Parafia św. Edwarda w Nowych Święcianach
 kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres |
ul. Kościelna 26, Nowe Święciany |
| Data powołania |
1910 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Archidiecezja | |
| Dekanat | |
| Kościół | |
| Filie |
kaplica św. Szymona i Judy Tadeusza w Januliszkach |
| Proboszcz |
ks. Raimundas Macidulskas |
| Wezwanie | |
| Wspomnienie liturgiczne | |
Położenie na mapie Litwy  | |
 55°09′38,8″N 26°00′11,6″E/55,160778 26,003222
| |
| Strona internetowa | |
Parafia św. Edwarda w Nowych Świecianach (lt. Švenčionėlių Šv. Edvardo parapija) – parafia rzymskokatolicka w Nowych Święcianach. Jest parafią w Dekanacie Święciańskim archidiecezji wileńskiej. Nabożeństwa odbywają się w języku litewskim i polskim[1][2]. Parafię utworzono w 1910 roku.
Historia
W 1900 roku mieszkańcy miasta zwrócili się do rosyjskich władz o pozwolenie na budowę kaplicy przy cmentarzu. Pozwolenia nie otrzymano. W 1903 roku uzyskano pozwolenie, lecz ludzie chcieli już budowy kościoła. W 1906 roku ksiądz Jonas Burba utworzył ołtarz w domu, w którym mieszkał. Rok później przebudowano na świątynię dawny spichlerz gminy. Kościołowi nadano wezwanie św. Edwarda. W 1910 roku rząd zarejestrował nową parafię. Proboszcz ks. Prano Čaglio założył w 1913 roku oddział organizacji Rytas, bibliotekę-czytelnię oraz w 1915 roku utworzył przy kościele litewską szkołę. W 1929 roku z inicjatywy proboszcza Ambrożego Jakowanisa rozpoczęto budowę obecnego murowanego kościoła. Do 1940 roku zbudowano ściany i położono dach. Dzięki opiece ks. A. Jakowanisa i przy wsparciu ks. Kazimierza Pūkėnasa w 1934 roku budowano domy ludowe (zamknięte przez władze polskie w 1937 r.).
Słudzy Boży ks. Bolesław Bazewicz i ks. Jan Naumowicz
20 maja 1942 roku niemieckie i litewskie oddziały policji pod dowództwem mjr Jonasa Maciulevičiusa, aresztowały i rozstrzelały 26 Polaków z Nowych Święcian, w tym ówczesnego proboszcza parafii ks. Bolesława Bazewicza i prefekta gimnazjum w Nowych Święcianach ks. Jana Naumowicza[3][4]. Do mordu doszło 2 km od miasta, przy drodze w kierunku Święcian. Po wkroczeniu do miasta Armii Czerwonej 8 czerwca 1944 roku szczątki księży ekshumowano i pochowano na miejskim cmentarzu (zobaczː Zbrodnia w Święcianach (1942))[5][6].
Dzięki staraniom proboszcza ks. Broniusa Laurinavičiusa (1913–1981) w latach 1956–1959 dokończono budowę kościoła parafialnego. W kwietniu 1957 roku polsko-litewska czteroosobowa delegacja parafian wraz z księdzem proboszczem pojechała do Moskwy, aby uzyskać zezwolenie na dokończenie budowy[6]. 27 kwietnia 1957 roku zezwolenie wydała Rada Ministrów LSSR. Jest to jedyny kościół na Litwie, na którego budowę wydano pozwolenie w czasach sowieckich.
Parafia posiada kaplicę filialną św. Szymona i Judy Tadeusza w Januliszkach.
- Galeria
Figura Jezusa w miejscu gdzie w latach 1905-1959 znajdował się kościół św. Edwarda
Krzyż pamięci proboszcza ks. Broniusa Laurinavičiusa
Przypisy
- ↑ Švč. M. Marijos Sopulingosios bažnyčia – Vilniaus arkivyskupija [online] [dostęp 2022-03-01] (lit.).
- ↑ Litwa Msze święte po polsku • Polski kościół, spowiedź po polsku [online], www.msze.info [dostęp 2022-03-01].
- ↑ BOLESŁAW BAZEWICZ — MARTYROLOGIUM [online], www.swzygmunt.knc.pl [dostęp 2022-03-01].
- ↑ JAN NAUMOWICZ — MARTYROLOGIUM [online], swzygmunt.knc.pl [dostęp 2022-03-01].
- ↑ Podbrodzie i okolice - Wirtualna Wileńszczyzna [online], www.podbrodzie.info.pl [dostęp 2022-03-01].
- ↑ a b KW, Jubileusz 155-lecia Nowych Święcian — miasta w małej ojczyźnie Piłsudskiego – Kurier Wileński [online], kurierwilenski.lt [dostęp 2022-03-01] (pol.).
Bibliografia
- Strona internetowa Archidiecezji wileńskiej
- Strona internetowa parafii św. Edwarda w Nowych Święcianach
Linki zewnętrzne
- Alina Stacewicz, Miasteczko z rakiem w herbie, Tygodnik Wileńszczyzny
- Jubileusz 155-lecia Nowych Święcian — miasta w małej ojczyźnie Piłsudskiego, Kurier Wileński, 12 sierpnia 2016
