Pałac w Lewkowie
 Widok ogólny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Kwiatkowska 6c |
| Data założenia |
1987 |
| Dyrektor |
Sylwia Nowicka |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Ostrów Wielkopolski  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu ostrowskiego  | |
 51°41′41,23″N 17°51′53,31″E/51,694786 17,864808
| |
| Strona internetowa | |
Pałac Lipskich w Lewkowie – pałac położony w zespole pałacowo-parkowym w Lewkowie.
Historia
Obiekt został wzniesiony w latach 1786–1791 według projektu Jana Chrystiana Kamsetzera dla sędziego kaliskiego Wojciecha Lipskiego i jego żony Salomei Lipskiej z Objezierskich[1]. Lipscy herbu Grabie właścicielami posiadłości byli do rozpoczęcia II wojny światowej. W 1945 r. ich majątek został przejęty przez Skarb Państwa, mieściło się w nim m.in. Państwowe Gospodarstwo Rolne, a na piętrze mieszkania dla pracowników. W oficynie zachodniej przez lata funkcjonowało publiczne przedszkole[2].
Pałac został odrestaurowany w latach 1970–1986 z przeznaczeniem na muzeum. Po restauracji władze województwa kaliskiego zadecydowały o przekazaniu obiektu Muzeum Ziemi Kaliskiej, którego oddziałem pałac był do 2017 roku. W 1991 na parterze otwarto ekspozycję wnętrz klasycystycznych, zrekonstruowanych zgodnie z pierwotnym stylem pałacu[3].
Od 1 czerwca 2017 jest samodzielną jednostką, instytucją kultury samorządu wojewódzkiego wielkopolskiego pod nazwą Muzeum w Lewkowie – Zespół pałacowo-parkowy. Był to pierwszy krok do rozpoczęcia kompleksowej modernizacji, na którą placówka zdobyła pieniądze z unijnego programu WRPO na lata 2014-2020[4][5]. W latach 2018–2021 prowadzono prace remontowe[6].
Muzeum w Lewkowie ponownie jest otwarte dla zwiedzających od 3 października 2022 roku[7].
Charakterystyka
Jest to budynek klasycystyczny, jeden z pierwszych pałaców klasycystycznych w Wielkopolsce[8]. Pałac o jednolitej, prostokątnej bryle z kolumnowym wgłębnym portykiem jońskim zwieńczonym trójkątnym frontonem. Na frontonie napis Sobie, Swoim, Przyjaciołom, Potomności. Portyk wgłębny, na osi głównej sień, za nią dwukondygnacyjny, okrągły salon (Sala Rotundowa) wychodzący w fasadę ogrodową półowalnym ryzalitem ze spłaszczoną kopułą. Wyżej kartusz z datą 1791 i figury kobiece podtrzymujące kartusze z literami SL (Samuela Lipska) oraz herbem Objezierskich – Świnką. Dach prosty, dziedziniec zamknięty po bokach dwoma oficynami z facjatkami od frontu. W pobliżu umiejscowione były budynki gospodarcze, z których jeden przebudowano po II wojnie światowej na magazyn zbożowy[9].
We wnętrzach pałacu zachowane iluzjonistyczne dekoracje malarskie Franciszka i Antoniego Smuglewiczów. Wnętrza i elewacje są niezwykle bogato zdobione sztukateriami. W salonie krajobrazowym odnowiono oryginalne iluzjonistyczne malowidła ścienne Smuglewiczów, przedstawiające krajobrazy z elementami architektury romantycznej. Pałac odrestaurowany został w latach 1970–1986 z przeznaczeniem na muzeum. Po restauracji władze województwa kaliskiego zadecydowały o przekazaniu obiektu Muzeum Ziemi Kaliskiej[9]. W 1991 na parterze otwarto ekspozycję wnętrz klasycystycznych, zrekonstruowanych zgodnie z pierwotnym stylem pałacu. Salon pejzażowy, urządzony meblami w stylu Ludwika Filipa, zdobią oryginalne iluzjonistyczne malowidła ścienne przedstawiające krajobrazy z elementami architektury romantycznej[10]. Poza samym remontem pałacu, od podstaw zbudowano tzw. stajnię cugową, w której jest sala konferencyjno-restauracyjna z zapleczem i centrum multimedialne[2].
Park
Wokół pałacu rozpościera się 8-hektarowy krajobrazowy park w stylu angielskim z urozmaiconym drzewostanem, stawem i wyspą. W parku znajduje się zabytkowa lodownia[5]. W końcu 2021 roku otwarto dla zwiedzających park[11], w którym dokonano nasadzeń roślinności zgodnej z oryginalną koncepcją[4]. Odtworzono rosarium z osiemnastowiecznymi odmianami róż na podstawie zachowanych archiwaliów[12].
Galeria
Pałac - elewacja północna
Pałac w Lewkowie
Widok pałacu przed 1912
Przypisy
- ↑ Historia - Muzeum w Lewkowie [online], www.muzeumwlewkowie.pl, 15 grudnia 2022 [dostęp 2023-03-18] (pol.).
- ↑ a b Lewków [online], Galeria Wielkopolska, 3 listopada 2022 [dostęp 2023-03-18] (pol.).
- ↑ Muzeum Wnętrz Pałacowych w Lewkowie | Miejsce [online], Culture.pl [dostęp 2023-03-18] (pol.).
- ↑ a b MARK, Fundusze europejskie na skróty. Lewków, w: Monitor Wielkopolski, 11/2021, s. 15, ISSN 1642-0918
- ↑ a b Rewitalizacja i modernizacja Zespołu Pałacowo-Parkowego na potrzeby Muzeum w Lewkowie [online] [dostęp 2023-03-18].
- ↑ Muzeum nadal zamknięte - Muzeum w Lewkowie [online], www.muzeumwlewkowie.pl, 11 czerwca 2021 [dostęp 2023-03-18] (pol.).
- ↑ MUZEUM JUŻ OTWARTE !!! - Muzeum w Lewkowie [online], www.muzeumwlewkowie.pl, 5 października 2022 [dostęp 2023-03-18] (pol.).
- ↑ Pałac w Lewkowie • Odkryj Wielkopolskę • sprawdź ciekawe miejsca w Twojej okolicy [online], regionwielkopolska.pl [dostęp 2023-03-18] (pol.).
- ↑ a b Muzeum w Lewkowie » Fundacja Muzeów Wielkopolskich [online], muzeawielkopolskie.pl [dostęp 2023-03-18].
- ↑ Salon pejzażowy (salon krajobrazowy, salon złoty) - Muzeum w Lewkowie [online], www.muzeumwlewkowie.pl, 19 grudnia 2022 [dostęp 2023-03-18] (pol.).
- ↑ Park już otwarty - Muzeum w Lewkowie [online], www.muzeumwlewkowie.pl, 1 listopada 2021 [dostęp 2023-03-18] (pol.).
- ↑ Pałac w Lewkowie zaprasza na warsztaty i spacery | Wiadomości Ostrów Wielkopolski [online], Kurier Ostrowski [dostęp 2023-03-18] (pol.).