Eisspeedway

Parkogrzybek czerwonawy

Parkogrzybek czerwonawy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

borowikowce

Rodzina

borowikowate

Rodzaj

parkogrzybek

Gatunek

parkogrzybek czerwonawy

Nazwa systematyczna
Hortiboletus rubellus (Krombh.) Simonini, Vizzini & Gelardi
Index Fungorum 244: 1 (2015)
Multimedia w Wikimedia Commons

Parkogrzybek czerwonawy, podgrzybek czerwonawy (Hortiboletus rubellus (Krombh.) Simonini, Vizzini & Gelardi) – gatunek grzybów z rodziny borowikowatych (Boletaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hortiboletus, Boletaceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1836 r. Julius Vincenz von Krombholz nadając mu nazwę Boletus rubellus, później zaliczany on był do różnych innych rodzajów. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu w 2015 r. G. Simonini, A. Vizzini i M. Gelardi, przenosząc go do nowego rodzaju Hortiboletus[1].

Niektóre synonimy naukowe:

  • Boletus rubellus Krombh. 1836
  • Boletus sanguineus With. 1801
  • Boletus versicolor Rostk. 1844
  • Boletus versicolor Kuntze 1898
  • Leucobolites rubellus (Krombh.) Beck 1923
  • Suillus rubellus (Krombh.) Henn. 1898
  • Tubiporus rubellus (Krombh.) S. Imai 1968
  • Versipellis versicolor (Rostk.) Quél. 1886
  • Viscipellis sanguinea (With.) Quél. 1886
  • Xerocomellus rubellus (Krombh.) Šutara 2008
  • Xerocomus rubellus (Krombh.) Quél. 1896
  • Xerocomus versicolor E.-J. Gilbert 1931[2].

Nazwę podgrzybek czerwonawy nadał mu Władysław Wojewoda w 1999 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był wcześniej przez Alinę Skirgiełło jako podgrzybek wielobarwny[3]. W 2021 Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego zarekomendowała używanie nazwy parkogrzybek czerwonawy[4].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 3–10 cm, u młodych okazów półkulisty, później rozpostarty, w końcu płaski. Powierzchnia sucha, zamszowa, podczas suchej pogody bywa popękana. Barwa początkowo intensywnie karminowoczerwona, później czerwona, w końcu matoworóżowa. Skórki nie da się oddzielić od miąższu[5].

Rurki

O długości 6–15 mm, zielonkawożółte, przy trzonie wycięte lub nieco zbiegające. Pory początkowo o barwie od cytrynowożółtej do jasnożółtej, później oliwkowe. Po uciśnięciu zmieniają barwę na błękitną[5].

Trzon

Wysokość 3–12 cm, grubość 4–2,5 cm, kształt walcowaty, często wygięty. Powierzchnia jasnożółta, często czerwono nabiegła lub z czerwonymi plamami[5].

Miąższ

Żółtawy, tylko pod skórka kapelusza czerwonawy. Przekrojony błękitnieje. Bez wyraźnego smaku i zapachu[5].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników oliwkowobrązowy. Zarodniki o rozmiarach 10–13 × 4–5 μm i gładkiej powierzchni. W KOH barwią się na złoty kolor. Cystydy mniej lub bardziej liczne, o rozmiarach 60 × 12,5  μm[6].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Europie i Ameryce Północnej, gdzie prawdopodobnie został zawleczony wraz z sadzonkami drzew z Europy. Wszędzie jest rzadki[6]. W Polsce niezbyt częsty[7].

Występuje od lipca do września w lasach liściastych pod dębami, lipami[7] i brzozami[8].

Znaczenie

Jest grzybem jadalnym[9], ale niskiej wartości z powodu niewielkich rozmiarów, miękkiego miąższu oraz szybkiego robaczywienia[10]. Często również pleśnieje porażony przez grzyby Hypomyces chrysospermus (taki spleśniały grzyb nie nadaje się do spożycia)[9].

Przypisy

  1. ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2015-11-28] (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-04-15] (ang.).
  3. ↑ Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. ↑ Rekomendacja nr 1/2021 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online], Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów, 20 lutego 2021.
  5. ↑ a b c d M. Svrcek, B. Vancura, Grzyby środkowej Europy, 1987, ISBN 83-09-01181-4.
  6. ↑ a b Michael Kuo, Mushroom Expert [online] [dostęp 2015-11-25].
  7. ↑ a b Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, ISBN 83-09-00714-0.
  8. ↑ Till R.Lohmeyer, Ute Kũnkele, Grzyby. Rozpoznawanie i zbieranie, Warszawa 2006, ISBN 83-85444-65-3.
  9. ↑ a b Ladislav Hagara, Ottova encyklopedie hub, wyd. 1. české vyd, Praha: Ottovo nakladatelství, 2015, s. 534–535, ISBN 978-80-7451-407-4, OCLC 903090511 [dostęp 2018-09-08].
  10. ↑ Marek Snowarski, Xerocomus rubellus (podgrzybek czerwonawy) [online], www.grzyby.pl [dostęp 2018-09-08] (pol.).
Quelle: https://pl.wikipedia.org/wiki/Parkogrzybek_czerwonawy