Eisspeedway

Odwrotna dystrybuanta

Odwrotna dystrybuanta, funkcja kwantylowa[1] – uogólniona funkcja odwrotna do dystrybuanty danego rozkładu prawdopodobieństwa. Zwykle oznaczana [2][3].

Jeżeli dystrybuanta jest funkcją ściśle rosnącą, wówczas funkcję odwrotną można zdefiniować jako

gdzie

W przypadku, gdy dystrybuanta nie jest ściśle rosnąca, powyższa definicja nie jest jednoznaczna. Problemu tego unika się, definiując dystrybuantę odwrotną jako:

gdzie

Tak zdefiniowana dystrybuanta odwrotna ma następujące własności:

jest niemalejąca dla
jest lewostronnie ciągła dla
dla takiego, że
dla

Odwrotna dystrybuanta rozkładu normalnego

Szczególne znaczenie ma odwrotna dystrybuanta rozkładu normalnego. Może być ona zapisana za pomocą funkcji specjalnej, zwanej funkcją błędu

gdzie:

wartość oczekiwana rozkładu,
wariancja rozkładu.
– odwrotna dystrybuanta rozkładu normalnego o średniej i wariancji
– odwrotna dystrybuanta standaryzowanego rozkładu normalnego .

Zastosowanie

Odwrotną dystrybuantę stosuje się m.in. przy przekształcaniu zmiennych losowych o rozkładzie równomiernym na zmienne losowe o dowolnym innym rozkładzie prawdopodobieństwa[4], wg wzoru:

gdzie:

– zmienna losowa o pożądanym rozkładzie prawdopodobieństwa,
– dystrybuanta tego rozkładu,
– zmienna losowa o rozkładzie równomiernym w przedziale (0,1).

Przypisy

  1. Walenty Ostasiewicz, Myślenie statystyczne, Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2012, s. 57, ISBN 978-83-264-1555-5 [dostęp 2023-11-30].
  2. Kalimuthu Krishnamoorthy, Handbook of statistical distributions with applications, Second edition, A Chapman & Hall book, Boca Raton London New York: CRC Press, Taylor & Francis Group, 2016, s. 11, ISBN 978-1-4987-4149-1 [dostęp 2024-02-26].
  3. David Ruppert, Statistics and data analysis for financial engineering, Springer texts in statistics, New York, NY: Springer, 2011, s. 604, ISBN 978-1-4419-7786-1 [dostęp 2024-02-26].
  4. Prof. dr hab. Wojciech Niemiro, „Symulacje stochastyczne i metody Monte Carlo” (Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytetu Warszawskiego). Wykład 3: Generowanie zmiennych losowych I. Ogólne metody, pkt 3.2.1. Tekst online.