Porudomino
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Okręg | |
| Rejon | |
| Gmina | |
| Populacja • liczba ludności |
|
Położenie na mapie rejonu wileńskiego  | |
Położenie na mapie Litwy  | |
Położenie na mapie Polski w 1939  | |
 54°31′26″N 25°16′08″E/54,524000 25,269000
| |
Porudomino[1] (lit. Parudaminys) – wieś na Litwie, w okręgu wileńskim, w rejonie wileńskim, w gminie Mariampol.
Siedziba rzymskokatolickiej parafii Przemienienia Pańskiego w Porudominie oraz leśnictwa[2]. Znajduje tu się przystanek kolejowy Porudomino, położony na linii Wilno – Stasiły.
Historia
Do XX w. miasteczko. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1493[2]. W Rzeczypospolitej Obojga Narodów leżało w województwie wileńskim, w powiecie wileńskim. Odpadło od Polski w wyniku III rozbioru[3].
W XIX i w początkach XX w. położone było w Rosji, w guberni wileńskiej, częściowo w powiecie wileńskim, w gminie Rudomino, a częściowo w powiecie trockim, w gminie Międzyrzecz, w której stanowiły siedzibę okręgu wiejskiego[4]. Po I wojnie światowej pod administracją polską, w Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich. W latach 1920–1922 w składzie Litwy Środkowej.
Od 11 kwietnia 1922[5] leżało w Polsce, w województwie wileńskim, w powiecie wileńsko-trockim[a], w gminie Rudomino[4]. W 1931 miejscowość liczyła:
- miasteczko Porudomino – 204 mieszkańców, zamieszkałych w 40 budynkach,
- folwark Porudomino – 41 mieszkańców, zamieszkałych w 3 budynkach,
- kolonia Porudomino – 144 mieszkańców, zamieszkałych w 18 budynkach,
- zaścianek Porudomino – 36 mieszkańców, zamieszkałych w 9 budynkach[4].
Po II wojnie światowej w granicach Związku Sowieckiego. Od 1991 na niepodległej Litwie.
Religia
W XVI w. zbudowano tutaj cerkiew unicką, a kolejną w 1776. Pod zaborami, kiedy władze carskie likwidowały Cerkiew unicką, świątynia została kaplicą filialną rzymskokatolickiej parafii w Rudominie. W ramach represji popowstaniowych w 1867 została ona zamknięta i następnie zburzona. Kolejny kościół powstał w 1908, a współczesny pochodzi z 1922. W 1925 erygowano przy nim parafię[2][3].
kościół Przemienienia Pańskiego w Porudominie
Osoby związane z miejscowością
- ks. Giedymin Pilecki – polski duchowny rzymskokatolicki, kapelan Armii Krajowej; administrator parafii Porudomino
Uwagi
- ↑ Przynależność wojewódzka i powiatowa zmieniała się. W Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich miejscowość leżała w okręgu wileńskim; w Polsce w Ziemi Wileńskiej (1922 - 1926), następnie w województwie wileńskim (1926 - 1945). W ZCZW, na Litwie Środkowej i w początkach przynależności do Polski miejscowość należała do powiatu wileńskiego, następnie do powiatu wileńsko-trockiego.
Przypisy
- ↑ Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2019. ISBN 978-83-254-2578-4.
- ↑ a b c Gmina Mariampol. Administracja Samorządu Rejonu Wileńskiego. [dostęp 2024-12-02]. (pol.).
- ↑ a b Porudomino, pow. wileński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 830.
- ↑ a b c Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej.. T. I. Województwo wileńskie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1938.
- ↑ Dz.U. z 1922 r. nr 26, poz. 213
Bibliografia
- Porudomino, pow. wileński, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 830.
- Mapa WIG Wilno. [dostęp 2024-12-01]. (pol.).
- geoportal.lt. [dostęp 2024-12-01]. (lit. • ang.).