Pierścieniak zielononiebieski
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
pierścieniak zielononiebieski |
| Nazwa systematyczna | |
| Stropharia pseudocyanea (Desm.) Morgan J. Mycol. 14(2): 74 (1908) | |
Pierścieniak zielononiebieski, łysiczka zielononiebieska (Stropharia pseudocyanea (Desm.) Morgan) – gatunek grzybów z rodziny pierścieniakowatych (Strophariaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Stropharia, Strophariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungii[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1823 r. Jean Baptiste Henri Joseph Desmazières nadając mu nazwę Agaricus pseudocyaneus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1908 r. Andrew Price Morgan[1].
Ma 16 synonimów. Niektóre z nich[2]:
- Psilocybe pseudocyanea (Desm.) Noordel. 1995
- Psilocybe melanosperma (Bull.) Noordel. 1995
- Stropharia ochrocyanea Bon, 1972
- Stropharia procera (Kreisel) Contu 2000
- Stropharia pseudocyanea var. ochrocyanea (Bon) P. Roux, 2008
Władysław Wojewoda w 2003 r. zaproponował polską nazwę łysiczka zielononiebieska dla naukowej nazwy Psilocybe pseudocyanea[3]. Jest ona niespójna z obecną nazwą naukową. Nazwa pierścieniak zielononiebieski znajduje się w internetowym atlasie grzybów[4].
Morfologia
Średnica 1–3 cm, początkowo stożkowato wypukły, potem prawie płaski z garbkiem. Powierzchnia lepka, biaława z błękitnymi do niebieskawozielonych odcieniami, z czasem blaknie do słomkowego lub kremowego. Skórka żelatynowata, błoniasta. Brzeg z resztkami częściowej osłony[5].
Przyrośnięte, o barwie od bladopłowej do purpurowej. Ostrza ząbkowane[5].
Wysokość 3,5–7 cm, grubość 2–5 mm, walcowaty, często wygięty, miękki, łatwo łamliwy. Powierzchnia niebieskawo zielona, błękitnoniebieska do słomkowej, kłaczkowato oszroniona, szczególnie przy wierzchołku. Pierścień błoniasty, z czasem pozostaje po nim tylko strefa pierścieniowa[5].
Miąższ niebieskawo zielony, blaknący do błękitnego, po czym blado niebieskawozielony i ostatecznie słomkowy[5].
Występowanie i siedlisko
Znane jest występowanie pierścieniaka zielononiebieskiego w Europie, Ameryce Północnej i na Nowej Zelandii[6]. W zestawieniu wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 7 stanowisk[3]. Bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[4]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – gatunek potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[7].
Naziemny grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach, na polanach i pastwiskach[3]. Owocniki tworzy zazwyczaj od sierpnia do października[3].
Przypisy
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-08-28].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-08-28].
- ↑ a b c d Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 571, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b Aktualne stanowiska pierścieniaka zielononiebieskiego w Polsce [online] [dostęp 2021-08-28].
- ↑ a b c d Psilocybe pseudocyanea. Łysiczka zielononiebieska [online] [dostęp 2021-08-28].
- ↑ Discover Life [online] [dostęp 2021-08-28].
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, s. 69, ISBN 83-89648-38-5.