Palec ręki
 Budowa palca człowieka | |
 Zdjęcie rentgenowskie ludzkiej ręki |
Palec ręki – u człowieka i innych zwierząt zakończenie ręki zwieńczone pazurami, paznokciami, kopytami itp. Liczba palców ręki może wynosić od jednego (np. u konia) do pięciu (naczelne).
W rozumieniu potocznym palce stanowią tylko przystosowane do chwytania zakończenia rąk gatunków naczelnych.
Człowiek posiada pięć palców, wyjątek stanowią osoby z polidaktylią czy syndaktylią.
Nazwy palców
Etymologia
Pierwotnie nazwa palec w języku polskim odnosiła się do kciuka (stąd zgrubienie paluch i powiedzenie: Sam jak palec). Zaś pozostałe palce określane były formą pochodną z prasłowiańskiego *prst[1], świadectwa tego zachowały się w innych językach słowiańskich, por. cz. prst, chorw. prst oraz bałtyckich lit. pirštas. Pozostałością nazwy *prst w polskim są takie słowa jak pierścień, naparstek[1].
Zmiana nazwy nastąpiła pod wpływem religii chrześcijańskiej. Paluch jest bowiem palcem używanym w trakcie obrzędu chrztu do kreślenia znaku krzyża na czole, stąd powstały dawne formy krzciuk skrócone do współczesnej kciuk.[2]
| Zdjęcie | Nazwa polska | Nazwa łacińska |
|---|---|---|
|
Kciuk | Pollex, digitus primus, digitus I |
|
Palec wskazujący | Index, Digitus secundus, digitus II |
|
Palec środkowy | Digitus medius, digitus tertius, digitus III |
|
palec serdeczny | Digitus annularis, digitus quartus, digitus IV |
|
Palec mały | Digitus minimus manus, digitus quintus, digitus V |
Budowa palców
U człowieka
Kościec kciuka człowieka składa się z dwóch paliczków. Na pozostałe palce ręki składają się po trzy paliczki.
Rodzaje paliczków:
- paliczek bliższy (phalanx proximalis)
- paliczek środkowy (phalanx media)
- paliczek dalszy (phalanx distalis)
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b dr Maciej Malinowski: Zostaniesz kiedyś sam jak palec. Obcy język polski, 2002-07-17. [dostęp 2020-10-06]. (pol.).
- ↑ Wiesław Boryś: Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2005. ISBN 83-08-03648-1.
