Eisspeedway

PSR J2222-0137

PSR J2222−0137 (PSR J2222) – bliski pulsar o masie około 1,2 masy Słońca, odległy od Ziemi o około 900 lat świetlnych i położony w gwiazdozbiorze Wodnika. Gwiazda stanowi układ podwójny z innym obiektem, którym jest najprawdopodobniej biały karzeł o masie wynoszącej około 1,05 masy Słońca i temperaturze powierzchni nie większej niż 3000 K, co czyni go najzimniejszym znanym białym karłem w momencie ogłoszenia jego odkrycia (czerwiec 2014). Sam PSR J2222 był w momencie jego odkrycia drugim najbliższym Ziemi pulsarem w układzie podwójnym i jedną z najbliższych gwiazd neutronowych.

Nazwa

„PSR” oznacza po prostu „pulsar”, a oznaczenie „J2222−0137” określa przybliżone położenie obiektu na nieboskłonie.

Odkrycie

Pulsar został odkryty w czasie przeglądu nieba w zakresie promieniowania 350 MHz przez radioteleskop Green Bank w 2013[1].

Charakterystyka

Odległość do gwiazdy została określona z bardzo wysoką dokładnością i wynosi 267+1,2−0,9 parseków[1]. PSR J2222 był w momencie jego odkrycia drugim najbliższym Ziemi pulsarem w układzie podwójnym i jedną z najbliższych gwiazd neutronowych[1]. Masa pulsara wynosi około 1,20 M, szacowany wiek 6-12 Gyr, a okres obrotu nieco ponad 0,032 sekundy[1].

Dodatkowe obserwacje pokazały, że PSR J2222 jest układem podwójnym z okresem orbitalnym 2,45 dni i masą drugiego składnika wynoszącą więcej niż masa Słońca[1]. Pomimo wielokrotnych prób bezpośredniej obserwacji drugiego składnika nie udało się to do tej pory, ale bezpośrednie dane obserwacyjne zachowania J2222 pozwalają na szacunkowe określenie jego typu i wielkości[1].

Według najbardziej prawdopodobnej hipotezy jest to bardzo stary i zimny biały karzeł o masie wynoszącej około 1,05 M i temperaturze powierzchni poniżej 3000 K[1]. Według współczesnych teorii ewolucji białych karłów, niewidzialny towarzysz PSR J2222 musiałby wejść już w fazę krystalizacji (Debye cooling regime)[1] i składa się w większości ze skrystalizowanego węgla[2]. Istnienie tego typu „diamentowych gwiazd” było już wcześniej przewidziane teoretycznie, ale ich bezpośrednie odkrycie jest niezmiernie trudne z powodu ich bardzo niskiej jasności[2].

Przypisy

  1. a b c d e f g h David L. Kaplan et ce: A 1.05 M⊙ COMPANION TO PSR J2222−0137: THE COOLEST KNOWN WHITE DWARF?. arXiv, 2014-06-02. [dostęp 2014-06-26]. (ang.).
  2. a b Megan Gannon: Cold Dead Star May Be a Giant Diamond. space.com, 2014-06-24. [dostęp 2014-06-26]. (ang.).

Linki zewnętrzne