |
Ogółem | 106 927 | 100 | 53 908 | 50,42 | 53 019 | 49,58 |
Miasto | 29 993 | 28,05 | 15 459 | 14,46 | 14 534 | 13,59 |
Wieś | 76 934 | 71,95 | 38 449 | 35,96 | 38 485 | 35,99 |
Gęstość zaludnienia wynosi 88,82 osób na 1 km². Stopień urbanizacji wynosi 27,3%, co oznacza, że zdecydowana większość ludzi zamieszkuje wsie – 72,7% (powiat jest klasyfikowany jako słabo zurbanizowany).
- Piramida wieku mieszkańców powiatu garwolińskiego w 2014 roku[4].
Religia
Większość mieszkańców jest katolikami. Istnieje zbór Garwolin oraz diaspora Kościoła Katolickiego Mariawitów. Wyznaje się również prawosławie. Świadkowie Jehowy posiadają dwa zbory w Garwolinie i Pilawie[5]. Działalność religijną prowadzi też kilka innych wyznań.
Jeszcze kilka lat temu w Gocławiu (gm. Pilawa) istniał Kościół Starokatolickich Mariawitów. Budynek popadał w ruinę i został rozebrany.
Władze powiatu
Przewodniczący Rady Powiatu:
|
Starostowie:
|
Sąsiednie powiaty
- Powiat grójecki
- Powiat kozienicki
- Powiat łukowski (lubelskie)
- Powiat miński
- Powiat otwocki
- Powiat rycki (lubelskie)
- Powiat siedlecki
Przypisy
- ↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .
- ↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .
- ↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .
- ↑ Powiat garwoliński w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2021-04-30] .