Partie polityczne w Holandii
Partie polityczne w Holandii – w Holandii funkcjonuje system wielopartyjny, w którym partie polityczne konkurują między sobą w wyborach o miejsca w dwóch izbach parlamentu:
- Izbie Reprezentantów (izba niższa), do której wybieranych w wyborach powszechnych jest 150 deputowanych.
- Senatu (izba wyższa), w którym zasiada 75 senatorów wybieranych w wyborach pośrednich przez członków Rad Prowincji oraz reprezentantów tzw. gmin specjalnych i obywateli holenderskich za granicą[1].
Główne partie holenderskiej sceny politycznej
- Partia Pracy (niderl. Partij van de Arbeid, PvdA) – założona 9 lutego 1946 partia socjaldemokratyczna.
- Zielona Lewica (niderl. GroenLinks, GL) – powstała 1 marca 1989 partia polityczna zrzeszająca „zielonych”. Przewodzi jej Jesse Klaver.
- Partia Wolności (niderl. Partij voor de Vrijheid, PVV) – prawicowe i populistyczne ugrupowanie założone w 2006. Jego liderem i jedynym członkiem jest Geert Wilders.
- Partia Ludowa na rzecz Wolności i Demokracji (niderl. Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, VVD) – założona 24 stycznia 1948 partia o charakterze konserwatywno liberalinym. Jej liderem jest obecnie Dilan Yeşilgöz-Zegerius.
- Ruch Rolnik-Obywatel (niderl. BoerBurgerBeweging, BBB) – agrarna partia o poglądach konserwatywnych. Założona 1 października 2019 roku przez Caroline van der Plas w odpowiedzi na protesty rolników.
- Nowa Umowa Społeczna (niderl. Nieuw Sociaal Contract, NSC) – centroprawicowa partia założona w 2023 roku przez Pietera Omtzigta.
- Demokraci 66 (niderl. Democraten 66, D66) – partia socjalliberalna powstała 14 października 1966. Jej liderem jest Rob Jetten.
- Apel Chrześcijańsko-Demokratyczny (niderl. Christen-Democratisch Appèl, CDA) – partia chadecka powstała 11 października 1980 w wyniku fuzji katolickiej KVP oraz protestanckich CHU i ARP. Jej liderem jest Henri Bontenbal.
- Partia Socjalistyczna (niderl. Socialistische Partij, SP) – istniejąca od 1971 początkowo miała charakter maoistowski, a powstała na skutek rozłamu w Ruchu Jedności Komunistycznej. Formalnie zmieniła swój charakter na mniej radykalny w 1991, pod przywództwem lidera – Jana Marijnissena. Obecnym liderem jest Jimmy Dijk
- Partia na rzecz Zwierząt (niderl. Partij voor de Dieren, PvdD) – powołana w październiku 2002 do obrony praw zwierząt. Przewodzi jej Esther Ouwehand.
- Unia Chrześcijańska (niderl. ChristenUnie, CU) – centrolewicowa w kwestiach gospodarczych i socjalnych partia protestantów. W sferze obyczajowej występuje z pozycji konserwatywnych. Założona 15 marca 2001. Liderem partii pozostaje Mirjam Bikker.
- Forum na rzecz Demokracji (niderl. Forum voor Democratie, FvD) – partia opiera się na idei narodowego konserwatyzmu i silnego eurosceptycyzmu. Powstała 1 września 2016 roku.
- Polityczna Partia Protestantów (niderl. Staatkundig Gereformeerde Partij, SGP) – partia skupiająca ortodoksyjnych kalwinistów, określana jako chadecka. Istnieje od 24 kwietnia 1918. Obecnie jej liderem jest Chris Stoffer.
- Właściwa Odpowiedź 2021 (niderl. Juiste Antwoord 2021, JA21) – eurosceptyczna partia sprzeciwiająca się masowej imigracji. Założona 18 grudnia 2020 roku po rozłamie wewnątrz FvD. JA21 cechuje mniejsza radykalność od FvD.
- Volt Niderlandy (niderl. Volt Nederland, Volt) – eurofederalistyczna partia założona 23 czerwca 2018 roku.
- Myślcie (niderl. DENK) – założona 9 lutego 2015 roku, przez Tunahan Kuzu i Selçuk Öztürk , dwóch reprezentantów z PvdA. Partia skupia się na problemach mniejszości w Niderlandach oraz promocji wielokulturowości.
- 50PLUS (niderl. 50PLUS, 50+) – partia powstała w 2009, której głównym celem jest poprawa warunków życia emerytów i rencistów.
- Niezależna Polityka Niderlandów (niderl. Onafhankelijke Politiek Nederland, OPNL) – ugrupowanie założone w 1999 roku skupiające mniejsze partie regionalne.
- Więcej Demokracji Bezpośredniej (niderl. Meer Directe Democratie, MDD)
Podsumowanie
Lista pomniejszych partii holenderskich
- Partia Piratów (niderl. Piratenpartij, PPNL)
- Partia na rzecz Miłości Bliźniego, Wolności i Różnorodności (niderl. Partij voor Naastenliefde, Vrijheid & Diversiteit, PNVD)
- Zieloni (niderl. De Groenen, DG)
- Nowa Partia Komunistyczna Holandii (niderl. Nieuwe Communistische Partij Nederland, NCPN)
- Alternatywa Socjalistyczna (niderl. Socialistische Alternatieve Politiek, SAP)
- Groep van Marxisten-Leninisten/Rode Morgen (niderl. Groep van Marxisten-Leninisten/Rode Morgen, GML)
- Partia Libertariańska (niderl.. Libertarische Partij, LP)
- Jedna Holandia (niderl.. Eén NL)
- Lista Pima Fortuyna (niderl. Lijst Pim Fortuyn, LPF)
- Verenigde Senioren Partij (niderl. Verenigde Senioren Partij, VSP)
- Ad Bos Collectief (niderl. Ad Bos Collectief)
- Partia na Rzecz Holandii (niderl. Partij voor Nederland, PVN)
- Nederland Transparant (niderl. Nederland Transparant, xxx)
- Groen Vrij! (niderl.. Groen Vrij!)
- Liberaal Democratische Partij (niderl.. Liberaal Democratische Partij, LDP, LibDem)
- Continue Directe Democratie Partij (niderl. Continue Directe Democratie Partij, CDDP)
- LRVP – hetZeteltje (niderl. LRVP – hetZeteltje, hetZeteltje)
- Solide Multiculturele Partij (niderl. Solide Multiculturele Partij, SMP)
- Tamara's Open Partij (niderl. Tamara’s Open Partij, TOP)
- Partia Brabancji (niderl. Brabantse Partij)
- Fryzyjska Partia Narodowa (niderl. Friese Nationale Partij, fryz. Frysk Nasjonale Party, FNP)
- Nederland Mobiel (niderl. Nederland Mobiel)
- Holenderska Unia Narodowa (niderl. Nederlandse Volks-Unie, NVU)
- Sojusz Narodowy (niderl. Nationale Alliantie)
- Nowa Prawica (niderl. Nieuw Rechts)
- Ofensywa (niderl. Offensief)
- Partia Stopniowej Integracji (niderl. Vooruitstrevende Integratie Partij)
- Partia Nowej Limburgii (niderl.. Partij Nieuw Limburg)
- Nowa Partia Klasy Średniej (niderl. Nieuwe Midden Partij, NMP)
- Belang van Nederland (niderl. Belang van Nederland, BVNL)
- Wspólnie (niderl. BIJ1)
Partie historyczne
- Partia Klasy Średniej (niderl. Middenstandspartij, MP)
- Katolicka Partia Ludowa (niderl. Katholieke Volkspartij, KVP)
- Unia Chrześcijańsko-Historyczna (niderl. Christelijk-Historische Unie, CHU)
- Partia Antyrewolucyjna (niderl. Anti-Revolutionaire Partij, ARP)
- Reformowana Federacja Polityczna (niderl. Reformatorische Politieke Federatie, RPF)
- Polityczna Liga Protestantów (niderl. Gereformeerd Politiek Verbond, GPV)
Przypisy
- ↑ Eerste Kamerverkiezingen [online], eerstekamer.nl [dostęp 2024-03-03] (niderl.).
- ↑ Alle leden [online], www.eerstekamer.nl [dostęp 2024-02-01] (niderl.).
- ↑ Alle Kamerleden [online], www.tweedekamer.nl [dostęp 2024-02-01] (niderl.).
- ↑ Advanced search | Search | MEPs | European Parliament | Netherlands [online], www.europarl.europa.eu [dostęp 2024-02-01] (ang.).