Eisspeedway

Ostropest

Ostropest
Ilustracja
Ostropest plamisty
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Carduoideae

Rodzaj

ostropest

Nazwa systematyczna
Silybum Adans.
Fam. 2: 116, 605. Jul-Aug 1763
Typ nomenklatoryczny

Silybum marianum (L.) Gaertn[3]

Synonimy
  • Mariacantha Bubani
  • Mariana J. Hill[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Ostropest (Silybum Adans) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje dwa gatunki. Występują one naturalnie w strefie śródziemnomorskiej, w znacznej części Europy i zachodniej Azji[4]. W Polsce spotykany jest w uprawie ostropest plamisty Silybum marianum[5]. Roślina ta została szeroko rozprzestrzeniona na świecie i jako introdukowana rośnie w północno-zachodniej Europie, w środkowej i wschodniej Azji, w Australii, południowej Afryce i na obu kontynentach amerykańskich[4]. Stosowana jest jako ozdobna i lecznicza[6].

Morfologia

Pokrój
Rośliny roczne i dwuletnie osiągające do 1,5 m wysokości. Łodygi pojedyncze, prosto wzniesione[6].
Liście
Zarówno odziomkowe jak i łodygowe, pierzasto kapowane lub zatokowo wcinane, na brzegach kolczaste, z charakterystycznymi białawymi plamami wzdłuż wiązek przewodzących[6].
Kwiaty
Zebrane w pojedyncze koszyczki na szczytach pędów. Listki okrywy liczne, zewnętrzne i środkowe zakończone długim, ostrym kolcem. Korony kwiatów rurkowate, purpurowe[6].
Owoce
Lekko spłaszczone, wydłużone i czarne niełupki z pękiem białych włosków puchu kielichowego[6].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny astrowatych Asteraceae, w jej obrębie klasyfikowany do podrodziny Carduoideae, plemienia Cardueae i podplemienia Carduinae[7].

Wykaz gatunków[4]

Zastosowanie

Roślina lecznicza
Ostropest plamisty jest rośliną stosowaną w zaburzeniach funkcji wątroby[8]. Pierwsze wzmianki o medycznych zastosowaniach tej rośliny pochodzą od Pliniusza Starszego[9].
Owoce ostropestu plamistego bywają stosowane do produkcji herbat ziołowych[8].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
  3. ↑ a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-03-09].
  4. ↑ a b c Silybum Adans., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-02-21].
  5. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 168, ISBN 978-83-62975-45-7.
  6. ↑ a b c d e Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 345. ISBN 0-333-74890-5.
  7. ↑ Genus Silybum Adans.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2023-02-21].
  8. ↑ a b Mirosław Jarosz: Suplementy diety a zdrowie. Warszawa: PZWL, 2015, s. 85. ISBN 978-83-200-3701-2.
  9. ↑ Oskar Berezowski: Podróż w czasie z ostropestem. solgar.pl. [dostęp 2015-10-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-25)].
Quelle: https://pl.wikipedia.org/wiki/Ostropest