Poli(chlorek winylu)
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||
Monomery |
CH2=CHCl | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Struktura meru |
–[CH2CHCl]– | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) |
Poli(chlorek winylu) (polichlorek winylu, PVC, PCW[a]) – polimer syntetyczny z grupy polimerów winylowych, otrzymywany w wyniku polimeryzacji chlorku winylu. Stosowany do wytwarzania tworzyw sztucznych[2]. Ma właściwości termoplastyczne, charakteryzuje się dużą wytrzymałością mechaniczną, jest odporny na działanie wielu rozpuszczalników.
Nazwa handlowa w Polsce
W obrocie handlowym w Polsce występuje jako polwinit (zmiękczony, czyli plastyfikowany i granulowany PCW) i polwiplast (granulat obuwiowy PCW). Skład tego ostatniego dla jednej z odmian to około 50% czystego polichlorku winylu, 40% plastyfikatora – np. ftalanu di(2-etyloheksylu) lub mieszaniny ftalanu di(2-etyloheksylu) z ftalanem dibutylu, ftalanem izoamylu i adypinianem di(2-etyloheksylu)[3].
Zastosowanie
Polimer ten jest stosowany w różnych gałęziach gospodarki:
- do produkcji wykładzin podłogowych, stolarki okiennej i drzwiowej, akcesoriów (w postaci różnych listew wykończeniowych), rur i kształtek do wykonywania instalacji w budynkach, jako elewacja (siding), folii itp.
- w medycynie: dreny, sondy, cewniki, strzykawki[2]
- do wyrobu opakowań, elementów urządzeń, płyt gramofonowych, drobnych przedmiotów itp.
- pokrywanie powierzchni sportowych oraz innych, zakrytych i otwartych (czasem jako igelit)
- w elektrotechnice polwinit stosowany jest jako izolacja w przewodach i kablach.
Rodzaje
Tworzywo to jest dzielone w zależności od właściwości na:
- PCW twardy (PVC-U),
- PCW miękki (PVC-P, z większą zawartością plastyfikatorów),
a ze względu na technikę produkcji na:
- PCW suspensyjny (PVC-S),
- PCW emulsyjny (PVC-E),
- PCW zwykły, polimeryzujący w masie (PVC-M).
Uwagi
- ↑ Skrótowiec PCV jest w języku polskim niepoprawny logicznie i językowo. W nazewnictwie międzynarodowym używa się wyłącznie skrótu PVC – od poly(vinyl chloride). Niekiedy używany jest także skrótowiec PCW – od polskiego poli(chlorek winylu) – który jednak również nie jest poprawnie utworzony: formą zgodną z zasadami tworzenia skrótowców literowych w języku polskim byłoby PChW[1], taka nazwa nie jest jednak spotykana. PCV nie jest poprawnym akronimem ani od nazwy międzynarodowej, ani od polskiej.
Przypisy
- ↑ Zasady pisowni i interpunkcji (PWN). Polskie Wydawnictwo Naukowe. [dostęp 2012-06-28].
- ↑ a b Peter Atkins, Loretta Jones: Chemia ogólna. Cząsteczki, materia, reakcje. Jerzy Zenon Kuryłowicz (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo naukowe PWN, 2004, s. 524–525. ISBN 978-83-01-13810-3. OCLC 749410322.
- ↑ Baza wiedzy o zagrożeniach chemicznych i pyłowych, CIOP-PIB, dostęp 14 września 2008.
Bibliografia
- Polymer Handbook, ed: J. Brandrup, E.H. Immergut, E.A. Grulke, Wiley VCH, 2003, ISBN 978-0-471-47936-9.