Eisspeedway

Oruro

Oruro
Ilustracja
Panorama miasta
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Boliwia

Departament

Oruro

Data założenia

1606

Wysokość

3709[1] m n.p.m.

Populacja (2012)
• liczba ludności


264 683[2]

Położenie na mapie Boliwii
Mapa konturowa Boliwii, po lewej znajduje się punkt z opisem „Oruro”
Ziemia17°58′29″S 67°06′39″W/-17,974722 -67,110833
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa
Karnawał w Oruro
Taniec „diablada” podczas karnawału w Oruro, 2009
Tancerz „diablady” podczas karnawału w Oruro, 2011

Oruro (San Felipe de Austria de Oruro) – miasto w Boliwii, położone w zachodniej części kraju, na płaskowyżu Altiplano. Ośrodek administracyjny departamentu Oruro. Dawny główny ośrodek przemysłowy Boliwii – centrum górnictwa srebra i cyny. W 2012 roku miasto liczyło 264 943 mieszkańców[potrzebny przypis].

W 2001 roku karnawał w Oruro zostały proklamowany arcydziełem ustnego i niematerialnego dziedzictwa ludzkości a w 2008 roku wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.

Geografia

Oruro położone jest w zachodniej części Boliwii, w Andach Środkowych, na płaskowyżu Altiplano, na wysokości 3709 m n.p.m., na północ od jeziora Poopó. Administracyjnie znajduje się w departamencie Oruro[1][3][4].

Klimat

Średnie dzienne temperatury wahają się w ciągu roku od 15 do 20 °C, natomiast średnie temperatury w nocy od -8 do 4 °C. Największe opady mają miejsce w styczniu (94 mm), natomiast najmniejsze są w czerwcu i lipcu (3 mm). Średnie nasłonecznienie w ciągu roku waha się od 6 do 9 godzin dziennie[5].

Średnia temperatura i opady dla La Paz
Miesiąc Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru
Średnie temperatury w dzień [°C] 18 18 18 18 16 15 15 16 17 19 20 19
Średnie temperatury w nocy [°C] 4 4 3 0 -5 -8 -8 -6 -2 0 2 4
Opady [mm] 94 85 55 15 4 3 3 9 18 16 30 61
Średnia liczba dni z opadami 14 13 11 4 1 1 1 2 4 5 6 11 73
Źródło: Weather2Travel.com[5] 22 czerwca 2016

Historia

Miasto zostało założone 1 listopada 1606 roku jako Villa Imperial de Don Felipe de Austria, nazwane tak na cześć króla Hiszpanii Filipa III[3].

Istnienia miasta od początku związane było z wydobyciem srebra, którego złoża zostały odkryte w regionie 1605 roku[3]. Miasto wzbogaciło się na wydobyciu srebra i w 1670 roku miało 80 tys. mieszkańców[3]. Praca w kopalniach nie odbywała się w systemie mita, lecz bazowała na wolnych pracownikach, którzy otrzymywali relatywnie wysokie wynagrodzenie i chętnie osiedlali się w mieście[3]. Oruro było największym miastem hiszpańskim zdobytym podczas powstania Tupaca Amaru II (1780–1781)[6]. Podczas wojny o niepodległość od Hiszpanii na początku XIX wieku, miasto przechodziło z rąk do rąk, a podczas walk została zniszczona infrastruktura górnicza i po wojnie mieszkało w Oruro mniej niż 5 tys. osób[6]. Po odbudowie kopalń, wydobycie cyny ponownie przyczyniło się do rozwoju miasta, które zyskało na budowie linii kolejowej do wybrzeża Pacyfiku w 1892 roku[6]. Wówczas założono tam szkołę górniczą, której dyrektorem na początku drugiej dekady XX wieku był Polak Aleksander Tarkowski. W latach 1913–1919 wykładowcą, a od 1915 do 1919 rektorem, był polski paleontolog Roman Kozłowski (1889–1977)[7]. Doprowadził on do nadania jej statusu uczelni wyższej (od 1918 – Escuela National de Ingenieros de Minas).

Kopalnie wokół Oruro kontrolowały rody Aramayo, Hochschild i Patîño[6] – trzech baronów cynowych Carlosa Aramayo (1889–1982), Mauricio Hochschilda (1881–1957) i Simóna Patiño (1862–1947)[8]. W 1952 roku, po rewolucji robotniczej, w której główną rolę odegrały górnicze związki zawodowe Federación Sindical de Trabajadores Mineros de Bolivia (FSTMB), kopalnie zostały znacjonalizowane[6]. W 1985 roku, po załamaniu się cen cyny, przemysł górniczy upadł[6]. Nieefektywna państwowa korporacja górnicza została rozwiązana a kopalnie zamknięte[6].

Demografia

W 2012 roku populacja departamentu liczyła 264 943 mieszkańców. W porównaniu z 2001 rokiem rosła ona średnio o 2,44% rocznie[potrzebny przypis].

Zmiania liczby ludności w latach 1979–2012

Karnawał w Oruro

Oruro znane jest z dorocznego karnawału, w którym przetrwały elementy przedkolumbijskich wierzeń indiańskich[9].

W czasach pre-kolumbijskich Oruro było ośrodkiem kultu, później Indianie Uru urządzali tu festiwal Ito[9]. Kolonialna władza hiszpańska wprowadziła zakaz tych uroczystości w XVII wieku[9]. Festiwal odbywał się jednak nadal pod przykryciem liturgii chrześcijańskiej[9]. Festiwal Ito przekształcił się w obchody święta Matki Bożej Gromnicznej obchodzonego 2 lutego[9]. Obecnie karnawał trwa dziesięć dni i odbywa się przed Wielkim Postem[9].

W sobotę przed Popielcem odbywa się parada „entrada”[1], łącząca elementy tradycyjne, chrześcijańskie i zapożyczenia ze średniowiecznych misteriów[9]. W paradzie bierze udział prawie 40 tys. tancerzy i muzyków, którzy przez 24 godziny pokonują w kółko czterokilometrową trasę pochodu[9]. Uczestnicy noszą maski i kolorowe kostiumy[9]. Podczas parady wykonywane są tradycyjne tańce „lama lama” i „diablada”[9].

„Diablada”, czyli „taniec diabłów”, prowadzona jest przez dwóch tancerzy przebranych za Lucyfera i Archanioła Michała, za którymi podążają setki tancerzy przebranych za diabłów z rogatymi maskami o wielkich błękitnych oczach i z potarganymi włosami[1]. Taniec z jednej strony obrazuje zwycięską walkę Michała z Lucyferem, z drugiej jest to hołd diabłu – inkarnacji pre-kolumbijskiego boga podziemi Huari[1].

W 2001 roku karnawał w Oruro zostały proklamowany arcydziełem ustnego i niematerialnego dziedzictwa ludzkości a w 2008 roku wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO[9].

Religia

Oruro jest siedzibą katolickiej diecezji Oruro, której biskupem jest polski misjonarz, werbista ojciec Krzysztof Białasik[10].

Miasta partnerskie

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e James Read, Rough Guides: The Rough Guide to Bolivia. Rough Guides, 2002, s. 156. ISBN 978-1-85828-847-5. [dostęp 2016-06-19]. (ang.).
  2. ↑ INE: Censo Nacional de Población y Vivienda 2012: Bolivia: Censo de Población y Vivienda 2012. [dostęp 2016-06-19]. (hiszp.).
  3. ↑ a b c d e James Read, Rough Guides: The Rough Guide to Bolivia. Rough Guides, 2002, s. 157. ISBN 978-1-85828-847-5. [dostęp 2016-06-19]. (ang.).
  4. ↑ Oruro, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2016-06-23].
  5. ↑ a b 2005-2016 Weather2Travel.com: La Paz climate guide. [dostęp 2016-06-18]. (ang.).
  6. ↑ a b c d e f g James Read, Rough Guides: The Rough Guide to Bolivia. Rough Guides, 2002, s. 158. ISBN 978-1-85828-847-5. [dostęp 2016-06-19]. (ang.).
  7. ↑ Zofia Kielan–Jaworowska, Adam Urbanek. Dedication: Roman Kozlowski (1889–1977). „Acta Palaeontologica Polonica”. 4, s. 415–425, 1978. 28. (ang.). 
  8. ↑ Hall of Fame / Simón I. Patiño. [w:] Boliviaweb [on-line]. [dostęp 2016-06-19]. (ang.).
  9. ↑ a b c d e f g h i j k UNESCO: Carnival of Oruro. [dostęp 2016-06-19]. (ang.).
  10. ↑ Bishop Krzysztof Białasik Wawrowska, S.V.D.. [w:] Catholic-Hierarchy [on-line]. [dostęp 2016-06-19]. (ang.).
  11. ↑ Oruro, Bolivia. [w:] Sister Cities International [on-line]. [dostęp 2016-06-19]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Quelle: https://pl.wikipedia.org/wiki/Oruro